Στο ΦΕΚ δημοσιεύθηκαν οι δύο πρώτες εφαρμοστικές αποφάσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) για την περίοδο 2023-2027.
Παράλληλα επισημαίνεται πως μέσω αυτών των αποφάσεων ορίζεται ο βασικός κορμός του πλαισίου εφαρμογής του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για τον πρωτογενή τομέα, βάσει του οποίου θα αξιοποιηθούν τα 19,3 δισ. ευρώ της νέας προγραμματικής περιόδου. Αναλυτικά, οι αποφάσεις αναφέρουν μεταξύ άλλων τα εξής:
Πρώτη απόφαση
Είδη παρέμβασης υπό μορφή άμεσων ενισχύσεων
1. Τα είδη παρέμβασης υπό μορφή αποσυνδεδεμένων άμεσων ενισχύσεων είναι τα ακόλουθα:
α) βασική εισοδηματική στήριξη για τη βιωσιμότητα (εφεξής «βασική εισοδηματική στήριξη»)
β) συμπληρωματική αναδιανεμητική εισοδηματική στήριξη για τη βιωσιμότητα (εφεξής «αναδιανεμητική ενίσχυση»),
γ) συμπληρωματική εισοδηματική στήριξη για γεωργούς νεαρής ηλικίας,
δ) προγράμματα για το κλίμα, το περιβάλλον και την καλή διαβίωση των ζώων (εφεξής «οικολογικά προγράμματα»).
2. Τα είδη παρέμβασης υπό μορφή συνδεδεμένων άμεσων ενισχύσεων είναι τα ακόλουθα:
α) συνδεδεμένη εισοδηματική στήριξη (εφεξής «συνδεδεμένη στήριξη»)
β) ειδική ενίσχυση για το βαμβάκι.
3. Όροι και προϋποθέσεις χορήγησης των ενισχύσεων και κάθε άλλη λεπτομέρεια σχετική με τις ενισχύσεις των περιπτώσεων 1α), 1β) και 1γ) περιγράφονται σε σχετική υπουργική απόφαση με θέμα «Καθορισμός λεπτομερειών για την εφαρμογή της βασικής εισοδηματικής στήριξης, της συμπληρωματικής αναδιανεμητικής εισοδηματικής στήριξης και της συμπληρωματικής εισοδηματικής στήριξης για γεωργούς νεαρής ηλικίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 και το Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας για την ΚΑΠ 2023- 2027» και σε εφαρμοστικές εγκυκλίους από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
4. Ορισμοί, όροι και προϋποθέσεις χορήγησης των ενισχύσεων και κάθε άλλη λεπτομέρεια σχετική με τις ενισχύσεις των περιπτώσεων 1δ) περιγράφονται σε σχετική υπουργική απόφαση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Κλιματικής Αλλαγής του ΥπΑΑΤ και των υπολοίπων αρμόδιων υπηρεσιών – ΕΦ.
5. Όροι και προϋποθέσεις χορήγησης των ενισχύσεων και κάθε άλλη λεπτομέρεια σχετική με τις ενισχύσεις της περίπτωσης 2 περιγράφονται σε σχετικές υπουργική απόφαση από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
6. Αρμόδια υπηρεσία για την έκδοση απόφασης λεπτομερειών για την καλλιέργεια της κάνναβης ορίζεται η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας, Διεύθυνση Συστημάτων Καλλιέργειας και ΠΦΠ.
Βασική εισοδηματική στήριξη για τη βιωσιμότητα
1. Προβλέπεται «βασική εισοδηματική στήριξη», υπό μορφή ετήσιας αποσυνδεδεμένης ενίσχυσης ανά επιλέξιμο εκτάριο, σε κάθε επιλέξιμο εκτάριο που δηλώνεται από ενεργό γεωργό.
2. Κατά την περίοδο 2023-2027, η Ελλάδα εφαρμόζει τη «βασική εισοδηματική στήριξη» σε περιφερειακό επίπεδο, δηλαδή τα δικαιώματα ενίσχυσης χορηγούνται ανά Αγρονομική Περιφέρεια, όπως και στις περιόδους 2014-2020 και 2021-2022. Το έτος αναφοράς 2013 για την εδαφικοποίηση της «βασικής εισοδηματικής στήριξης» παραμένει αμετάβλητο. Οι τρεις Αγρονομικές Περιφέρειες είναι:
α) των Αρόσιμων Εκτάσεων,
β) των Μόνιμων Καλλιεργειών και
γ) των Βοσκότοπων.
3. Το ποσό της «βασικής εισοδηματικής στήριξης» ανά εκτάριο, διαφοροποιείται μεταξύ των τριών περιφερειακών ενοτήτων, καθώς παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές ως προς την παραγωγικότητα του εδάφους, τα εφαρμοζόμενα γεωργικά παραγωγικά συστήματα, το οικονομικό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων και το γεωργικό εισόδημα.
4. Όροι και προϋποθέσεις χορήγησης των ενισχύσεων και κάθε άλλη λεπτομέρεια σχετική με την «βασική εισοδηματική στήριξη» για τη βιωσιμότητα περιγράφονται σε σχετική υπουργική απόφαση με θέμα «Καθορισμός λεπτομερειών για την εφαρμογή της βασικής εισοδηματικής στήριξης, της συμπληρωματικής αναδιανεμητικής εισοδηματικής στήριξης και της συμπληρωματικής εισοδηματικής στήριξης για γεωργούς νεαρής ηλικίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 και το Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας για την ΚΑΠ 2023- 2027» και σε εφαρμοστικές εγκυκλίους από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Συμπληρωματική εισοδηματική στήριξη για γεωργούς νεαρής ηλικίας
1. Προβλέπεται συμπληρωματική εισοδηματική στήριξη για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας.
2. Η εν λόγω στήριξη λαμβάνει τη μορφή ετήσιας αποσυνδεδεμένης ενίσχυσης ανά επιλέξιμο εκτάριο.
3. Για την προσέλκυση γεωργών νεαρής ηλικίας και τη διευκόλυνση της ανάπτυξης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σε αγροτικές περιοχές, διατίθεται τουλάχιστον το 3% των κονδυλίων της χώρας σε άμεσες ενισχύσεις, σύμφωνα με το άρθρο 95 του Κανονισμού 2021/2115.
4. Πρόκειται για συμπληρωματική εισοδηματική στήριξη σε γεωργούς νεαρής ηλικίας οι οποίοι δικαιούνται ενίσχυση στο πλαίσιο της βασικής εισοδηματικής στήριξης.
5. Όροι και προϋποθέσεις χορήγησης των ενισχύσεων και κάθε άλλη λεπτομέρεια σχετική με τη «Συμπληρωματική εισοδηματική στήριξη για γεωργούς νεαρής ηλικίας» για τη βιωσιμότητα περιγράφονται σε σχετική υπουργική απόφαση με θέμα «Καθορισμός λεπτομερειών για την εφαρμογή της βασικής εισοδηματικής στήριξης, της συμπληρωματικής αναδιανεμητικής εισοδηματικής στήριξης και της συμπληρωματικής εισοδηματικής στήριξης για γεωργούς νεαρής ηλικίας, σύμφωνα με τις διατάξεις
του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 και το Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας για την ΚΑΠ 2023-2027» και σε εφαρμοστικές εγκυκλίους από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Διαβάστε αναλυτικά το ΦΕΚ της πρώτης απόφασης εδώ
Δεύτερη απόφαση
Δικαιούχοι της στήριξης και περιφερειοποίηση
1. Δικαιούχοι της στήριξης είναι οι ΕΓ, οι οποίοι:
α) Έχουν αποκτήσει δικαιώματα ενίσχυσης:
αα) Μέσω χορήγησης δικαιωμάτων ενίσχυσης το έτος ενίσχυσης 2015, σύμφωνα με τα άρθρα 10, 17, 18 και 19 της υπ’ αρ. 104/7056/2015 απόφασης «Εθνικές επιλογές,
διοικητικά μέτρα και διαδικασίες εφαρμογής των άμεσων ενισχύσεων κατ’ εκτέλεση του Καν. (ΕΕ) 1307/2013 και του Καν. (ΕΕ) 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου» (Β’ 147),
αβ) μέσω χορήγησης δικαιωμάτων ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα, σύμφωνα με το άρθρο 16 της υπ’ αρ. 104/ 7056/2015 (Β’ 147) απόφασης και της υπ’ αρ. 1930/2015
(Β’ 1691) απόφασης σχετικά με τις ενισχύσεις από το εθνικό απόθεμα σε γεωργούς,
αγ) με μεταβίβαση δικαιωμάτων ενίσχυσης, σύμφωνα με το άρθρο 25 της υπ’ αρ. 104/7056/2015 (Β’ 147) απόφασης και της υπ’ αρ. 1406/52601/2016 (Β’ 1291) απόφασης σχετικά με τη διαδικασία μεταβίβασης δικαιωμάτων ενίσχυσης σε γεωργούς.
β) Αποκτούν δικαιώματα ενίσχυσης από το 2023 και εφεξής, είτε από το απόθεμα, είτε μέσω μεταβίβασης δικαιωμάτων ενίσχυσης.
2. Η χρηματοδοτική συνδρομή του ΕΓΤΕ για τη βασική εισοδηματική ενίσχυση:
α) εξακολουθεί να διαφοροποιείται, βάσει αντικειμενικών και αμερόληπτων κριτηρίων, όπως είναι η παραγωγικότητα του εδάφους, τα εφαρμοζόμενα γεωργικά παραγωγικά συστήματα οι γαίες με μόνιμες καλλιέργειες, το οικονομικό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων και το οικονομικό αποτέλεσμα, κατ’ αναλογία με την υπ’ αρ. 104/7056/2015 (Β’ 147) απόφαση και το κεφάλαιο 4.2 «Στοιχείο σχετικά με τις άμεσες ενισχύσεις του ΣΣ ΚΑΠ, στις ακόλουθες ΑΠ:
αα) ΠΕ1, Περιφέρεια Βοσκοτόπων,
αβ) ΠΕ2, Περιφέρεια Αροτραίων Καλλιεργειών,
αγ) ΠΕ3, Περιφέρεια Μονίμων Καλλιεργειών.
β) κατανέμεται μεταξύ των ΑΠ ως εξής:
βα) ΠΕ1: 26,9%,
ββ) ΠΕ2: 45,6%,
βγ) ΠΕ3: 27,5%.
3. Δεν χορηγούνται άμεσες ενισχύσεις σε γεωργούς, όταν το συνολικό ποσό προς καταβολή της άμεσων ενισχύσεων πριν της ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών και της εφαρμογής διοικητικών κυρώσεων για δεδομένο ημερολογιακό έτος δεν υπερβαίνει τα 150 ευρώ. Η πρόβλεψη αυτή δεν εφαρμόζεται για τους γεωργούς των οποίων η έδρα της εκμετάλλευσης βρίσκεται στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους με εξαίρεση την Εύβοια και την Κρήτη.
4. Το ελάχιστο μέγεθος ανά εκμετάλλευση, για την οποία μπορεί να ζητηθεί η χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, ορίζεται στα 0,4 εκτάρια. Η πρόβλεψη αυτή δεν εφαρμόζεται για τους γεωργούς των οποίων η έδρα της εκμετάλλευσης βρίσκεται στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους με εξαίρεση την Εύβοια και την Κρήτη
Ενεργοποίηση δικαιωμάτων ενίσχυσης
1. Η βασική εισοδηματική ενίσχυση χορηγείται σε ΕΓ κατόπιν ενεργοποίησης των δικαιωμάτων που κατέχουν.
2. Για την ενεργοποίηση των δικαιωμάτων ενίσχυσης υποβάλλεται ΕΑΕ.
3. Στην ΕΑΕ για κάθε δικαίωμα που κατέχουν αντιστοιχίζεται ένα εκτάριο (10 στρέμματα) επιλέξιμης γης.
4. Το κάθε δικαίωμα και η επιλέξιμη γη που αναφέρεται σε αυτό, πρέπει να ανήκουν στην ίδια ΑΠ.
5. Σε περίπτωση κληρονομιάς, τα δικαιώματα ενίσχυσης ενεργοποιούνται μόνο εντός της ίδιας ΑΠ.
6. Προϋποθέσεις, περιορισμοί και όροι υποβολής της ΕΑΕ ορίζεται στο ΣΔΕ, στην υπ’ αρ. 519/135068/ 05-05-2023 υπουργική απόφαση και περαιτέρω με εγκύκλιο του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.
Διαβάστε αναλυτικά το ΦΕΚ της δεύτερης απόφασης εδώ
Η δήλωση του Στύλιου
«Τα 19,3 δισ. ευρώ της Νέας ΚΑΠ θα κατευθυνθούν για την στήριξη και την ανάπτυξη του πρωτογενή μας τομέα. Μια επιτυχία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που κατάφερε, η Ελλάδα να διατηρήσει τους ίδιους πόρους με την προηγούμενη περίοδο, όταν οι άλλες χώρες είδαν μείωση των πόρων της ΚΑΠ. Με αυτά τα χρήματα μπορούμε να δημιουργήσουμε το σύγχρονο «πράσινο», βιώσιμο, καινοτόμο και ανταγωνιστικό» πρωτογενή τομέα που οι παραγωγοί και η χώρα έχουν ανάγκη», δήλωσε σχετικά ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Στύλιος.
Και πρόσθεσε «Στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε τη νέα ΚΑΠ για να διασφαλίσουμε ένα αξιοπρεπές εισόδημα στους παραγωγούς μας και να εγγυηθούμε την επισιτιστική μας ασφάλεια. Θέλω να ευχαριστήσω τους υπαλλήλους και τα στελέχη του Υπουργείου μας και του ΟΠΕΚΕΠΕ, τον επίσημο τεχνικό σύμβουλο του ΥΠΑΑΤ καθώς και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για την ουσιαστική συνεργασία τους στην διαμόρφωση των τελικών κειμένων των αποφάσεων».
Με τις αποφάσεις, που αφορούν τον Πυλώνα Ι της ΚΑΠ, καθορίστηκε το πλαίσιο εισροών 1,9 δις ευρώ ανά έτος για την περίοδο 2023-2027, ενώ παράλληλα, διαμορφώνεται και το κατάλληλο κανονιστικό πλαίσιο.
Τέλος, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το ΥΠΑΑΤ «μέχρι σήμερα από τα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε, μόνο 5 έχουν ολοκληρώσει το θεσμικό πλαίσιο των πληρωμών τους» ενώ «Σε σύντομο χρονικό διάστημα αναμένεται και η υπογραφή επόμενης διάταξης που θα συμπληρώσει το εφαρμοστικό πλαίσιο».
στο 