Έρχονται μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ – Οι προβλέψεις για τα νησιά του Αιγαίου

Μέσα από αυτή την διαδικασία η Ελλάδα πέτυχε επαναφορά του καθεστώτος μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου σε μόνιμη βάση, κάτι που ουσιαστικά είχε διαφοροποιηθεί μετά το 3ο Μνημόνιο. Κέρδη προκύπτουν και για άλλους τομείς της εγχώριας οικονομίας όπως η αγροτική παραγωγή και η οικοδομή.

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης

Η συμφωνία που επετεύχθη ανάμεσα στα κράτη –μέλη, θα αποτελέσει την νέα Κοινοτική Οδηγία για τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ η οποία θα ισχύσει από 1.1.2025.

Είναι όμως καθοριστική για τις εξελίξεις σε όλα τα πεδία της αγοράς, καθώς το ειδικό καθεστώς Φόρου Προστιθέμενης Αξίας που ίσχυε στα νησιά του Αιγαίου θα συνεχίσει να υφίσταται χωρίς τον κίνδυνο να παραμείνουν οι αυξήσεις που προέβλεπε το τελευταίο Μνημόνιο, η κτηματαγορά θα απαλλαγεί από τον «βραχνά» της επιβολής ΦΠΑ 24% στα νεόδμητα ακίνητα, ενώ «ψαλιδίζεται» και ο ΦΠΑ σε αγροτικά μηχανήματα και προϊόντα.

Ποιοι τομείς της οικονομίας θα πορευτούν με μειωμένο ΦΠΑ

Συγκεκριμένα, τι θα ισχύσει μετά και από αυτή την συμφωνίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο:

1. Νησιά Αιγαίου: επανέρχεται ουσιαστικά το άρθρο που ίσχυε από τη συνθήκη προσχώρησης της χώρας στην ΕΟΚ και επί δεκαετίες κατοχύρωνε την δυνατότητα της Ελλάδας για έκπτωση 30% στους συντελεστές ΦΠΑ σε όλα τα νησιά του Αιγαίου.

Το δικαίωμα αυτό η Ελλάδα το έχασε μετά τη διαπραγμάτευση του 2015. Έχει απομείνει κατ΄ εξαίρεση μόνο σε 5 νησιά (Λέρος, Λέσβος, Χίος, Κως και Σάμος). Λήγει κάθε χρόνο και ανανεώνεται μόνον και μόνον εξαιτίας των προσφυγικών ροών. Όσο το πρόβλημα αυτό παραμένει, η Ελλάδα δικαιούται κάθε τέλος του χρόνου να ζητά από την ΕΕ να εγκρίνει να μην καταργηθεί και σε αυτά. Σε τέτοια περίπτωση, ο ΦΠΑ θα έπρεπε να αυξηθεί έως 50% δηλαδή συντελεστές 24% αντί 17% ή 13% αντί 9% ή 6% αντί 4% που κατ’εξαίρεση ισχύουν ακόμη στα 5 αυτά νησιά του Αιγαίου. Με κριτήριο το μεταναστευτικό πρόβλημα, η παράταση της έκπτωση ΦΠΑ στα 5 νησιά θα εγκριθεί προφανώς και για το 2022 και στα επόμενα χρόνια, αλλά ως το 2025 θα εξετάζεται με βάση το εάν υφίστανται ακόμη το μεγάλο αυτό πρόβλημα.

Δεν έχουν όμως αυτό το «προνόμιο», ούτε το Αγαθανονήσι, ούτε το Καστελόριζο, ούτε τα άλλα ακριτικά ή μη νησιά του Αιγαίου, ασχέτως αν αντιμετωπίζουν ή όχι πρόβλημα μεταναστευτικών ροών.

Αυτό αλλάζει όμως αφού, ανάλογα και με τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας, από το 2025 η ελληνική Βουλή θα μπορεί να μειώσει σε μόνιμη βάση όχι μόνον στα 5 αυτά νησιά, αλλά και σε άλλα νησιά του Αιγαίου τον ΦΠΑ κατά 30%, χωρίς να παραβιάζει τις ευρωπαϊκές συνθήκες και οδηγίες.

1. Νεόδμητα ακίνητα: από το 2006 μέχρι σήμερα, η νομοθεσία προβλέπει την επιβολή του υψηλού συντελεστή ΦΠΑ (18% τότε και 24% πλέον) στα νεόδμητα ακίνητα. Εξ αρχής είχε τεθεί απαλλαγή για την α΄ κατοικίας. Αλλά η κρίση στην οικοδομή από το 2007 και εν συνεχεία στα Μνημόνια, είχε σταθεί αιτία για αναστολή του ΦΠΑ. Από το 2019 το θέμα έχει μπει στον «πάγο» έως το τέλος του 2022.

Με τη νέα Οδηγία που θα ισχύσει, το υπουργείο Οικονομικών μπορεί να παρατείνει το πάγωμα του ΦΠΑ στις παραδόσεις ακινήτων έως τουλάχιστον το 2025 ή και να επιβάλλει τον μειωμένο συντελεστή και όχι τον ανώτατο που θα ισχύει τότε (13% αντί 24% με τα σημερινά δεδομένα).

1. Αγροτικά μηχανήματα και προϊόντα: από το 2025 θα επιτρέπεται η εφαρμογή μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα αγροτικά μηχανήματα (13% αντί 24% με τα σημερινά δεδομένα), εφόσον το επιτρέπουν οι δημοσιονομικές συνθήκες. Μειωμένος ΦΠΑ θα μπορεί να ισχύσει επίσης στο βαμβάκι, στα φυτοφάρμακα και λιπάσματ
2. Ιατρικά είδη και live streaming: Δίνεται δυνατότητα εφαρμογής μειωμένων συντελεστών σε ηλιακά πάνελ, βρεφικές πάνες, μάσκες χειρουργικές, υπηρεσίες live streamingθεαμάτων, καθώς και απαλλαγή ΦΠΑ σε είδη και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, καθώς και ιατρικό εξοπλισμό και αναπηρικά είδη.
3. Έκτακτες συνθήκες – καταστροφές. Σε περιπτώσεις κρίσεων, φυσικών καταστροφών ή πανδημιών η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να αποφασίζει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα την απαλλαγή συγκεκριμένων προϊόντων και υπηρεσιών από τον ΦΠΑ.