Νωρίτερα από τα θεσμοθετημένα όρια ηλικίας και με «φουσκωμένες» αποδοχές μπορούν να βγουν στη σύνταξη ορισμένες κατηγορίες ασφαλισμένων, εφόσον αποφασίσουν να προχωρήσουν στην εξαγορά πλασματικού χρόνου ασφάλισης.
«Κερδισμένοι» σε μια τέτοια διαδικασία είναι ως επί το πλείστον «παλαιοί» ασφαλισμένοι, δηλαδή εκείνοι που μπήκαν στην αγορά εργασίας πριν από το 1993, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχουν «παράθυρα» και για τους «νέους» ασφαλισμένους.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Με εξαγορές πλασματικών ετών, λοιπόν, ασφαλισμένοι έχουν την δυνατότητα να κατοχυρώσουν χαμηλότερα όρια ηλικίας ως 5 με 7 έτη και μεγαλύτερη σύνταξη.
Οι παλαιοί πριν το 1993 ασφαλισμένοι βγαίνουν διπλά «κερδισμένοι» καθώς με την προσθήκη πλασματικού χρόνου μπορούν να διαμορφώσουν και ευνοϊκότερες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης για να βγουν πριν τα 67 ή πριν τα 62. Οι νέοι μετά το 1993 ασφαλισμένοι με πλασματικά έτη μπορούν να συμπληρώσουν τα 40 έτη και έτσι να κατεβάσουν το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 67 στα 62, κερδίζοντας επίσης μεγαλύτερη σύνταξη.
Ποιο είναι το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών
Το κόστος εξαγοράς των πλασματικών ετών για συνταξιοδότηση πριν από τα γενικά όρια ηλικίας, διαφέρει ανάλογα με το είδος της σύμβασης του εργαζόμενου, αλλά και με τον χρόνο υποβολής της αίτησης.
Για μισθωτούς, το κόστος υπολογίζεται 20% επί του μισθού που λάμβαναν κατά το μήνα υποβολής της αίτησης.
Εάν όμως δεν υπάρχει σταθερή απασχόληση, τότε το κόστος υπολογίζεται σε σχέση με το μισθό που λάμβαναν το τελευταίο 12άμηνο από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για εξαγορά χρόνου ασφάλισης.
Εάν πρόκειται για ασφαλισμένους που είναι άνεργοι ή που εργάζονται με όρους μερικής απασχόλησης, τότε το κόστος εξαγοράς προκύπτει ως το 20% του εκάστοτε κατώτατου μισθού (σήμερα 830 ευρώ μικτά).
Στην περίπτωση που πρόκειται για ασφαλισμένους που εργάζονται στο Δημόσιο Τομέα, τότε το ποσό της εξαγοράς είναι 20% επί του μισθού τους, για όσες αιτήσεις υποβάλλονται από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά.
Εάν όμως επιθυμούν ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες να εξαγοράσουν πλασματικά έτη ασφάλισης, τότε ο κάθε μήνας που πρόκειται να αναγνωριστεί κοστίζει όσο η μηνιαία εισφορά για τον κλάδο σύνταξης, με βάση τις ασφαλιστικές κατηγορίες που ισχύουν ανά χρονική περίοδο.
Πώς οι «παλαιοί» ασφαλισμένοι βγαίνουν νωρίτερα στη σύνταξη
Οι λεγόμενοι «παλαιοί» ασφαλισμένοι (έναρξη εργασιακού βίου πριν από το 1993), μπορούν να βγουν στη σύνταξη πριν από τα 67 ή τα 62 έτη, με την χρήση πλασματικών ετών.
Ειδικά γι’ αυτές τις περιπτώσεις, είναι κρίσιμο να συμπληρώνονται τα έτη ασφάλισης έως το 2012. Έτσι μπορούν, υπό προϋποθέσεις, να συνταξιοδοτηθούν πριν από τα γενικά όρια ηλικίας.
Οι «νέοι» ασφαλισμένοι (έναρξη εργασιακού βίου μετά το 1993), αξιοποιώντας τα πλασματικά έτη, συμπληρώνουν τα απαραίτητα 40 χρόνια ασφάλισης για να συνταξιοδοτηθούν και κερδίζουν υψηλότερη σύνταξη.
Για μισθωτούς ασφαλισμένους του πρώην ΙΚΑ και ειδικών Ταμείων (ΔΕΚΟ – Τραπεζών) αναγνωρίζονται μέχρι τέσσερα έτη για να συμπληρωθεί ο χρόνος που απαιτείται το 2011, μέχρι πέντε έτη για το 2012 και μέχρι επτά έτη από το 2013 και μετά.
Οι κατηγορίες πλασματικών ετών προέρχονται από στρατιωτική θητεία, ανεργία, σπουδές, χρόνος ανατροφής παιδιών, κενά ασφάλισης και ασθένεια.
Ως το 2010 αναγνωρίζονται 400 ημέρες από ανεργία και ασθένεια (200+200 μέρες από κάθε αιτία), συν η στρατιωτική θητεία.
Όταν συμπληρώνεται ο χρόνος ασφάλισης ως το 2012 που είναι για παράδειγμα οι 5.500 ημέρες ασφάλισης για τις μητέρες με ανήλικο και ασφάλιση ΙΚΑ, ή 25ετία για τις μητέρες σε ταμεία ΔΕΚΟ, ή 35ετία για το ΙΚΑ, τότε οι ασφαλισμένοι κατοχυρώνουν ευνοϊκότερες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και βγαίνουν στη σύνταξη ακόμη και πριν τα 62 έτη.
Για τις μητέρες ΙΚΑ δεν επιτρέπεται η εξαγορά χρόνου λόγω τέκνων αν πρόκειται να βγουν με διατάξεις ανήλικου.
Τι ισχύει για τους ασφαλισμένους του Δημοσίου
Στους ασφαλισμένους του Δημοσίου η 25ετία ως το 2012 αποτελεί και το κριτήριο της θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και του ορίου ηλικίας που θα έχουν για να συνταξιοδοτηθούν. Για θεμελίωση συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων έως 31/12/2010 αναγνωρίζονται τόσα πλασματικά έτη όσα χρειάζονται μέχρι να συμπληρωθεί η 25ετία.
Για θεμελίωση από 1/1/2011 οι πλασματικοί χρόνοι που αναγνωρίζονται ισχύουν τόσο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος (25ετια) όσο και για την συμπλήρωση του συνολικού χρόνου ασφάλισης (36, 37, ή 40 έτη). Ο συνολικός αριθμός ετών, που μπορεί να αναγνωρίσει ένας ασφαλισμένος, στο Δημόσιο για 25ετία το 2011 είναι τέσσερα έτη, για το 2012 είναι πέντε έτη και από το 2013 και μετά μπορούν να αναγνωρίζουν ως επτά έτη. Επιπλέον έχουν ως πέντε έτη λόγω τέκνων.
Επομένως ο συνολικός πλασματικός χρόνος που μπορεί να εξαγοραστεί στο Δημόσιο από υπαλλήλους με 1-3 τέκνα είναι 5-9 έτη για το 2011, 6 -10 έτη για το 2012 και 8- 12 έτη από το 2013 και μετά.
Τι «κερδίζουν» ελεύθεροι επαγγελματίες με εξαγορά πλασματικών ετών
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες (άνδρες – γυναίκες ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ) και οι άνδρες ασφαλισμένοι ως αυτοαπασχολούμενοι στο ΕΤΑΑ έχουν τη δυνατότητα μέσω εξαγορών, να κλειδώσουν την 35ετία ως το 2012 και να συνταξιοδοτηθούν στα 62 έτη, χωρίς να έχουν κατ΄ ανάγκη 40 χρόνια ασφάλισης.
Αν δεν έχουν 35ετια ως το 2012 ή αν δεν συμπληρώνουν 40ετία, βγαίνουν στη σύνταξη στα 67 έτη.
Για την 35ετία αναγνωρίζονται τέσσερα και πέντε έτη αντίστοιχα για να συμπληρωθεί στα έτη 2011 και 2012 η 35ετία και ως επτά έτη από το 2013 και μετά για να συμπληρωθεί όμως η 40ετία. Επίσης αναγνωρίζουν ως πέντε έτη από τον χρόνο άσκησης δραστηριότητας πριν γραφτούν στα ταμεία τους για να συμπληρωθεί η 35ετία ως το 2010, ενώ μετά το 2011 ο χρόνος αυτός συνυπολογίζεται στα άλλα πλασματικά έτη.
Ποιες περιπτώσεις αναγνωρίζονται ως πλασματικά έτη
Τι αναγνωρίζονται όμως ως πλασματικά έτη;
- Στρατιωτική θητεία
- Γονική άδεια ανατροφής
- Χρόνος τέκνων
- Επιδότηση ασθένειας
- Ανεργία ΔΥΠΑ (τ. ΟΑΕΔ)
- Εκπαιδευτική άδεια (Δημόσιο)
- Χρόνος σπουδών
- Χρόνος κύησης και λοχείας
- Ημέρες απεργίας
- Χρόνος μαθητείας
- Χρόνος πριν την εγγραφή σε τ. ΟΑΕΕ – τ. ΕΤΑΑ
- Κενά διαστήματα ανεργίας
στο 