Του Χρήστου Μαζανίτη
Θα έλεγε κάποιος ότι πρόκειται για την ερώτηση του εκατομμυρίου. Το «πού το πάει ο Ερντογάν» τίθεται τις τελευταίες εβδομάδες περισσότερο επιτακτικά από ποτέ και το μόνο σίγουρο είναι ότι κανείς δεν μπορεί να απαντήσει μετά βεβαιότητας. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια δεδομένα που θα ήταν χρήσιμο να αποκωδικοποιήσει κάποιος ώστε να έχει μια πιο σαφή άποψη για τον τρόπο με τον οποίο ο Πρόεδρος της Τουρκίας σκέπτεται και ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά που αποτελούν οδηγό των κινήσεων του.
Το Χαλιφάτο
Η Τουρκία είναι ένα σύγχρονο κράτος. Δημιουργήθηκε το 1923. Δεν υπήρχε μέχρι τη στιγμή που ανέλαβε ο Μουσταφά Κεμάλ τα ηνία κι έγινε ο πρώτος Πρόεδρος της χώρας. Το 1924 καταργείται ο μουσουλμανικός θεσμός του Σουλτάνου από την Βουλή της Άγκυρας και το 1925 καταργείται και το χαλιφάτο.
«Από το 1517, που καταλαμβάνεται η Αίγυπτος από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, μέχρι το 1925 που παύει η ύπαρξή της, οι Οθωμανοί είναι οι ηγέτες, έχουν το χαλιφάτο. Δεν είναι, δηλαδή, μόνο πολιτικοί ηγέτες αλλά είναι θρησκευτικοί ηγέτες στον Ισλαμικό κόσμο» εξηγεί στο enikos.gr o Αναπληρωτής Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Αθηνών, Ιωάννης Παναγιωτόπουλος.
Μπαίνουμε, λοιπόν, σε μία εποχή αμφισβήτησης του κεμαλικού παρελθόντος της Τουρκίας και την επανασύνδεσή της με το Οθωμανικό καθεστώς που υπήρχε προ του 1923. «Ο κύριος στόχος είναι η επανασύνδεση με το χαλιφάτο, διότι στην πραγματικότητα το σημερινό καθεστώς της Τουρκίας δεν ονειρεύεται τίποτ’ άλλο από την αποκατάσταση του Χαλιφάτου, από την ηγεμονία στον ισλαμικό κόσμο» επισημαίνει ο κ. Παναγιωτόπουλος.
«Κρίση ταυτότητας»
Για να αντιληφθεί κάποιος την αναγκαιότητα του καθεστώτος Ερντογάν αποκατάστασης του Οθωμανικού παρελθόντος και αποτίναξης κάθε τίτλου «Αττατούρκ», που σημαίνει πατέρας των Τούρκων, αρκεί να παρατηρήσει την «κρίση ταυτότητας».
Σήμερα, οι περισσότεροι κάτοικοι του γεωγραφικού χώρου της Τουρκίας έχουν εγνωσμένες ρίζες, οι οποίες δεν είναι τουρκικές, δεν είναι τουρκογενείς. «Άλλωστε και ο ίδιος ο Ερντογάν, η οικογένειά του προέρχεται από εξωμότες (σ.σ. από πρώην χριστιανούς) του Πόντου» τονίζει ο κος Παναγιωτόπουλος.
Υπάρχει το κουρδικό στοιχείο, που είναι μουσουλμάνοι, όχι όμως Τούρκοι. Υπάρχουν και οι αλεβίτες (ή αλεβήδες όπως αποδίδονται στην τουρκική γλώσσα). Επομένως όλοι αυτοί οι άνθρωποι αισθάνονται πιο άνετα ως Οθωμανοί παρά ως καθαρά Τούρκοι.
Κι αυτό προσπαθεί να εφαρμόσει ο Ερντογάν με τις εξορμήσεις που κάνει σε Συρία και Λιβύη, αυτό επεχείρησε να πράξει το 2014 με την αρχή της αραβικής άνοιξης στην Αίγυπτο, αγκαλιάζοντας την αδελφότητα των αδελφών μουσουλμάνων.
Η απόφαση για την Αγιά Σοφιά ήταν ειλημμένη εδώ και χρόνια. Το σχέδιό του επίσης. Κι ο χαιρετισμός σχηματίζοντας την “ραμπιά”, δηλαδή τα τέσσερα δάχτυλα και τον δείκτη «διπλωμένο» στην παλάμη, που είναι ο χαιρετισμός των Αδελφών Μουσουλμάνων, στο πλαίσιο των εγκαινίων της Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης, στις 31 Μαρτίου 2018, ήταν η πράξη που σηματοδότησε την αρχή των εξελίξεων.
Λίγους μήνες αργότερα, τον Οκτώβρη του 2018, ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ, ξεδίπλωσε για πρώτη φορά ως επίσημη θέση της χώρας του το δόγμα της «γαλάζιας πατρίδας», με καταβολές από τον Σουλτάνο Κουνανί, που επί των ημερών του η Οθωμανική Αυτοκρατορία έφτασε εδαφικά στο απόγειό της.
Πηγή: enikos.gr