Η κρίση του κορονοϊού αλλάζει τις συνήθειες των καταναλωτών της χώρας ως προς τις αγορές τους για τρόφιμα, όπως προκύπτει από σχετική έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών ( ΙΕΛΚΑ). Η έρευνα αυτή διενεργήθηκε από τις 12 έως τις 14 Απριλίου 2020 και τα αποτελέσματα της βασίστηκαν σε 1.050 άτομα. Παράλληλα, από την έρευνα αυτή προκύπτει ότι 55% μειωμένος είναι ο αριθμός επισκέψεων για αγορές τροφίμων σε σχέση με πριν την κρίση του κορονοϊού, ενώ μόλις το 0,1% των καταναλωτών επισκέπτεται τα καταστήματα 7:00-8:00 π.μ. Αναλυτικά:
Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι τα μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας έχουν επηρεάσει και τις αγοραστικές αλλά και τις διατροφικές συνήθειες του κοινού, ενώ οι αλλαγές αυτές θα επηρεάζουν την αγορά για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Σχήμα 1: Μέσος αριθμός επισκέψεων ανά σημείο πώλησης Δεκέμβριος 2019 Vs Απρίλιος 2020
Δραστικά έχουν επηρεαστεί οι επισκέψεις για αγορές τροφίμων από τα μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας. Συγκεκριμένα, όπως φαίνεται στο σχήμα 1, ο μέσος αριθμός εβδομαδιαίων επισκέψεων για αγορές τροφίμων έχουν μειωθεί από 13,6 σε μόλις 6,1 δηλαδή κατά 55%. Η μεγαλύτερη ποσοστιαία μεταβολή καταγράφεται στη Λαϊκή αγορά όπου οι επισκέψεις έχουν μειωθεί από 1,7 σε 0,3 κατά 83%. Οι μικρότερες, αλλά και πάλι σημαντικές μειώσεις καταγράφονται στο σουπερμάρκετ και στα αρτοπωλεία φούρνους κατά 44%, από 3,4 σε 1,9 και από 3,7 σε 2,0 αντίστοιχα. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα σημεία πώλησης το τελευταίο διάστημα λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο, κάτι που όπως φαίνεται δεν είναι αναγκαίο λόγω της σημαντικής μείωσης των επισκέψεων. Άλλωστε τα στοιχεία που συγκέντρωσε το ΙΕΛΚΑ δείχνουν ότι μόλις το 0,1% του αγοραστικού κοινού επισκέπτεται τα καταστήματα σουπερμάρκετ ώρες 07:00-08:00 π.μ.
Σχήμα 2: Κριτήρια επιλογής αγορών τροφίμων Απρίλιος 2020 Vs Δεκέμβριος 2019
Σχήμα 3: Πρόθεση διατήρησης συνηθειών που υιοθετήθηκαν λόγω του COVID-19
Παράλληλα καταγράφονται ιδιαίτερα σημαντικές αλλαγές σε σχέση με τα κριτήρια επιλογής τροφίμων. Συγκεκριμένα όπως φαίνεται στο σχήμα 2, ενώ στη μέτρηση του Δεκεμβρίου τα βασικά κριτήρια επιλογής τροφίμων ήταν η ποιότητα και τα χρήματα, τον Απρίλιο η εικόνα έχει αλλάξει τελείως και τα βασικά κριτήρια πλέον είναι η Υγιεινή και Ασφάλεια με 31% και ο χρόνος-άνεση-ευκολία με 23%. Οι τάση αυτή συνδέεται ξεκάθαρα με την πανδημία του COVID-19, καθώς οι καταναλωτές αναζητούν στην επίσκεψη τους πρώτα απ’ όλα την προστασία από τον κορονοϊό και δευτερευόντως την ταχύτητα στην επίσκεψη, η οποία συνδέεται και με τους περιορισμούς πρόσβασης στα καταστήματα, αλλά και με την μικρότερη έκθεση στον κίνδυνο μόλυνσης.
Στο πλαίσιο της έρευνας εξετάστηκε η πρόθεση των καταναλωτών να διατηρήσουν συνήθειες που υιοθέτησαν λόγω της πανδημίας του κορονοϊού ή των μέτρων περιορισμού κυκλοφορίας. Η κύρια τάση που θα διατηρηθεί από τους περισσότερους καταναλωτές είναι να απολυμαίνουν τα προϊόντα από τις αγορές τους πριν τα αποθηκεύσουν σε ποσοστό 59%, με το 25% να δηλώνει ότι θα το κάνει για τουλάχιστον 2 μήνες αφού παύσει ο κίνδυνος. Η δεύτερη τάση είναι η αποθήκευση τροφίμων στο σπίτι για περίπτωση ανάγκης, την οποία θα συνεχίσουν να κάνουν 1 στους 2 καταναλωτές (48%). Η τάση με τη πιο μακροχρόνια επίδραση όμως φαίνεται ότι είναι η αποφυγή εξόδων προκειμένου να έχουν χρήματα σε περίπτωση ανάγκης, η οποία θα διατηρηθεί από το 46% του κοινού, αλλά με το 19% να δηλώνει ότι θα το κάνει ως το τέλος του 2020. Το 46% θα συνεχίσει να φοράει γάντια και το 32% να φοράει μάσκα. Το 35% θα συνεχίσει να αποφεύγει να τα χύμα προϊόντα, ενώ το 26% να παραγγέλνει προϊόντα για παράδοση κατ’ οίκον.