του Jeremy Ghez *
Τα στελέχη επιχειρήσεων αρέσκονται τελευταία να ανησυχούν και να διαμαρτύρονται για το πόσο ασταθής, απρόβλεπτος και επικίνδυνος έχει γίνει ο κόσμος, καθώς αυξάνονται οι φόβοι για τη χαμηλή ανάπτυξη και τις γεωπολιτικές εντάσεις.
Οι γαλλικές εκλογές καταδεικνύουν αυτούς τους κινδύνους και τις διαιρέσεις, καθώς ο Εμανουέλ Μακρόν, ένας φιλοευρωπαϊστής κεντρώος δίνει μάχη με την Μαρίν Λεπέν, την αρχηγό της ακροδεξιάς που υπερασπίζεται τον προστατευτισμό και την διακοπή της εισροής μεταναστών.
Όσο δικαιολογημένοι και αν είναι οι φόβοι των επιχειρήσεων σε μια εποχή πολιτικών αναταραχών, το να δίνουν υπερβολική σημασία σε αυτές μπορεί να οδηγήσει τους μελλοντικούς επιχειρηματίες, τους μάνατζερ και τους φορείς λήψης αποφάσεων να παραβλέψουν ευκαιρίες για ανάπτυξη και καινοτομία. Ακόμα χειρότερα, αυτή η στάση δεν ευνοεί την φαντασία και την περιέργεια που απαιτούνται για να επιλυθούν τα πιο πιεστικά και δύσκολα προβλήματα με τα οποία είμαστε αντιμέτωποι, όπως η κλιματική αλλαγή και η αποδυνάμωση των κοινωνικών συμβολαίων.
Αυτά είναι τα ζήτημα όπου αποκτάει πραγματική αξία η στρατηγική σκέψη.
Τα στελέχη επιχειρήσεων θα πρέπει να βασιστούν σε ένα ευρύτερο φάσμα εργαλείων και να αποκτήσουν περισσότερες δεξιότητες σε σχέση με την προηγούμενη γενιά. Σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον που γίνεται όλο πιο πολιτικοποιημένο και πολωμένο και στο οποίο υπάρχουν αξιοσημείωτες διαιρέσεις και ανισότητες, μια εταιρεία πρέπει να εξετάζει και τις πολιτικές και κοινωνικές πραγματικότητες πέρα από την αγορά στην οποία δραστηριοποιείται, καθώς μπορεί να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία της (ή την αποτυχία της).
Ας δούμε τι γίνεται στις ΗΠΑ. Στον απόηχο της νίκης του Ντόναλντ Τραμπ το Νοέμβριο, ένας Γάλλος επιχειρηματίας στην Σίλικον Βάλεϊ, ο Κάρλος Ντίαζ, υποστήριξε πως η τεχνολογική βιομηχανία είχε μερίδιο ευθύνης για το εκλογικό αποτέλεσμα.
«Η Αμερική που ψήφισε τον Τραμπ δεν έχει Tesla ή iPhone και όταν χρειάζεται χρήματα δεν ζητάει βοήθεια από επιχειρηματικούς αγγέλους: βασίζεται σε προβληματικά δάνεια» ανέφερε. «Είναι ώρα να αναγνωρίσουμε πως πρέπει να αναπτύξουμε τεχνολογίες και επιχειρήσεις που θα ωφελήσουν όσο δυνατόν περισσότερους ανθρώπους, αλγόριθμους που δεν θα χωρίζουν, αλλά θα ενώνουν» πρόσθεσε.
Αν οι επιχειρήσεις δεν δώσουν μεγαλύτερη προσοχή σε αυτές τις πολιτικές και κοινωνικές πραγματικότητες θα είναι δύσκολο για τα στελέχη να επιτύχουν, όχι γιατί είναι αναίσθητοι, αλλά γιατί η κοντόφθαλμη στάση τους θα υπονομεύσει την ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων τους.
Με άλλα λόγια, οι μάνατζερ δεν θα πρέπει ποτέ να σκέφτονται ότι παίρνουν αποφάσεις σε ένα πολιτικό ή οικονομικό κενό. Η ικανότητα τους να κατανοούν και να ελέγχουν έναν όλο και πιο αβέβαιο και ασταθές επιχειρηματικό περιβάλλον είναι «κλειδί». Η νέα σύνθετη πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν πρέπει ως εκ τούτου να καθορίσει τον τρόπο που οι σχολές διοίκησης επιχειρήσεων εκπαιδεύουν τις μελλοντικές γενιές στελεχών.
Έχει σίγουρα επηρεάσει τον τρόπο που διδάσκω τα τμήματα MBA και στελεχών για το έμμεσο και ευρύτερο επιχειρηματικό περιβάλλον μιας εταιρείας. Τα μαθήματα ποικίλουν από τα οικονομικά των επιχειρήσεων μέχρι την γεωπολιτική και έχει δημιουργηθεί ένα καλοκαιρινό πρόγραμμα για τις επιχειρήσεις και τη γεωπολιτική.
Αυτό που ελπίζω να συγκρατήσουν όσοι συμμετέχουν στα μαθήματα αυτά είναι πως αυτοί που θα επιτύχουν σε αυτό το σύνθετο τοπίο είναι εκείνοι που θα είναι σε θέση να εντοπίσουν νέες πηγές οικονομικής αξίας, δηλαδή, αυτοί που αρνούνται να συμβιβαστούν με ότι θεωρείται δεδομένο και προσπαθούν συνεχώς να προσαρμοστούν σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό τοπίο.
Οι παραδοσιακές προσεγγίσεις θα βοηθήσουν τα στελέχη να επιτύχουν τους στόχους αυτούς, αλλά δεν αρκούν από μόνες τους σε ένα πολιτικοποιημένο και πολωμένο περιβάλλον. Αυτό που απαιτείται επιπλέον από τους μάνατζερ είναι η ικανότητα να κατανοούν και να εκτιμούν σωστά τις παγκόσμιες πολιτικές και κοινωνικές δυναμικές και να είναι πρόθυμοι να δράσουν με ενεργητικό και στρατηγικό τρόπο για την επιρροή του επιχειρηματικού περιβάλλοντος μιας εταιρείας.
Τα προγράμματα γεωπολιτικής και διοίκησης επιχειρήσεων δεν πρέπει να γίνονται χωριστά. Είναι δύο αλληλοσχετιζόμενες πραγματικότητες.
* Ο αρθρογράφος είναι καθηγητής οικονομικών και διεθνών σχέσεων στην σχολή HEC στο Παρίσι.
Πηγή: Financial Times, Euro2day.gr
στο 