Προτάσεις για τη βελτίωση της αποδοτικότητας των συστημάτων υγείας μέσα στο «σφιχτό» οικονομικό πλαίσιο με τους περιορισμένους προϋπολογισμούς, συζητούν οι εμπλεκόμενοι στον χώρο της υγείας, καθώς, όπως λένε, η πρόκληση σήμερα είναι να «κάνεις περισσότερα πράγματα με τα χρήματα που διαθέτεις».
Στο θέμα αναφέρθηκε ο Νίκος Μανιαδάκης, αναπληρωτής κοσμήτορας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ), καθηγητής Οικονομικών της Υγείας, σε ενημερωτική συνάντηση, με θέμα «Βασικές αρχές τιμολόγησης στην Ευρώπη».
Το κράτος έχει επιλέξει ένα περίπλοκο και χρονοβόρο σύστημα τιμολόγησης των φαρμάκων για να μειώσει τη δική του συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη, ενώ από την άλλη δεν διασφαλίζει τη συμμετοχή του ασφαλισμένου, όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με αποτέλεσμα αυτή σήμερα να αγγίζει το 33%. Ενδεικτικό είναι ότι στη Γερμανία οι ασφαλισμένοι δεν μπορούν να πληρώνουν πάνω από το 2% του ετήσιου εισοδήματός τους για συμμετοχή σε φάρμακα.
Τιμολόγηση και προστασία της τιμής των φθηνών φαρμάκων
Όπως σημείωσε ο κ. Μανιαδάκης, περάσαμε από την εποχή του «πάρτι» στην υγεία, όπου η φαρμακευτική δαπάνη το 2009 έφτασε τα 9 δισ., στο άλλο άκρο της μείωσης κατά 65%, όπου σήμερα, μαζί με τις ιδιωτικές πληρωμές αγγίζει τα 4 δισ. ευρώ, χωρίς να παρεμβαίνουμε στη μείωση του όγκου κατανάλωσης, όπου καταγράφονται 6 εκατ. συνταγές.
Το σύστημα τιμολόγησης δημιουργεί στρεβλώσεις και ανισότητες, τόνισε ο καθηγητής, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι ένα φάρμακο με εργοστασιακή τιμή 10 ευρώ, καταλήγει στον ασθενή με τιμή 15 ευρώ, μετά την προσθήκη του ποσοστού κέρδους των φαρμακαποθηκών και φαρμακείων και των φόρων.Ο ΕΟΠΥΥ προμηθεύεται το ίδιο σκεύασμα στη μισή τιμή, 5 ευρώ, υπολογίζοντας υποχρεωτικές εκπτώσεις (rebates) και μηχανισμό επιστροφών (clawback).
Πόσο μπορεί να μειωθεί η τιμή ενός φαρμάκου και τι χρειάζεται να γίνει ώστε να προστατευθούν τα φθηνά φάρμακα; Σύμφωνα με τον καθηγητή «πρέπει η τιμή τους να μειωθεί μέχρι του σημείου να τα κρατάς στην αγορά, διαφορετικά τα διώχνεις και θα αντικατασταθούν με ακριβότερα». Ο κ. Μανιαδάκης πρόσθεσε ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στον καθορισμό των τιμών, αφού έχει παρατηρηθεί σε περιπτώσεις πολύ χαμηλών τιμών απόσυρση και αντικατάσταση παλαιών και φθηνών φαρμάκων με νέα πιο ακριβά, άρα, αύξηση της δαπάνης. Χαρακτηριστικά ανέφερε την περίπτωση ενός αποτελεσματικού αντιπηκτικού φαρμάκου, η τιμή του οποίου υποχώρησε στο 1,5 ευρώ, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει, πλέον, στην ελληνική αγορά. Στη θέση του κυκλοφορούν τρία νέα (παρόμοια) φάρμακα, τα οποία έχουν τιμή 80 ευρώ.
Χρειάζεται απλοποίηση της διαδικασίας και αλλαγή του μείγματος πολιτικής, υπογράμμισε ο κ. Μανιαδάκης, επισημαίνοντας την ανάγκη προστασίας της τιμής των φθηνών φαρμάκων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, πάνω από το 60% των φαρμάκων έχουν τιμή κάτω από 10 ευρώ, ενώ το 51% του τζίρου αφορά σκευάσματα με τιμή κάτω από τα 15 ευρώ.
στο 