Στις λεπτομέρειες ο διάβολος του …Brexit

Μιλώντας στη γερμανική ραδιοφωνία (DLF) στον απόηχο της τελευταίας συνόδου κορυφής των Βρυξελλών ο έμπειρος πολιτικός κάνει λόγο για αναθέρμανση της ευρωπαϊκής οικονομίας και υπέρβαση της κρίσης, ενώ εκφράζει την ικανοποίησή του για την «αναχαίτιση της ευρω-φοβίας» με την εκλογή του Εμανουέλ Μακρόν στη Γαλλία. Ιδιαίτερα ανήσυχος εμφανίζεται ωστόσο για την έλλειψη αλληλεγγύης στο προσφυγικό ζήτημα. Όσο για το Brexit, ο Γιαν Άσελμπορν καταγράφει τη θετική αφετηρία που σηματοδοτεί η πρόταση της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι για δικαίωμα παραμονής των ευρωπαίων πολιτών που διαμένουν για τουλάχιστον πέντε χρόνια στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, εκφράζει την ανησυχία του για τις …λεπτομέρειες της διαπραγμάτευσης, που τελικά μόνο λεπτομέρειες δεν είναι.

«Το σημαντικό είναι ότι μετά τις εκλογές στη Βρετανία δεν ακούμε πια τη μόνιμη επωδό, ότι ʻBrexit σημαίνει Brexitʼ και ότι ʻη μη συμφωνία είναι προτιμότερη από μία κακή συμφωνία (no deal better than a bad deal)ʼ. Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι ο βρετανικός λαός θέλει μία δίκαιη και υπεύθυνη διαπραγμάτευση με διαφάνεια» επισημαίνει ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου. «Βέβαια παραμένει το πρόβλημα ότι η βρετανική κυβέρνηση χρειάζεται ικανή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, διαφορετικά δεν μπορούμε να προχωρήσουμε με τη διαπραγμάτευση. Από κει και πέρα, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι τα οικονομικά του Brexit. Είναι η απαραίτητη προϋπόθεση, για να δούμε τι είδους σχέση μπορούμε να οικοδομήσουμε μετά το 2019».

«Προς το συμφέρον της Βρετανίας» η πρόταση Μέι.

«Μία καλή αρχή» είχε αποκαλέσει στις Βρυξέλλες η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ την υπόσχεση της πρωθυπουργού Μέι ότι οι πολίτες της ΕΕ που έχουν ήδη εγκατασταθεί στη Βρετανία θα μπορούν να κατοχυρώσουν δικαίωμα μόνιμης παραμονής και μετά το Brexit. Κάποιοι κάνουν λόγο για ένα «μεγάλο βήμα» ή ακόμη και για αισθητή υποχώρηση του Λονδίνου στη σκακιέρα της διαπραγμάτευσης. Ο Γιαν Άσελμπορν έχει διαφορετική άποψη: «Δεν ξέρω αν είναι τόσο τεράστιο βήμα αυτό. Νομίζω ότι είναι προς το συμφέρον της Βρετανίας να μην απελαύνονται ή εκδιώκονται οι ευρωπαίοι πολίτες…», επισημαίνει.

Ιδιαίτερα αισιόδοξος εμφανίζεται ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου για την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Από την άλλη πλευρά στηλιτεύει την έλλειψη προόδου, δηλαδή αλληλεγγύης, στο προσφυγικό ζήτημα. Και επικρίνει, χωρίς να τις κατονομάσει, τις ανατολικοευρωπαϊκές χώρες που αρνούνται να δεχθούν πρόσφυγες με βάση τις ευρωπαϊκές συμφωνίες, καθώς οχυρώνονται πίσω από την «εθνική τους ταυτότητα». «Σας το λέω ευθέως: δεν καταλαβαίνω- και νομίζω ότι δεν είμαι ο μόνος στην Ευρώπη που δεν καταλαβαίνει- με ποιόν τρόπο μπορεί να κινδυνεύει η εθνική ταυτότητα σε μία χώρα εκατομμυρίων, η οποία υποδέχεται μερικές εκατοντάδες ή και χιλιάδες πρόσφυγες. Δεν το αντιλαμβάνομαι και θεωρώ μάλιστα ότι πρόκειται για μία πολύ επικίνδυνη εξέλιξη. Πρέπει να προσέξουμε όλοι μας, και από τις δύο πλευρές, ώστε να μην βρεθούμε μπροστά σε μία σύγκρουση Ανατολής-Δύσης», προειδοποιεί ο Γιαν Άσελμπορν. Για να συμπληρώσει με νόημα ότι «από το 2018 θα αρχίσουμε να κάνουμε κάποιες σκέψεις για τις δημοσιονομικές προοπτικές της ΕΕ μετά το 2020». Το υπονοούμενο είναι σαφές: τα κράτη-μέλη που, ενώ στηρίζουν την οικονομική τους ανάπτυξη σε ευρωπαϊκά κονδύλια αρνούνται να επιδείξουν αλληλεγγύη στην προσφυγική κρίση, δεν θα είναι από τους κερδισμένους της διαπραγμάτευσης για το επόμενο πολυετές «πλαίσιο στήριξης».

«Εξομάλυνση» των σχέσεων με Τουρκία

Εκκρεμότητες υπάρχουν και στο ζήτημα της Τουρκίας. Ο Γιαν Άσελμπορν επιθυμεί την «εξομάλυνση», όπως χαρακτηριστικά δηλώνει, των σχέσεων με την Άγκυρα. Επισημαίνει ωστόσο ότι η άλλη πλευρά είναι εκείνη που οφείλει να κάνει το πρώτο βήμα. Η εκτίμησή του: «Κατά τη γνώμη μου η Τουρκία πρέπει να ανοίξει τις πόρτες των φυλακών, πριν ανοίξουμε εμείς τη δική μας πόρτα για να εξομαλυνθούν οι σχέσεις μας. Και δεν το λέω σε συνάρτηση με τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Είναι γεγονός ότι σήμερα στην Τουρκία χιλιάδες άνθρωποι ρίχνονται στη φυλακή, ακόμη και εκείνοι που προασπίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, ακόμη και ο Τάνερ Κίλιτς, ο πρόεδρος (του τοπικού παραρτήματος) της Διεθνούς Αμνηστίας. Πρέπει να σταματήσει αυτό. Δεν μπορεί υπό αυτές τις συνθήκες να διαπραγματευόμαστε για τελωνειακή ένωση και κατάργηση της βίζας. Είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας και, επαναλαμβάνω, δεν πρόκειται για την ενταξιακή διαπραγμάτευση, αλλά για την εξομάλυνση των σχέσεών μας…»