Σε κινητήριο μοχλό της αγοράς εξοχικών κατοικιών, ιδίως στους δημοφιλέστερους παραθεριστικούς προορισμούς της χώρας, εξελίσσονται οι ξένοι επισκέπτες, καθώς σε αυτούς οφείλονται, σχεδόν αποκλειστικά, οι λιγοστές έστω αγοραπωλησίες που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών.
Ανθρωποι κάθε εθνικότητας εκφράζουν ενδιαφέρον για απόκτηση εξοχικού στα νησιά, πλην όμως εκ των πραγμάτων το κάθε νησί έχει και το δικό του κοινό, κυρίως με βάση το ποιοι επισκέπτονται τον κάθε προορισμό. Για παράδειγμα, στα Ιόνια Νησιά, που αποτελούν κατεξοχήν προορισμό των Ιταλών παραθεριστών, μεγάλο μέρος της ζήτησης από το εξωτερικό, προέρχεται ακριβώς από την Ιταλία.
Την άποψη αυτή επιβεβαιώνει και ο Λευτέρης Ποταμιάνος, αντιπρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αθηνών – Αττικής και επικεφαλής του μεσιτικού γραφείου Kyros Real Estate στην Καθημερινή. «Αναλόγως με το ποιες εθνικότητες επισκέπτονται το κάθε νησί ή τον κάθε παραθεριστικό προορισμό, διαμορφώνεται και το αντίστοιχο αγοραστικό κοινό για την εν λόγω αγορά κατοικίας», επισημαίνει ο κ. Ποταμιάνος. Εξαίρεση αποτελούν δύο από τα δημοφιλέστερα νησιά της χώρας, και συγκεκριμένα η Μύκονος και η Σαντορίνη, καθώς εκεί απαντούν πολλές και διαφορετικές εθνικότητες, πάντοτε όμως άνθρωποι μεγάλου εισοδηματικού βεληνεκούς. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών, στη Μύκονο μεγάλο ενδιαφέρον για αγορά κατοικιών, ακόμα και άνω του 1 εκατ. ευρώ, παρατηρείται, μεταξύ άλλων, από Ισραηλινούς, Ρώσους, Ινδούς, ακόμα και Τούρκους.
Αντίστοιχα, στη Σαντορίνη, μεγάλο ενδιαφέρον εντοπίζεται, μεταξύ άλλων, από Κινέζους και Γάλλους αγοραστές.
Σύμφωνα με φορείς της αγοράς, το ενδιαφέρον αφορά κατά κύριο λόγο εξοχικές κατοικίες με άμεση πρόσβαση στη θάλασσα, ενώ η πλειονότητα των ενδιαφερομένων αναζητάει νεόδμητες κατασκευές. Σημειωτέον ότι στα δύο αυτά νησιά των Κυκλάδων, η πτώση των τιμών τα τελευταία χρόνια ναι μεν είναι σημαντική, καθώς εκτιμάται ότι διαμορφώνεται σε 25% κατά μέσο όρο, ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν συγκρίνεται με την πτώση της τάξεως του 50% κατά μέσο όρο, που έχει σημειωθεί στις τιμές των εξοχικών κατοικιών στην πλειονότητα των παραθεριστικών περιοχών.
Σε κάθε περίπτωση, η προσφορά κατοικιών προς πώληση είναι σημαντική. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί πως, παρότι οι αγοραστές κινούνται σε ακριβά ακίνητα και είναι από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης, λίγοι είναι εκείνοι που επιλέγουν να κάνουν χρήση του προγράμματος για την απόκτηση πενταετούς άδειας παραμονής, για το οποίο απαιτείται επένδυση τουλάχιστον 250.000 ευρώ.
Μεταξύ των Κυκλάδων, αγοραστικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό καταγράφεται και στο νησί της Πάρου, όπου έχουν γίνει ορισμένες αγοραπωλησίες το τελευταίο διάστημα, κυρίως από κατοίκους βορειοευρωπαϊκών χωρών, όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Ολλανδία, αλλά και από Αμερικανούς. Αντίστοιχα στην Κρήτη, στο ανατολικό τμήμα του νησιού οι περισσότερες πράξεις στην αγορά εξοχικής κατοικίας πραγματοποιούνται από Βρετανούς, ενώ στα νότια το ενδιαφέρον προέρχεται κυρίως από Γερμανούς αγοραστές. Μάλιστα, στο συγκεκριμένο νησί, υπάρχουν και περιπτώσεις αγοραστών που κινούνται για την απόκτηση παλιών παραδοσιακών κατοικιών, ακόμα και σε ορεινά χωριά, με στόχο την αναπαλαίωση.
Στα νησιά του Ιονίου, όπως η Kεφαλλονιά και η Λευκάδα, πέραν του ενδιαφέροντος από την Ιταλία, ζήτηση καταγράφεται και από Βρετανούς. Ιδίως στην Kεφαλλονιά έχουν γίνει πολλές αγορές από Βρετανούς συνταξιούχους, οι οποίοι προτιμούν κυρίως τα χωριά που είναι κοντά στη θάλασσα.
Αντίστοιχα, στη Λευκάδα αγοραστικό ενδιαφέρον καταγράφεται και από τις σκανδιναβικές χώρες, και συγκεκριμένα από τη Σουηδία και τη Φινλανδία.
Αυξημένες οι προσδοκίες για φέτος
Αυξημένες είναι οι προσδοκίες των παραγόντων της αγοράς κατοικίας για τις πωλήσεις εξοχικών κατοικιών κατά το τρέχον έτος, ιδίως σε σχέση με τις απογοητευτικές επιδόσεις του 2015, οπότε η οικονομική και πολιτική αβεβαιότητα κορυφώθηκαν κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, οδηγώντας πολλούς υποψήφιους αγοραστές από το εξωτερικό στην αναβολή των αποφάσεών τους.
Η εικόνα αυτή αποτυπώθηκε και στα στοιχεία που συλλέγει η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), καθώς για το σύνολο του 2015 η εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό για την απόκτηση ακινήτων (κυρίως εξοχικών) δεν ξεπέρασε τα 185,8 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας πτώση της τάξεως του 25,6% σε σχέση με το 2014, οπότε είχαν εισέλθει στη χώρα κεφάλαια ύψους 250 εκατ. ευρώ.
Ετος υποχώρησης το 2015
Ετσι, το 2015 αποτέλεσε το πρώτο έτος υποχώρησης από το 2012, μιας και κατά τη διετία 2013-2014 είχε καταγραφεί σημαντική άνοδος στις εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι, μόλις υποχώρησε η αβεβαιότητα, ιδίως από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου και μετά, παρατηρήθηκε συνεχής αύξηση των εισροών σε μηνιαία βάση.
Ενώ, λοιπόν, τον Αύγουστο του 2015 εισήλθαν μόλις 5 εκατ. ευρώ, τον Δεκέμβριο το αντίστοιχο ποσό αυξήθηκε στα 20,5 εκατ. ευρώ.
Ελαφρώς βελτιωμένη μπορεί να χαρακτηριστεί η κατάσταση και με το πέρας του φετινού πρώτου τριμήνου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζα της Ελλάδος, έχουν καταγραφεί κεφάλαια 42 εκατ. ευρώ από το εξωτερικό για την αγορά κατοικίας, μέγεθος που ναι μεν συνιστά πτώση της τάξεως του 14,4% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, πλην όμως ο ρυθμός της πτώσης είναι αισθητά χαμηλότερος συγκριτικά με το σύνολο του 2015. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2015 είχαν εισρεύσει στη χώρα κεφάλαια της τάξεως των 49 εκατ. ευρώ, μέγεθος που αποτελούσε αύξηση 42% έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2014.