Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) ανέβασε τα κόστη δανεισμού αυξάνοντας τα επιτόκια και την σκυτάλη παίρνει πλέον η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Με το «τέρας» του πληθωρισμού να δηλώνει… παρών, η νέα αύξηση στα ευρωπαϊκά επιτόκια φαντάζει αναπόφευκτη. Η κίνηση που αναμένεται να κάνει και η Φρανκφούρτη μπορεί από τη μια να συμβάλλει στο «ψαλίδισμα» του πληθωρισμού, από την άλλη όμως διαμορφώνει συνθήκες περαιτέρω ασφυξίας σε νοικοκυριά που έχουν δάνεια.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, το βασικό επιτόκιο της Fed «τσίμπησε» 0,25% και είναι η όγδοη αύξηση σε μία διαδικασία που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2022. Το επιτόκιο διαμορφώνεται τώρα στο εύρος 4,50% – 4,75%, στο υψηλότερο επίπεδο από το 2007. Ανάλογα υπολογίζεται πως θα κινηθεί και η ΕΚΤ.
Νέες αυξήσεις λόγω πληθωρισμού αναπροσαρμόζουν τις δόσεις δανείων
Ο σκοπός των αλλεπάλληλων αυξήσεων δεν είναι άλλος από το τιθασευτεί ο πληθωρισμός: Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Eurostat ο δείκτης τιμών στην χώρα μας σταθεροποιείται σε υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής, διαμορφώθηκε στο 7,2% τον Ιανουάριο.
Στην ευρωζώνη, ο πληθωρισμός αναμένεται ότι έχει διαμορφωθεί στο 8,5% τον Ιανουάριο, κατεβάζοντας ταχύτητα από το 9,2% του Δεκεμβρίου. Πρόκειται για τον τρίτο διαδοχικό μήνα που κινείται καθοδικά στις χώρες του ευρώ, ωστόσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχει ήδη υποσχεθεί περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων, εκτιμώντας ότι χωρίς υψηλότερο κόστος δανεισμού, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να εδραιωθεί πολύ πάνω από τον στόχο του 2%. Στη συνεδρίαση, η τράπεζα θεωρείται βέβαιο ότι θα αυξήσει τα επιτόκια κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, στο 2,5%, και το μεγαλύτερο ερώτημα είναι πόσο μεγαλύτερη σύσφιξη θα σηματοδοτήσει. Όπως όλα δείχνουν λοιπόν «ακριβαίνει» και άλλο το κόστος του χρήματος και για τα ελληνικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις: Οι δόσεις των δανείων θα «φουσκώσουν» και άλλο και όσοι χρειάζονται ρευστό θα το πληρώνουν με … «καπέλο».
Ποιος πληρώνει το «μάρμαρο» της νέας αύξησης
Την εξέλιξη αυτή βεβαίως την πληρώνουν οι επιχειρήσεις που τραβούν «φρένο» στα όποια επενδυτικά τους σχέδια γιατί δεν βρίσκουν «φθηνό χρήμα» για να τα «τρέξουν», όπως φυσικά και τα νοικοκυριά: Αφενός δεν ανοίγουν νέες δουλειές και τα «μεροκάματα» περιορίζονται και αφετέρου όσοι ήδη έχουν λάβει κυμαινόμενα δάνεια συνδεδεμένα με τα ευρωπαϊκά επιτόκια θα δουν την δόση τους να αναπροσαρμόζεται. Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση των επιτοκίων θα επηρεάσει τόσο τα δάνεια που πρόκειται να δώσουν οι τράπεζες καθιστώντας το κόστος του χρήματος ακόμη πιο ακριβό, όσο και εκείνα που ήδη έχουν χορηγήσει καθώς θα αυξηθούν οι δόσεις των κυμαινόμενων δανείων.
Ανοίγει η ψαλίδα στα επιτόκια δανείων και καταθέσεων στην χώρα μας
Με φόντο τις νέες αυξήσεις των επιτοκίων, στην Ελλάδα η ΤτΕ για το Νοέμβριο του 2022 ανακοίνωσε πως τα μέσα σταθμισμένα επιτόκια των νέων καταθέσεων και δανείων διαμορφώθηκαν στο 0,06% και 4,89% αντίστοιχα.
Αυτό δείχνει ξεκάθαρα τη μεγάλη ψαλίδα που υπάρχει ανάμεσα σε επιτόκια προθεσμιακών και μη καταθέσεων και σε δάνεια.
Επίσης το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των νέων καταθέσεων και δανείων διαμορφώθηκε στις 4,83 εκατοστιαίες μονάδες.
Η ΤτΕ σημειώνει ακόμη ότι «σχεδόν αμετάβλητο στο 0,05% παρέμεινε το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων, ενώ το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των υφιστάμενων δανείων αυξήθηκε στο 4,58%». Επιπλέον, το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 4,53 εκατοστιαίες μονάδες.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των υφιστάμενων δανείων αυξήθηκε κατά 31 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,58%.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Ας δούμε όμως πώς αλλάζουν οι μέσες δόσεις από την αύξηση των επιτοκίων για στεγαστικά δάνεια, με βάση τα μέσα στοιχεία όλης της ευρωζώνης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
Για νέο στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ και διάρκεια 25 έτη
Με κλειδωμένο επιτόκιο για τα πρώτα 5 με 10 χρόνια
Δόση Νοεμβρίου 2021: 396,19 ευρώ
Δόση Νοεμβρίου 2022: 496,34 ευρώ
Αύξηση στη μηνιαία δόση: 100,15 ευρώ ή 25,27%
Με κλειδωμένο επιτόκιο για το πρώτο έτος
Δόση Νοεμβρίου 2021: 397,12 ευρώ
Δόση Νοεμβρίου 2022: 476,82 ευρώ
Αύξηση στη μηνιαία δόση: 79,7 ευρώ ή 20%
Με κλειδωμένο επιτόκιο για τα πρώτα 1 με 5 χρόνια
Δόση Νοεμβρίου 2021: 404,65 ευρώ
Δόση Νοεμβρίου 2022: 482,58 ευρώ
Αύξηση στη μηνιαία δόση: 77,93 ευρώ ή 19,25%.
στο 