Τα σημεία – κλειδιά για την άδεια άνευ αποδοχών αναλύει στο enikonomia.gr, ο
δικηγόρος- εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος.
Απαντά σε ερωτήματα όπως τι είναι η
άδεια άνευ αποδοχών, γιατί δεν πρέπει να συγχέεται με άλλες άδειες, πώς
χορηγείται και τι πρέπει να γνωρίζουν εργοδότες και εργαζόμενοι.
Γράφει
ο δικηγόρος – εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος
Τι
είναι η άδεια άνευ αποδοχών;
Με
το άρθρο 62 του νέου εργασιακού νόμου ( ν.4808/2021) ρυθμίζεται και τυπικά η
«άδεια άνευ αποδοχών», η οποία ωστόσο προϋπήρχε ως άτυπος θεσμός του ελληνικού
εργατικού δικαίου. Κατά τη διάρκεια της άδειας άνευ αποδοχών, η σύμβαση
εργασίας ανάμεσα στα δύο μέρη αναστέλλεται, δηλαδή αφενός μεν ο
εργαζόμενος δεν υποχρεούται στην παροχή της εργασίας του, αφετέρου δε ο
εργοδότης δεν υποχρεούται να πληρώνει τον μισθό, ούτε τις ασφαλιστικές εισφορές
του εργαζόμενου. Η σύμβαση, όμως, εξακολουθεί να υπάρχει, δεν έχει λυθεί. Μετά
τη λήξη της άδειας, όλα τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των μερών από τη
σύμβαση αναβιώνουν.
Διαδικασία
Χορήγησης:
Η
άδεια συμφωνείται εγγράφως, κατόπιν αίτησης του μισθωτού, αναρτάται στο ΕΡΓΑΝΗ
και ένα αντίγραφό της κοινοποιείται στον e-Ε.Φ.Κ.Α. Ο εργοδότης έχει κατ’
αρχήν το δικαίωμα να αρνηθεί τη χορήγηση της άδειας, αλλά η άρνησή του είναι
δυνατόν να κριθεί καταχρηστική ενόψει των περιστάσεων της συγκεκριμένης
περίπτωσης ( Ολ.Α.Π. 10 /2010) . Η μέγιστη διάρκεια της άδειας είναι 1 έτος, αλλά
υπάρχει η δυνατότητα παράτασης.
Η
αυτοτέλεια της άδειας άνευ αποδοχών:
Είναι
σημαντικό να μην συγχέεται η άδεια άνευ αποδοχών με τις υπόλοιπες ειδικές
άδειες του νέου εργασιακού νόμου, πρακτική που δυστυχώς έχει παρατηρηθεί. Παρατηρήθηκε
δηλαδή το φαινόμενο να πιέζουν οι εργοδότες τους εργαζομένους να αιτηθούν άδεια
άνευ αποδοχών, ενώ πληρούν τις προϋποθέσεις για λήψη άλλων αδειών, όπως η άδεια
πατρότητας, η γονική άδεια κτλ. Η πρακτική αυτή είναι παράνομη και επισύρει τις
διοικητικές και ποινικές κυρώσεις του άρθρου 50§1, αλλά και γεννά επίσης αξίωση
αποζημίωσης στον εργαζόμενο, η οποία περιλαμβάνει την ηθική βλάβη ( §2 του
ίδιου άρθρου).
Το
δικαίωμα απόλυσης κατά τη διάρκεια της άδειας
Παρότι
δεν ορίζεται ρητά στο άρθρο 62, πρέπει να γίνει δεκτό, κατ’ αναλογία με τα
ισχύοντα στην άδεια αναψυχής ( άρθρο 5§6 α.ν. 539/1945 ), ότι απαγορεύεται η
απόλυση του εργαζόμενου κατά τη διάρκεια της άδειας άνευ αποδοχών. Η ερμηνεία
αυτή πρέπει να ακολουθηθεί, διότι συντρέχει ο ίδιος δικαιολογητικός λόγος της
ρύθμισης και στην άδεια άνευ αποδοχών, δηλαδή η ανάγκη να απολαμβάνει ο
μισθωτός την απουσία από την εργασία χωρίς τον φόβο ότι θα απολυθεί. Τέλος, το
ίδιο ισχύει και για την προειδοποίηση για απόλυση, ούτε αυτή δηλαδή μπορεί να
λάβει χώρα κατά τη διάρκεια της άδειας, για τον ίδιο λόγο.
στο 