Αποστολή Αστυπάλαια
Λάμπρος Ζαχαρής
Μπορεί το νερό σε παγκόσμιο
επίπεδο να λιγοστεύει, ωστόσο ελπιδοφόρα έργα προσπαθούν να προλάβουν την
εξαφάνισή του, να εξοικονομήσουν από αυτό και να το αξιοποιήσουν με νέους
τρόπους.
Ένα τέτοιο έργο τροφοδοτεί με
νερό την “τράπεζα των θεών” όπως ονόμαζαν οι αρχαίοι την Αστυπάλαια. Στο
αιγαιοπελαγίτικο νησί, στολίδι του Αρχιπελάγους, που αποτελεί το συνδετικό
κρίκο Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, το βρόχινο νερό αξιοποιείται αλλιώς.
Από το φράγμα-λιμνοδεξαμενή
του νησιού, το νερό της βροχής, με κατάλληλη επεξεργασία γίνεται πόσιμο και
εξυπηρετεί το 80% της Αστυπάλαιας, θωρακίζοντας την απέναντι στον κίνδυνο της
λειψυδρίας, ειδικά την περίοδο του καλοκαιριού.
Τοπικές αρχές και κάτοικοι
είναι πλήρως ικανοποιημένοι καθώς λύνουν ένα μεγάλο τους πρόβλημα που δεν είναι
άλλο από την ομαλή υδροδότηση.
Και ενώ τις περισσότερες
φορές το διαδικαστικό δυσκολεύει την υλοποίηση έργων και την επίλυση προβλημάτων, αυτή τη φορά, η
παρέμβαση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας σχεδίασε, υλοποίησε και παρέδωσε το έργο
μέσα σε 3 μήνες. Με τον τρόπο αυτό αποφεύχθηκαν τα αγκάθια της γραφειοκρατίας
του ελληνικού δημοσίου που σίγουρα θα αποτελούσαν τροχοπέδη στο εγχείρημα.
Όπως μας εξηγεί ο δήμαρχος
του νησιού Πανορμίτης Κονταράτος “το διάστημα των 3 μηνών είναι ο αντίστοιχος
χρόνος που θα χρειαζόταν μόνο για να βγει η απόφαση από τις κεντρικές
υπηρεσίες” χωρίς να προχωρήσει οτιδήποτε άλλο.
Αξίζει να
σημειωθεί ότι το πρόγραμμα αποτελεί
παρακλάδι της δράσης «Αποστολή Νερό» για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας σε
νησιά του Αιγαίου. Το «Προγράμμα Συλλογής Όμβριων Υδάτων», υλοποιείται σε συνεργασία με τον διεθνή
οργανισμό Global Water Partnership – Mediterranean (GWP-Med) και το οποίο από
το 2011 υποστηρίζεται οικονομικά από το The Coca-Cola Foundation.
Στο πλαίσιο της εταιρικής
κοινωνικής ευθύνης της μάλιστα , “η Coca-Cola δεσμεύεται έως το 2020 για να
επιστρέψει στις κοινωνίες το 100% του νερού που χρησιμοποιεί για την παραγωγή
των προϊόντων” μας εξηγεί η Βάλια Βανέζη, Corporate
Relations Manager της Coca-Cola Τρία Έψιλον. Η ίδια υπογραμμίζει ότι είναι
στρατηγικός ο στόχος της προστασίας των υγροβιότοπων των τοπικών κοινωνιών και
η δημιουργία αντίστοιχων έργων υποδομής . Όπως αναφέρει, οι δαπάνες της
εταιρείας την τελευταία 5ετία για το σκοπό αυτό αγγίζουν το ποσό των 3
εκατομμυρίων ευρώ.
Η αντικατάσταση της
κατεστραμμένης εφεδρικής αντλίας, του διαβρωμένου χαλύβδινου δικτύου σωληνώσεων
με νέα δίκτυα σε συνδυασμό με την εγκατάσταση νέου πίνακα αυτοματισμού και την
κατασκευή δεύτερης εφεδρικής τσιμεντένιας δεξαμενής αποτελούν τις διορθωτικές
επεμβάσεις της κοινοπραξίας που εξασφάλισαν την απρόσκοπτη υδροδότηση της
Αστυπάλαιας, όπως μας εξηγεί μεταξύ άλλων ο μοναδικός μηχανικός του νησιού
Γιάννης Κάλης. Ο ίδιος μιλάει με τα καλύτερα λόγια για το έργο στην υλοποίηση
του οποίου διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο και μας ξεναγεί με υπερηφάνεια στο
δίκτυο που επιμελήθηκε, εξηγώντας παράλληλα ότι είναι μια σημαντική
παρακαταθήκη για το μέλλον του νησιού και των κατοίκων του.
Αντίστοιχα οφέλη απολαμβάνουν
εδώ και περίπου 8 χρόνια συνολικά περίπου 49.000 κάτοικοι σε 29 νησιά των
Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων μέσα από την εγκατάσταση ή επισκευή 53 συστημάτων
συλλογής βρόχινου νερού, 3 μονάδων παραγωγής πόσιμου νερού και 1
συστήματος ανακύκλωσης γκρίζου νερού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει η κοινοπραξία η ετήσια εξοικονόμηση
νερού ανέρχεται σε 204.605.000 λίτρα .
“Προσπαθούμε να αλλάξουμε τη
νοοτροπία του κόσμου όσον αφορά την άσκοπη σπατάλη νερού,” τονίζει μεταξύ άλλων
η Κωνσταντίνα Τόλη, Senior Program Officer της
GWP-MED. “ Εμείς ήρθαμε στη σωστή χρονική στιγμή προσφέραμε ένα έργο για μια
υποδομή που υπήρχε κίνδυνος να καταστραφεί και παρέχουμε τεχνογνωσία για την
διαχείριση του νερού που πλέον είναι
κατάλληλο για τη χρήση. Ωστόσο είναι ευθύνη του δήμου να συντηρήσει το
σύστημα”.
Τα προβλήματα του νησιού
Δεν είναι λίγοι όσοι ελπίζουν
ότι μία υπερσύγχρονη λιμνοδεξαμενή είναι μόνο η αρχή της επίλυσης μιας σειράς
χρόνιων προβλημάτων του νησιού με τους 1250 κατοίκους. Παθογένειες που
αποτελούν μικρογραφία ολόκληρης της νησιωτικής Ελλάδας.
Ενώ ο δήμαρχος Αστυπάλαιας
Πανορμίτης Κονταράτος, έχει καταβάλλει σημαντική προσπάθεια με απτά
αποτελέσματα για το νησί και τους κατοίκους του, δεν παύει να επισημαίνει τις
δυσκολίες και τις προκλήσεις που ακόμα χρειάζονται να εξαλειφθούν.
“Είναι καλή η ποιότητα ζωής
μας αλλά ακόμα μπορούν να γίνουν πράγματα για να μην ασφυκτιούμε “ τονίζει.
“ Δεν έχουμε το απαιτούμενο
προσωπικό για να λειτουργήσουμε, χρειαζόμαστε 48 άτομα για αποτελεσματική
λειτουργία” εξηγεί μεταξύ άλλων, επισημαίνοντας τον περιορισμό
των υπάλληλων που μπορούν να απασχοληθούν λόγω μνημονίου.
Ο κόσμος βρίσκεται
αντιμέτωπος και εκεί με το τέρας της γραφειοκρατίας. “Εδω πέρα μπαίνουμε σε
μεγάλες περιπέτειες για να φτιαχτεί οτιδήποτε, πληρώνουμε πολλά στις γραφειοκρατικές
διαδικασίες. Για παράδειγμα οτιδήποτε
έχει σχέση με την πολεοδομία δεν μπορεί να διευθετηθεί στο νησί, αλλά ο ενδιαφερόμενος πρέπει οπωσδήποτε να πάει
στην Κάλυμνο να συνεννοηθεί με την πολεοδομία στην οποία εντασσόμαστε”
Την ίδια ώρα κάνει έκκληση
και για επιστημονικό προσωπικό, τόσο για το δήμο όσο και για το ιστρείο.
“Έχουμε καινούργιο ιατρείο, θα μπορούσε να λειτουργεί και ως κέντρο υγείας .
Ωστόσο υπάρχει μία γατρός γενικής ιατρικής εδώ και 20 χρόνια για 1200 άτομα
περίπου . Όταν οι κάτοικοι του νησιού χρειάζονται να νοσηλευτούν, είναι
αναγκασμένοι να πηγαίνουν στο νοσοκομείο Ρόδου και Ηρακλείου. Αρκετές γέννες
μάλιστα γίνονται στην Αθήνα ενώ την ίδια ώρα δεν υπάρχει καλή σύνδεση και
συγκοινωνία με τα νησιά του νομού. Θα ήταν καλό να έρθουν περισσότεροι γιατροί
και να υπηρετήσουν έστω και για έναν χρόνο”.
στο 