Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποχαιρετούν ανήσυχοι τον Μπαράκ Ομπάμα

Ανήσυχοι για το μέλλον των διατλαντικών σχέσεων και τη μονιμότητα των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί στους κόλπους του ΝΑΤΟ, η Άνγκελα Μέρκελ, η Τερέζα Μέι, ο Μαριάνο Ραχόι, ο Ματέο Ρέντσι και ο Φρανσουά Ολάντ συναντήθηκαν γύρω στις 10:00 (τοπική ώρα, 11:00 ώρα Ελλάδας) με τον αμερικανό πρόεδρο για τελευταία φορά πριν από την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο.

Ο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος έπλεξε το εγκώμιο της Άνγκελα Μέρκελ, δήλωσε χθες «επιφυλακτικά αισόδοξος» για τη στάση που θα τηρήσει ο διάδοχός του, επιμένοντας στη «σοβαρή ευθύνη αυτού του αξιώματος, που σε υποχρεώνει να συγκεντρώνεσαι, καλεί για σοβαρότητα».

Κατά την τελευταία αυτή επίσκεψή του ως προέδρου στη Γερμανία, ο Ομπάμα δεν έπαψε να εγκωμιάζει τα ηγετικά προσόντα της καγκελαρίου, «μιας εξαιρετικής εταίρου», αφήνοντας να εννοηθεί πως επιθυμεί να είναι υποψήφια για μια τέταρτη θητεία μετά τις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2017.

Η Μέρκελ, η οποία βρίσκεται στην εξουσία εδώ και 11 χρόνια, αναμένεται εξάλλου να επισημοποιήσει την Κυριακή τις προθέσεις της και όλα δείχνουν πως θα συμμετάσχει στην κούρσα παρά τη δύσκολη χρονιά που είχε λόγω της μεταναστευτικής κρίσης. Η δημοτικότητά της ωστόσο βελτιώνεται εδώ και μερικές εβδομάδες.

Σε μια πολύ σαφή προειδοποίηση προς τον διάδοχό του, ο αμερικανός ηγέτης ζήτησε επίσης να μην «υποβαθμίζεται» η σημασία της συμμαχίας ανάμεσα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Ο Τραμπ, οι ακριβείς προθέσεις του οποίου παραμένουν αόριστες, έχει ως τώρα διατυπώσει ένα μήνυμα προστατευτισμού και μεγαλύτερου απομονωτισμού, επικρίνοντας παράλληλα το ΝΑΤΟ και προτείνοντας προσέγγιση με τη Ρωσία.

Ο Ομπάμα υπενθύμισε πόσο το ΝΑΤΟ, ο «ακρογωνιαίος λίθος της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής εδώ και σχεδόν 70 χρόνια», αξίζει να τύχει σθεναρής υπεράσπισης και στις δύο όχθες του Ατλαντικού.

Ο Ομπάμα, ο οποίος θα εγκαταλείψει το Οβάλ Γραφείο στις 20 Ιανουαρίου και σε ηλικία 55 ετών, κάλεσε την Ευρώπη να είναι «ισχυρή και ενωμένη» σε μια περίοδο αναταραχών.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει μία από τις μεγαλύτερες πολιτικές και οικονομικές ειτυχίες», επανέλαβε υπογραμμίζοντας πως θα πρέπει να υπερασπίσουμε με νύχια και με δόντια τις προόδους που πραγματοποίησε.

Η βρετανή πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, η οποία συμμετέχει για πρώτη φορά σ’ αυτή τη μίνι σύνοδο κορυφής μετά την άνοδό της στην εξουσία, αναμένεται ότι θα κληθεί να εξηγήσει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες σκοπεύει να φέρει σε πέρας την έξοδο της χώρας της από την ΕΕ.

«Το Brexit δεν βρίσκεται στο μενού των συνομιλιών, αλλά το θέμα σίγουρα θα θιγεί στη διάρκεια των συνομιλιών», υπογράμμισε ο εκπρόσωπός της.

Η Συρία, η μάχη κατά της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, η Ουκρανία, το κλίμα: οι έξι ηγέτες αναμένεται ότι θα επωφεληθούν από τη συνάντησή τους για να θίξουν τα μεγάλα θέματα, αλλά και για να αναφερθούν, ανάμεσα στις γραμμές, στις αναμενόμενες εκλογικές αναμετρήσεις.

Μεταξύ αυτών, η γαλλική προεδρική εκλογή, την άνοιξη του 2017, κατά την οποία θα εκλεγεί ο διάδοχος του Φρανσουά Ολάντ και στην οποία πρώτο ρόλο αναμένεται να διαδραματίσει η υποψήφια της άκρας δεξιάς Μαρίν Λεπέν.

Το Brexit και στη συνέχεια η απροσδόκητη νίκη του λαϊκιστή δισεκατομμυριούχου στις ΗΠΑ έχουν πράγματι χαλυβδώσει τα λαϊκιστικά κόμματα, που σημείωναν ήδη άνοδο στην Ευρώπη.

Στην Αθήνα όπως και το Βερολίνο, ο απερχόμενος αμερικανός πρόεδρος επέμεινε στην ανάγκη να ληφθούν καλύτερα υπόψη οι απογοηεύσεις και οι φόβοι των ψηφοφόρων.

Η αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων, σε συνδυασμό με την μεγαλύτερη συνειδητοποίηση της ίδιας της ύπαρξής τους, είναι «ένα εκρηκτικό μίγμα», προειδοποίησε.

Από τους πέντε ευρωπαίους ηγέτες που συναντώνται σήμερα, μόνο η Άγγελα Μέρκελ βρισκόταν ήδη στην εξουσία όταν ο Μπαράκ Ομπάμα εξελέγη στον Λευκό Οίκο το 2008.

Οκτώ χρόνια αργότερα, ο αποχαιρετισμός γίνεται σε πένθιμη ατμόσφαιρα για τον Δημοκρατικό πρόεδρο, ο οποίος ουδέποτε φανταζόταν πως ο Ντόναλντ Τραμπ, από τον οποίο διαφέρει όσο περισσότερο γίνεται τόσο πολιτικά όσο και ανθρώπινα, μπορούσε μια μέρα να πάρει τη θέση του.