Συντάξεις: Γιατί παρατηρείται «ντόμινο» συνταξιοδοτήσεων στο Δημόσιο

Όπως αναφέρει η εφημερίδα ” Ελεύθερος Τύπος”, μόνον για τον Οκτώβριο έχουν υποβληθεί στις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ περί τις 6.500 παραιτήσεις υπαλλήλων λόγω συνταξιοδότησης, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Φορέα. Αριθμός διπλάσιος από τον ίδιο μήνα πέρυσι, ενώ για όλο το 2021 οι αποχωρήσεις αναμένεται να ξεπεράσουν τις 23.000.

Σε σύγκριση με το 2020 και το 2019, καταγράφηκε μια αύξηση των συνταξιοδοτήσεων κατά 40%. Ήδη, από την αρχή του έτους μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2021 είχαν υποβληθεί περίπου 15.000 αιτήσεις, έναντι 17.000 που είχαν υποβληθεί για όλο το 2020. Με τις αιτήσεις του Οκτωβρίου, Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου οι αποχωρήσεις θα ξεπεράσουν τις 23.000 για φέτος.

Η διαδικασία

Στο Δημόσιο, η πρώτη παραίτηση λόγω συνταξιοδότησης μπορεί να ανακληθεί μέσα σε έναν μήνα, διαφορετικά ο υπάλληλος υποβάλλει τη δεύτερη παραίτηση, που θεωρείται και η οριστική αίτηση συνταξιοδότησης. Στις 6.500 αιτήσεις του Οκτωβρίου περιλαμβάνονται κυρίως οριστικές παραιτήσεις που προέρχονται από εκπαιδευτικούς, υπαλλήλους ασφαλιστικών ταμείων και υπουργείων, αλλά και μη οριστικές από τις ίδιες ή και άλλες κατηγορίες.

Αρμόδια στελέχη του ΕΦΚΑ θεωρούν ότι οι αιτήσεις θα είναι αυξημένες για Νοέμβριο και Δεκέμβριο σε σύγκριση με το 2020. Η συνηθισμένη ροή αιτήσεων συνταξιοδότησης από το Δημόσιο είναι κατά μέσο όρο στις 1.200 με 1.600 αιτήσεις το μήνα και οι 6.500 αιτήσεις του Οκτωβρίου (έναντι περίπου 3.500 του ίδιου μήνα πέρυσι) αποτελούν ανησυχητικό ρεκόρ, που δείχνει ότι πολλοί υπάλληλοι σπεύδουν να βγουν σε σύνταξη «καλού κακού» πριν από το 2022.

Τι αλλάζει

Από την 1η/1/2022 τα όρια ηλικίας για πλήρη σύνταξη ανεβαίνουν στα 62 έτη και απαιτούνται 40 χρόνια ασφάλισης, διαφορετικά (όταν δεν συμπληρώνονται 40 χρόνια) η πλήρης σύνταξη θα καταβάλλεται στο 67ο έτος, ενώ η μειωμένη στο 62ο έτος.

Από τις αλλαγές αυτές μπορεί να ξεφύγουν αρκετοί ασφαλισμένοι με τις οδηγίες του υπουργείου Εργασίας για τα πλασματικά έτη που θα ισχύουν και το 2022, αλλά δεν είναι βέβαιο αν ξεφύγουν και οι δημόσιοι υπάλληλοι.

Η ανησυχία τους επιτείνεται από το γεγονός ότι ακόμη και αν τους δοθεί η δυνατότητα να κάνουν εξαγορές πλασματικού χρόνου το 2022, αντί το 2021, για να γλιτώσουν την 40ετία, δεν είναι σίγουρο ότι θα γλιτώσουν τα 62. Η θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης στο Δημόσιο ως το 2021 προϋποθέτει ο ασφαλισμένος να έχει συμπληρώσει τον προβλεπόμενο συνολικό χρόνο ασφάλισης (π.χ. 35 ή 36 έτη) και την παλιά ηλικία που θα έβγαινε στη σύνταξη (π.χ. τα 58). Με αυτές τις προϋποθέσεις θα βγουν στη σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει το έτος που έχουν συμπληρώσει την 35ετία και την ηλικία των 58 ετών.

Για παράδειγμα, με 35ετία το 2020 και ηλικία 58 το 2020, το όριο ηλικίας είναι 61. Όμως με ηλικία 58 το 2021 και 35ετία το 2022, το όριο ηλικίας πάει στα 62, ακόμη και αν με την οδηγία του υπουργείου η 35ετία συμπληρωθεί με πλασματικά έτη το 2021.

Οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να αξιοποιήσουν και άλλες διατάξεις που συνδυάζουν την έξοδο για πλήρη σύνταξη με 35ετία αλλά με μικρότερο όριο ηλικίας (π.χ. σύνταξη με ανήλικο τέκνο), όπως επίσης προβλέπεται και έξοδος με μειωμένη σύνταξη πριν από τα 62, με ποινή 115 ευρώ από την εθνική σύνταξη, που αντί για 384 θα είναι 268,80 ευρώ. Πολλοί υπάλληλοι που ανήκουν σε αυτές τις κατηγορίες αξιοποιούν τις εναλλακτικές διατάξεις για να αποχωρήσουν πριν από το 2022.

Επιταχυντές…

Σύμφωνα με την εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος” υπάρχουν και άλλοι λόγοι που συνηγορούν στην επίσπευση της συνταξιοδότησης, όπως ότι:

* Τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου 4670/2020 (νόμος Βρούτση) δίνουν, σε σύγκριση με τις εισφορές, καλύτερη σύνταξη σε όσους αποχωρούν με 36 ως 40 έτη ενώ από τα 40 έτη και μετά μπαίνει φρένο και η προσαύξηση σύνταξης για κάθε έτος παραμονής πέφτει στο 0,5%, ενώ από τα 36 ως τα 40 έτη η ετήσια προσαύξηση είναι 2,55%. Πολλοί είναι αυτοί που επιλέγουν να αποχωρήσουν με 37, 38, 39 έτη, αντί να περιμένουν την 40ετία, όπως και αρκετοί είναι διατεθειμένοι να κάνουν τις εξαγορές πλασματικού χρόνου φέτος (με εισφορά 20% του μισθού) για να φύγουν με 40ετία πριν από το 2022.

* Το εφάπαξ βαίνει κάθε χρόνο μειούμενο με απώλειες κατά 500 ευρώ ή και πιο πάνω, λόγω της αλλαγής στον τρόπο υπολογισμού του για τα έτη ασφάλισης από το 2014 και μετά. ‘Οσο πιο πίσω πάει η συνταξιοδότηση, οι δημόσιοι υπάλληλοι θα μετράνε και «500άρια» από το «ψαλίδι» στο εφάπαξ.

Πέραν αυτών, η περίφημη οδηγία για τα πλασματικά έτη δεν έχει ακόμη εξειδικευτεί, ενώ όπως προκύπτει από τον τρόπο που διατυπώθηκε από τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Ασφάλισης, τα όποια παράθυρα μείνουν ανοιχτά το 2022, θα κλείσουν οριστικά από το 2023, καθώς δεν θα επιτρέπεται στους ασφαλισμένους να αναγνωρίσουν πλασματικούς χρόνους για να συνταξιοδοτηθούν με τα μεταβατικά όρια ηλικίας που ισχύουν ως 31/12/2021.

Επομένως, μόνον όσοι έχουν «κλειδώσει» μέχρι 31/12/2021 προϋποθέσεις συνταξιοδότησης με ηλικίες κάτω των 62 ετών διασώζονται στα σίγουρα από τις αλλαγές του 2022 και του 2023.

Προϋποθέσεις για σύνταξη στα 62 το 2021, 2022 και 2023

Αίτηση για πλήρη σύνταξη από το Δημόσιο ως το τέλος του 2021, καθώς και το 2022 ή 2023 με όρια ηλικίας κάτω των 62 ετών και με λιγότερα από 40 έτη μπορούν να υποβάλουν:

* Ασφαλισµένοι/ες υπάλληλοι γεννηµένοι/ες το 1961 με 25ετία έως και 31-12-2011, που συμπληρώνουν 35 ή 36 έτη µέχρι και την 31-12-2019 (ηλικία συνταξιοδότησης 60,6 ετών). Οι γεννηθέντες/ες το 1962 και 1963 με 35 έτη ως το 2021 βγαίνουν στα 61 και 61,6 το 2022 και 2023.

* Ασφαλισµένοι/ες υπάλληλοι που είναι γεννηµένοι/ες από τον 02/1960 έως και τον 01/1961 με 25ετία έως και 31-12-2012 που συμπληρώνουν 37 έτη συνολικά µέχρι και την 31-12-2019 (ηλικία συνταξιοδότησης 60 ετών και 11 µηνών). Οι γεννηθέντες/ες το 1961 και 1962 με 37 έτη ως το 2021 βγαίνουν στα 61,3 και 61,8 το 2022 και 2023.

* Υπάλληλοι που έχουν συµπληρώσει 40 έτη ασφάλισης µέχρι την υποβολή του συνταξιοδοτικού αιτήµατος µε πραγµατικό ή πλασµατικό χρόνο και συµπληρώνουν το 62ο έτος της ηλικίας τους εντός του 2021.

* Τρίτεκνοι δημόσιοι υπάλληλοι γεννηµένοι από τον 05/1964 έως και τον 12/1964 με 21 έτη το 2011 (ηλικία συνταξιοδότησης 56 ετών και 9 μηνών).

* Γονείς ανήλικων τέκνων δημόσιοι υπάλληλοι με 25ετία το 2011 που είχαν κατά τη συμπλήρωση της 25ετίας ανήλικο παιδί και είναι γεννηµένοι από τον 05/1964 έως και τον 12/1964 (ηλικία συνταξιοδότησης 56 ετών και 9 μηνών).

Τα όρια ηλικίας για μειωµένη σύνταξη είναι το 55ο για τις γυναίκες και το 60ό για τους άνδρες, με 25ετίες αντίστοιχα ως το 2010, το 56ο και το 58ο έτος για άνδρες, γυναίκες με 25ετία το 2011 ή το 2012.