Η κορύφωση της ελληνικής κρίσης το φετινό καλοκαίρι άφησε “βαριά σκιά” σε όλη την Ευρώπη, κατά το 3ο τρίμηνο, αποδυναμώνοντας το καταναλωτικό κλίμα συνολικά στην περιοχή. Ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος στην Ευρώπη των 28 μειώθηκε από τον Ιούνιο κατά μισή μονάδα αγγίζοντας τις 10,3 μονάδες. Οι εξελίξεις στην Ελλάδα, η κρίση και ο πόλεμος στην Εγγύς και Μέση Ανατολή, καθώς και το προσφυγικό, ήταν οι παράγοντες, που, κατά κύριο λόγο, επηρέασαν τη στάση των καταναλωτών κατά το 3ο τρίμηνο σε όλη την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης Consumer Climate Europe (Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη) της GfK για το 3ο τρίμηνο του 2015, η κατάσταση στη χώρα μας ήταν σαφώς χειρότερη, με τις οικονομικές προσδοκίες των Ελλήνων να μειώνονται δραματικά. Χαρακτηριστικό είναι ότι η “πρόθεση αγορών” στην Ελλάδα υπέστη, το 3ο τρίμηνο, τη μεγαλύτερη ποσοστιαία πτώση σε σχέση με όλη την Ευρώπη.
“Η συνεχιζόμενη δυσχερής οικονομική και πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τις οικονομικές προσδοκίες των καταναλωτών”, αναφέρει η σχετική μελέτη, υπογραμμίζοντας ότι, στο διάστημα από τον Ιούνιο μέχρι το Σεπτέμβριο, ο δείκτης μειώθηκε περισσότερο από 20 μονάδες αγγίζοντας τις -30. Αυτό ισοδυναμεί με 20 μονάδες περίπου χαμηλότερα από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο.
Οι σημαντικά χαμηλότερες οικονομικές προσδοκίες εκφράζονται, επίσης, στις εισοδηματικές προσδοκίες των Ελλήνων. Κατά το 3ο τρίμηνο, ο σχετικός δείκτης μειώθηκε 21 μονάδες περίπου, στις -33,5. “Προφανώς, οι καταναλωτές αναμένουν ακόμα πιο δραστικές οικονομικές περικοπές βάση των νέων συζητήσεων μεταξύ της κυβέρνησης και της Ε.Ε. Σε αυτές περιλαμβάνονται η επιβολή νέων φόρων, όπως οι εξαιρετικά υψηλοί φόροι ακίνητης περιουσίας, οι οποίοι επηρεάζουν το 70% των Ελλήνων”, σημειώνουν οι συντάκτες της μελέτης.
Πρόθεση αγορών
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, η πρόθεση αγοράς των Ελλήνων καταναλωτών μειώθηκε σημαντικά. Ενώ τον Ιούνιο κυμαινόταν στις -17,5 μονάδες, κατήλθε στις -37,0 μονάδες το Σεπτέμβριο. Η μελέτη διαπιστώνει ότι “οι πολίτες φαίνεται να θεωρούν τους εαυτούς τους τυχερούς, αν μπορούν να καλύψουν τις καθημερινές βιοτικές ανάγκες με τα χρήματά τους”, εκτιμώντας ότι δεν θα έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε δαπάνες προϊόντων ή υπηρεσιών υψηλής αξίας για κάποιο χρονικό διάστημα.
Η εικόνα στην Ευρώπη
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης Consumer Climate Europe της GfK, συνολικά στην Ευρώπη και στις χώρες, που καλύπτει η έρευνα, η κατάσταση διαφέρει σημαντικά. Σε ορισμένες χώρες, ψυχολογικοί παράγοντες, όπως η κρίση η οποία απασχολούσε, ήδη, όλο και περισσότερο τους καταναλωτές, ήταν αυτοί, που προκάλεσαν σκεπτικισμό σχετικά με τα οικονομικά.
Σε πολλές περιπτώσεις, οι εκτιμήσεις των πολιτών για τις οικονομικές και εισοδηματικές τους προσδοκίες, καθώς και η πρόθεση αγορών ήταν ακόμα πιο αρνητική σε σύγκριση με το αναμενόμενο αποτέλεσμα με βάση το εγχώριο πλαίσιο.
Ωστόσο, σε άλλες χώρες, γεγονότα, όπως η οικονομική ανάπτυξη και η ανεργία, παρέμειναν στο προσκήνιο και συνεπώς, ευθύνονται για τις επιπτώσεις στους επιμέρους δείκτες.
Σε αυτό το περιβάλλον, από τον Ιούνιο, ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος της μελέτης Consumer Climate στην Ευρώπη των 28 χωρών μειώθηκε κατά μισή μονάδα, στις 10,3 μονάδες. Τον Αύγουστο, ο δείκτης έπεσε ακόμα περισσότερο, φτάνοντας τις 9 μονάδες.
Η έρευνα
Τα αποτελέσματα της μελέτης GfK Consumer Climate Europe προέρχονται από έρευνα καταναλωτών, που διεξάγεται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Περίπου 40.000 άτομα σε 28 χώρες συμμετέχουν στην έρευνα σε μηνιαία βάση.
Πηγή: ΣΕΠΕ, GFK
στο 