Ο Ντόναλντ Τραμπ, υποψήφιος για το προεδρικό χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων, τάχθηκε υπέρ της άσκησης πιέσεων στον Καναδά και το Μεξικό, προκειμένου να επαναδιαπραγματευτούν με τις ΗΠΑ την εμπορική συμφωνία για τη Βόρεια Αμερική (NAFTA) στην περίπτωση που εκλεγεί πρόεδρος και σε μια προσπάθεια να προστατευτούν και ν’ αποκατασταθούν οι θέσεις των Αμερικανών εργαζομένων.
“Ο φονιάς της απασχόλησης…”
Ο Τραμπ χαρακτήρισε την αναφερόμενη εμπορική συμφωνία “φονιά της απασχόλησης στις ΗΠΑ,” τονίζοντας ότι είναι αποφασισμένος να καταργήσει την εφαρμογή της, εάν το Μεξικό κι ο Καναδάς δείξουν απροθυμία να συμμορφωθούν με τις συστάσεις του εκκεντρικού δισεκατομμυριούχου. Παράλληλα προσπάθησε να συνδέσει την υποψήφια για το προεδρικό χρίσμα των Δημοκρατικών Χίλαρι Κλίντον με τη συμφωνία, ενώ σήμερα αναμένεται να συναντηθούν οι ηγέτες των τριών χωρών που συμμετέχουν σε αυτή.
Στην πιο αναλυτική ομιλία του για το εμπόριο, ο Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε ότι θ’ αποσύρει τις ΗΠΑ από τις διαπραγματεύσεις για την υπογραφή εμπορικής συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ 12 χωρών του Ειρηνικού.
Παράλληλα, υποσχέθηκε ότι θα χρησιμοποιήσει τις ειδικές προεδρικές εξουσίες που διαθέτει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, προκειμένου να επιλύσει τις εμπορικές διαφορές με την Κίνα.
Οι εργαζόμενοι στον Χάλυβα
Ο Ντόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε επίσης ότι θα αναζωογονήσει την αμερικανική βιομηχανία χάλυβα και αλουμινίου, στη διάρκεια ομιλίας του σε μια εταιρία ανακύκλωσης αλουμινίου στην Πενσιλβανία, σε απόσταση 50 χλμ. νοτίως του Πίτσμπεργκ, που ήταν η πρωτεύουσα της αμερικανικής παραγωγής χάλυβα.
Ο υποψήφιος για το προεδρικό χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων χαρακτήρισε την Πενσιλβανία «πολιτεία που θα μπορούσε να κερδίσει από τον έλεγχο των Ρεπουμπλικάνων», στις εκλογές της 8ης Νοεμβρίου. Παράλληλα πραγματοποίησε προεκλογική εκστρατεία και στο Οχάιο, που θεωρείται πολιτεία κομβικής σημασίας για τον καθορισμό του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών της 8ης Νοεμβρίου.
Ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα κέρδισε και τις δύο πολιτείες τόσο το 2008, όσο και το 2012. Ωστόσο, η απώλεια των θέσεων εργασίας που καταγράφηκε στην περιοχή, έχει καλλιεργήσει άγχος στους ψηφοφόρους, ενώ την εξέλιξη αυτή θέλει να εκμεταλλευτεί πολιτικά ο Ντόναλντ Τραμπ.
Η Κλίντον και η NAFTA
“Θα ενημερώσω τους συνεργάτες μας στο πλαίσιο της NAFTA, ότι σκοπεύω να επαναδιαπραγματευτώ αμέσως τους όρους της αυτής της συμφωνίας, προκειμένου να διασφαλίσω καλύτερους όρους για τους Αμερικανούς εργαζόμενους. Δεν εννοώ μια μικρή βελτίωση, αλλά κάτι πραγματικά μεγάλο,” δήλωσε ο Τραμπ στην Πενσιλβανία.
Στην περίπτωση που ο Καναδάς και το Μεξικό δε συμφωνήσουν για την επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας, ότι Τραμπ δήλωσε ότι θα τους ειδοποιήσει σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας, ότι “οι ΗΠΑ σκοπεύουν ν’ αποχωρήσουν.”
Στο πλαίσιο γενικότερης πολιτικής στρατηγικής, ο Τραμπ προσπάθησε να συνδέσει τη Χίλαρι Κλίντον με τη NAFTA, καθώς εγκρίθηκε το 1993 στη διάρκεια της προεδρίας του Μπιλ Κλιντον, ενώ χαρακτήρισε την αναφερόμενη συμφωνία ως “μία από τις χειρότερες διαστάσεις της κληρονομιάς” της διακυβέρνησης της εποχής του Κλίντον στην προεδρία των ΗΠΑ.
Το αδύνατο σημείο της Κλίντον
Μετά την ομιλία του Τραμπ, η Κριστίνα Σέικ, εκπρόσωπος της Χίλαρι Κλίντον στη διάρκεια συνέντευξης της στο τηλεοπτικό κανάλι MSNBC, χαρακτήρισε τον Τραμπ ως το “βασιλιά των αναθέσεων στο εξωτερικό,” σε μια προφανή αναφορά στα διαφημιστικά προϊόντα του Τραμπ (π.χ. μπλουζάκια και γραβάτες) που παράγονται σε χώρες εκτός των ΗΠΑ, με εργατικό δυναμικό χαμηλού οικονομικού κόστους. “Είναι η αποκορύφωση της υποκρισίας με διαστρευλομένες δηλώσεις και ψέματα,” τόνισε η Σέικ.
Σύμφωνα με την άποψη πολιτικών αναλυτών, το εμπόριο αποτέλεσε το “αδύνατο σημείο” της Κλίντον στην προεκλογική της εκστρατεία εναντίον του συνυποψηφίου της, Μπέρνι Σάντερς, που την έχει κατηγορήσει ότι υποστηρίζει την εφαρμογή των εμπορικών συμφωνιών που έχουν υπογράψει η ΗΠΑ. Η Κλίντον έχει δεχτεί τα προεκλογικά φραστικά πυρά του Σάντερς που έχει υποστηρίξει ότι η πρώην ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, διατηρεί σταθερούς δεσμούς με την Wall Street.
Υιοθετώντας την κριτική του Σάντερς
Ο Τραμπ υιοθέτησε την κριτική που έχει ασκήσει ο Σάντερς στην Κλίντον, υποστηρίζοντας ότι η ίδια έχει υποστηρίξει στη συμφωνία για το εμπόριο στον Ειρηνικό (Trans-Pacific Partnership -TPP) όταν ήταν στο υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, ενώ τάχθηκε κατά της αυτής της συμφωνίας μόλις ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της για την προεδρία των ΗΠΑ.
Η προεκλογική εκστρατεία της Κλίντον δήλωσε ότι η ίδια είναι αντίθετη στην εφαρμογή της NAFTA, για θέματα συναλλαγματικών ισοτιμιών, αλλά και άλλα ζωτικά ζητήματα που σχετίζονται άμεσα με την αποτελεσματική εφαρμογή της.
Η πρώην ΥΠΕΞ των ΗΠΑ έχει δηλώσει ότι θα αξιολογήσει την κάθε συμφωνία, ενώ δηλώνει ανοιχτά ότι κατά την άποψή της, η TPP δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα των Αμερικανών εργαζομένων.
Από την πλευρά του, ο Μπέρνι Σάντερς δηλώνει τώρα ότι θα ψηφίσει τη Χίλαρι Κλίντον στις 8 Νοεμβρίου, παρά το γεγονός ότι δεν έχει τερματίσει την προεκλογική του εκστρατεία.
Από την άλλη μεριά, ο Τραμπ υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει τρόπος η TPP να γίνει περισσότερο φιλική για την αμερικανική πλευρά, χαρακτηρίζοντας την “τη χαριστική βολή” της βιομηχανίας των ΗΠΑ.
Παρά το γεγονός ότι η Κίνα δε συμμετέχει στην εφαρμογή της TPP, ο Τραμπ υποστηρίζει ότι το Πεκίνο θα προσπαθήσει παράπλευρα να γίνει μέλος της, σε δεδομένο χρόνο.
“Εμπορικός βιασμός”
Αργότερα, μιλώντας στο Οχάιο, ο Τραμπ χαρακτήρισε την TPP “ συνεχιζόμενο βιασμό των ΗΠΑ.”
Πριν από τις ομιλίες του Τραμπ, το προεκλογικό επιτελείο της Χίλαρι Κλίντον προσπάθησε να δράσει προληπτικά, δηλώνοντας ότι οι προεκλογικές εξαγγελίες του Τραμπ, στηρίζονται σε κενές υποσχέσεις.
Νωρίτερα, ο Ρίτσαρντ Τράμκα, πρόεδρος της ομοσπονδιακής ένωσης εργατικών σωματείων στις ΗΠΑ δήλωσε στη διάρκεια εμπορικής διάσκεψης στην Ουάσιγκτον ότι ο Τραμπ “εξαγγέλλει ότι είναι λάθος με την εμπορική πολιτική που εφαρμόζουμε, ενώ συστηματικά έχει στείλει δουλειές Αμερικανών στο εξωτερικό, προκειμένου να εξυπηρετήσει το προσωπικό του κέρδος.” Η αναφερόμενη ένωση που εκπροσωπεί περισσότερους από 12 εκατ. εργαζόμενους, είναι η μεγαλύτερη ένωση εργαζομένων στις ΗΠΑ, ενώ έχει επίσημα εκφράσει την υποστήριξή της, στη Χίλαρι Κλίντον.
Brexit…
Τόσο η Κλίντον όσο και ο Τραμπ έχουν δηλώσει ότι η απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν από την ΕΕ, προκαλεί παγκόσμια οικονομική αναστάτωση, μεταξύ των εργαζομένων της μεσαίας τάξης, ενώ η ανησυχία αυτή, μπορεί να “μεταφερθεί” στην προεκλογική εκστρατεία των ΗΠΑ.
“Υπάρχει νομική ανασφάλεια, φόβος ή ακόμη και θυμός σε αρκετές περιοχές της χώρας μας, καθώς οι άνθρωποι νομίζουν ότι η οικονομία έχει αποτύχει. Νομίζω ότι το ζήτημα αυτό εξελίσσεται σε κυρίαρχο θέμα για την προεκλογική εκστρατεία,” δήλωσε η Κλίντον σε ομιλία της στο Ντένβερ.
Από την άλλη μεριά, ο Τραμπ σχολίασε τον ιστορικό χαρακτήρα του Brexit, τονίζοντας ότι οι ψηφοφόροι ορθώνουν το ανάστημά τους έναντι των συστημικών πολιτικών. Παράλληλα, εξέφρασε την πεποίθησή του ότι οι Αμερικανοί θα απορρίψουν την “παγκόσμια ελίτ” και θα υποστηρίξουν την προεδρική υποψηφιότητά του.
Τραμπ κατά Ρεπουμπλικάνων
Ωστόσο, οι εξαγγελίες του Τραμπ για την αναθεώρηση ή την αποχώρηση των ΗΠΑ από το πλαίσιο των διεθνών εμπορικών συμφωνιών και την επιβολή δασμών στις εισαγωγές από το Μεξικό και την Κίνα τον φέρνουν σε ευθεία αντίθεση με τις παραδοσιακές πολιτικές θέσεις των Ρεπουμπλικάνων.
Οι απόψεις του έχουν προκαλέσει ανησυχία σε οικονομολόγους και οικονομικούς κύκλους, που επισημαίνουν ότι μπορούν να προκαλέσουν εμπορικούς πολέμους.
Στη διάρκεια της χθεσινής ομιλίας του Τραμπ, το αμερικανικό Επιμελητήριο Εμπορίου που ακολουθεί τους κεντρικούς άξονες της πολιτικής των Ρεπουμπλικάνων για την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, σημείωσε σε ανάρτησή του στο Twitter: “Με την εφαρμογή των εμπορικών σχεδίων του Τραμπ θα δούμε αυξημένες τιμές, λιγότερες δουλειές και μια πιο αδύνατη αμερικανική οικονομία.”
Αντιπαράθεση οικονομίας και εμπορίου
Στον απόηχο του Brexit, αλλά και στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης μεταξύ “συστήματος” και “αντισυστήματος” η προεκλογική εκστρατεία στις ΗΠΑ, στρέφεται πλέον σε πρακτικά θέματα οικονομίας και εμπορίου, καθώς τόσο η Χίλαρι Κλίντον, όσο και ο Ντόναλντ Τραμπ, ενδιαφέρονται για τις ψήφους της εργατικής μεσαίας τάξης.
Παράλληλα, στα δύο εκλογικά επιτελεία υπάρχει ανησυχία για το ενδεχόμενο μετάδοσης της παγκόσμιας οικονομικής ανησυχίας που προκάλεσε το Brexit στους Αμερικανούς ψηφοφόρους.
Ωστόσο, οι θέσεις που εκφράζει ο Ντόναλντ Τραμπ, είναι πιο κοντά στις θέσεις του Μπέρνι Σάντερς, γεγονός που δρομολογεί ουσιαστικές εξελίξεις για το κεντρικό συνέδριο των Δημοκρατικών, ενώ οι διαφοροποιήσεις μεταξύ του πυρήνα ηγεσίας των Ρεπουμπλικάνων και του Ντόναλντ Τραμπ σε ζωτικά θέματα εμπορίου και οικονομίας παραμένουν.