Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις φορολογουμένων μπορεί η Εφορία να “κλειδώσει” τους ΑΦΜ των πολιτών.
Όπως αναφέρει η ισχύουσα νομοθεσία, οι ΑΦΜ των πολιτών απενεργοποιούνται για φαινόμενα φοροδιαφυγής αλλά και προληπτικά εάν:
- Δεν υφίσταται οικονομική δραστηριότητα της επιχείρησης, ύστερα από σχετικό έλεγχο ή αυτοψία που έχει κάνει η Φορολογική Αρχή.
- Έχουν δηλωθεί ψευδή ή ανακριβή στοιχεία για τη χορήγηση του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.), ύστερα από έλεγχο ή αυτοψία που έχει διενεργήσει η Φορολογική Αρχή.
- Δεν έχουν υποβληθεί δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) για 2 συνεχόμενα χρόνια.
- Διαπιστώνονται ελλιπή ή λανθασμένα στοιχεία κατόχου.
- Διαπιστώνεται απάτη σε βάρος του δημοσίου, ύστερα από σχετικό έλεγχο που έχει κάνει η Φορολογική Αρχή
Τον ΑΦΜ χάνουν οι φορολογούμενοι που δεν μπορούν:
• Να λάβουν πιστοποιητικό για υποβολή δηλώσεων κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών.
• Να λάβουν πιστοποιητικό για μεταβίβαση ακινήτων.
• Να λάβουν φορολογική ενημερότητα.
• Να πάρουν αντίγραφο των υποβληθεισών δηλώσεων φόρου κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής, δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) και πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ.
• Να υποβάλουν οποιαδήποτε δήλωση στο τμήμα Μητρώου της Δ.Ο.Υ.
• Να υποβάλουν οποιαδήποτε φορολογική δήλωση ηλεκτρονικά.
• Να τύχουν απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης, κληρονομιών και γονικών παροχών κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας.
• Να εισπράξουν ποσά από την εξόφληση τίτλων πληρωμής (Α.Φ.Ε.Κ. Χρηματικά Γραμμάτια, Γραμμάτια τρίτων, Χρηματικά εντάλματα).
• Να έχουν συναλλαγές με το Δημόσιο τομέα (συμμετοχή σε διαγωνισμό για προμήθεια υλικών ή ανάθεση έργων του Δημοσίου).
Απάτες
Η Υπηρεσία Ελέγχου Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων ολοκλήρωσε το 2022 συνολικά 175 έρευνες για απάτη στον τομέα του ΦΠΑ, ενώ απενεργοποίησε 147 ΑΦΜ, όπως έδειξαν τα πρόσφατα στοιχεία της ΑΑΔΕ.
Αυτό αφορά τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που χαρακτηρίζονται ως «εξαφανισμένοι έμποροι». Το 2021 είχαν απενεργοποιηθεί 139 ΑΦΜ και το 2020 “σβήστηκαν” 144 ΑΦΜ για απάτες στον ΦΠΑ.
Μάλιστα η φορολογική διοίκηση εντόπισε το 2022 διαφυγόντα έσοδα από απάτη στο ΦΠΑ συνολικού ύψους 28,3 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, η ΑΑΔΕ διενήργησε 1.161 νέες έρευνες που αφορούσαν αλλά φορολογικά αντικείμενα και ολοκλήρωσε τις 938 απ’ αυτές. Εντοπίστηκαν διαφυγόντα έσοδα ύψους 467 εκατ. ευρώ και προσδιορίστηκαν πρόστιμα ύψος 31 εκατ. ευρώ.
Σημειώνεται δε πως μπλοκάρεται κάθε συναλλαγή των επιτήδειων με το Δημόσιο όταν απενεργοποιείται ο ΑΦΜ.