Την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να λειτουργήσει η ειδική πλατφόρμα μέσω της οποίας θα πρέπει 100.000 συνταξιούχοι που εξακολουθούν να εργάζονται, να κάνουν δήλωση των εισοδημάτων τους στον ΕΦΚΑ. Οι παραπάνω θα πρέπει να προβούν σε αυτή την ενέργεια προκειμένου να αποφύγουν ελέγχους και επιστροφή των συντάξεων ενός έτους στην περίπτωση που εργάζονται παράνομα όπως αναφέρει η εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος”.
Οι συνταξιούχοι θα πρέπει να δηλώσουν τα προσωπικά τους στοιχεία, τον ΑΜΚΑ και τον ΑΦΜ τους, ώστε στη συνέχεια ο ΕΦΚΑ να προχωρήσει σε διασταυρώσεις με την εφορία και το σύστημα Εργάνη για να εξακριβωθούν το είδος της απασχόλησης (μισθωτή εργασία, αυτοαπασχόληση, ελεύθερο επάγγελμα), το ύψος της αμοιβής και ο φόρος που θα πρέπει να εισπραχθεί υπέρ του ΕΦΚΑ.
Οι κρατήσεις που αντιστοιχούν στην απασχόληση για τον μήνα Ιανουάριο θα εισπραχθούν σε μία δόση μετά τη δήλωση των συνταξιούχων.
Με το νόμο 5078/2023 καταργήθηκε η μείωση της σύνταξης κατά 30% που επιβαλλόταν σε συνταξιούχους που εργάζονταν και από 1ης/1/2024 θεσπίστηκε κράτηση υπέρ ΕΦΚΑ με μικρότερο ποσοστό. Οι συνταξιούχοι που απασχολούνται ως μισθωτοί θα έχουν κράτηση 10% στην αμοιβή της εργασίας τους, αν είναι αυτοαπασχολούμενοι με κύρια και επικουρική ασφάλιση, θα καταβάλουν στον ΕΦΚΑ τις μηνιαίες τους εισφορές (για κύρια και επικουρική) με προσαύξηση 40% και, αν η απασχόλησή τους είναι σε ελεύθερο επάγγελμα, θα καταβάλουν την εισφορά κύριας ασφάλισης με προσαύξηση 50%.
Προϋπόθεση για τα πάρει τα έσοδα ο ΕΦΚΑ είναι να δηλώσουν οι συνταξιούχοι την απασχόλησή τους.
Για τους αυτοαπασχολούμενους συνταξιούχους και όσους ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, τα έσοδα από την προσαύξηση των εισφορών θα εισπράττονται μέσα από τα μηνιαία ειδοποιητήρια του ΕΦΚΑ.
Για τους μισθωτούς, η απόδοση της κράτησης 10% υπέρ του ΕΦΚΑ θα γίνεται μέσω των ΑΠΔ που υποβάλλουν οι εργοδότες κάθε μήνα για το προσωπικό που απασχολούν.
Το υπουργείο Εργασίας εκτιμά ότι οι συνταξιούχοι που απασχολούνται σε κάθε μορφής εργασία (περιστασιακή, μόνιμη, εποχική) ξεπερνούν τους 100.000, αλλά δηλωμένοι στον ΕΦΚΑ είναι περίπου 40.000 εξ αυτών.
Το μεγαλύτερο αντικίνητρο στη δήλωση της απασχόλησής τους ήταν ο φόβος μείωσης της σύνταξης κατά 30%. Τώρα που η ποινή καταργήθηκε, αναμένεται ότι θα αυξηθούν και οι συνταξιούχοι που θα δηλώσουν ότι απασχολούνται, καταβάλλοντας ένα ποσό που σε σύγκριση με τη μείωση της σύνταξης είναι ελάχιστο.
Ως κίνητρο δήλωσης της απασχόλησής τους είναι αφενός ότι, αν εντοπιστούν αδήλωτοι, θα έχουν πρόστιμο ίσο με 12 συντάξεις και αφετέρου ότι, με δήλωση της απασχόλησης και ασφάλιση, θα έχουν προσαύξηση στη σύνταξη βάσει του μισθού και των εισφορών που θα καταβάλουν.
Στις περιπτώσεις παράλληλης απασχόλησης, δηλαδή συνταξιούχος που εργάζονται με μισθό σε δύο ή περισσότερες δουλειές (πλήρους ή και μερικής απασχόλησης), θα καταβάλλεται κράτηση 10% από τις αμοιβές του. Αν η παράλληλη απασχόληση είναι σε ελεύθερο επάγγελμα, τότε θα καταβάλλουν μια προσαύξηση 50% ή 40% (αν υπάρχει και επικουρική ασφάλιση), επειδή για την παράλληλη απασχόληση σε ελεύθερο επάγγελμα προβλέπεται μια εισφορά.
Διατηρείται η αναστολή σύνταξης που ίσχυε και πριν για τους συνταξιούχους που αναλαμβάνουν εργασία σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και είναι κάτω των 62 ετών. Οταν συμπληρωθεί το 62ο έτος, η σύνταξη επαναχορηγείται και ο συνταξιούχος θα έχει κράτηση 10% στο μισθό. Το ηλικιακό όριο της αναστολής μπορεί και να αυξάνεται.
Με το νέο καθεστώς θα μπορούν να εργάζονται και συνταξιούχοι αναπηρίας με εξαίρεση από οποιαδήποτε επιπλέον κράτηση.
Στις εξαιρέσεις από κάθε κράτηση περιλαμβάνονται οι αγρότες συνταξιούχοι του ΟΓΑ που συνεχίζουν την αγροτική δραστηριότητα, οι συνταξιούχοι άλλων Ταμείων που ασκούν αγροτική δραστηριότητα από την οποία αποκτούν ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ, οι πολύτεκνοι και οι συνταξιούχοι ειδικών κατηγοριών (λογοτέχνες κ.ά.).
Οι κρατήσεις ανάλογα με το επάγγελμα
Οι κρατήσεις που θα έχουν οι συνταξιούχοι ανάλογα με τη δραστηριότητά τους διαμορφώνονται ως εξής:
– Οι μισθωτοί θα έχουν κράτηση 10%.
– Οι μη μισθωτοί (ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενοι) 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας κύριας ασφάλισης και, σε περίπτωση υπαγωγής και στην επικουρική ασφάλιση, προσαύξηση εισφοράς 40% για κύρια και 40% για επικουρική ασφάλιση.
– Οι μισθωτοί μηχανικοί και έμμισθοι δικηγόροι θα έχουν κράτηση 10%.
– Οι αμειβόμενοι με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών θα έχουν κράτηση 10% επί της καθαρής αξίας του παραστατικού.
– Οι αμειβόμενοι με εργόσημο θα έχουν κράτηση 10% στην αξία του εργοσήμου.
Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικής μελέτης των εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Εργασίας (ΜΕΚΥ), ο ΕΦΚΑ με τις νέες κρατήσεις που θα έχουν από 1ης/1/2024 οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι μπορεί να έχει όφελος έως 170 εκατ. ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι θα δηλώσουν την απασχόληση 120.000 συνταξιούχοι.
Στη μελέτη καταγράφονται το βασικό καθεστώς και 3 σενάρια για αύξηση του πλήθους των συνταξιούχων που θα δηλώνουν ότι εργάζονται κατά 50%, κατά 100% και κατά 200%.
Το βασικό σενάριο της μελέτης εκτιμά ότι, με την κατάργηση του πέναλτι 30% από τις συντάξεις, επιστρέφονται 102,15 εκατ. ευρώ ετησίως στους 40.000 υφιστάμενους εργαζόμενους συνταξιούχους και ότι κατά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του μέτρου (2024) ο ΕΦΚΑ θα έχει καθαρή απώλεια εσόδων στα 82 εκατ. ευρώ (102 εκατ. ευρώ από την επιστροφή του 30% και 20 εκατ. ευρώ έσοδα από νέες κρατήσεις για τους ήδη δηλωμένους συνταξιούχους με εργασία). Σύμφωνα με τα σενάρια της μελέτης:
- Με μια αύξηση των εργαζόμενων συνταξιούχων κατά 50%, ήτοι στους 60.000 από 40.000 σήμερα, ο ΕΦΚΑ ισοσκελίζει την απώλεια και το δημοσιονομικό αποτέλεσμα είναι θετικό κατά 85 εκατ. ευρώ. Αν η αύξηση των συνταξιούχων κατά 50% συνδυαστεί με μικρότερα εισοδήματα από απασχόληση, τότε προκύπτει επιβάρυνση 8,1 εκατ. ευρώ για τον ΕΦΚΑ.
- Με μια αύξηση των εργαζόμενων συνταξιούχων κατά 100%, ήτοι στους 80.000, και με σταθερό εισόδημα, το συνολικό όφελος από κρατήσεις και φόρους φτάνει στα 201 εκατ. ευρώ. Αν αυξηθούν οι συνταξιούχοι κατά 100% αλλά δηλώνουν μικρότερο εισόδημα από εργασία, το όφελος πέφτει στα 42,5 εκατ. ευρώ.
- Με μια αύξηση των εργαζόμενων συνταξιούχων κατά 200%, ήτοι στους 120.000, χωρίς μείωση στο εισόδημα από εργασία, το συνολικό όφελος από κρατήσεις και φόρους φτάνει στα 252 εκατ. ευρώ. Αν αυξηθούν οι συνταξιούχοι στους 120.000 αλλά μειωθούν τα εισοδήματα που αποκτούν από εργασία, τότε το όφελος εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 170,9 εκατ. ευρώ.
στο 