Προτάσεις για μία ριζική αλλαγή στον τρόπο
που αποδίδεται ο ΦΠΑ στις συναλλαγές μεταξύ χωρών της ΕΕ έκανε η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή, καθώς εκτιμά ότι οι απώλειες εσόδων από τις συναλλαγές
αυτές φθάνουν τα 50 δις. ευρώ ετησίως.
Με
τη σημερινή δέσμη μέτρων, η Επιτροπή προτείνει να φορολογούνται οι
ενδοκοινοτικές πωλήσεις
αγαθών με τον ίδιο τρόπο που ισχύει για τις πωλήσεις αγαθών στα κράτη μέλη. Εκτιμάται
ότι ο αριθμός των 50 δισ. ευρώ λόγω διασυνοριακής απάτης θα μειωθεί κατά 80%
χάρη στην προτεινόμενη μεταρρύθμιση.
Σύμφωνα με τις προτάσεις της Επιτροπής, θα επιβάλλεται ΦΠΑ
και στο διασυνοριακό εμπόριο (ενδοκοινοτικό) μεταξύ επιχειρήσεων. Σήμερα, οι
συναλλαγές αυτές απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ, δίνοντας έναν εύκολο τρόπο φοροδιαφυγής
για επιχειρήσεις που στήνονται με σκοπό να εισπράξουν τον ΦΠΑ και στη συνέχεια εξαφανίζονται
χωρίς να τον αποδώσουν.
Η Επιτροπή προτείνει επίσης την εφαρμογή της αρχής του
«προορισμού», σύμφωνα με την οποία το τελικό ποσό του ΦΠΑ θα καταβάλλεται πάντα
στο κράτος μέλος του τελικού καταναλωτή με τον ισχύοντα συντελεστή του εν λόγω κράτους μέλους. Πρόκειται για μια
μακροχρόνια δέσμευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με την υποστήριξη των κρατών
μελών, η οποία έχει ήδη εφαρμοστεί στη πώληση ηλεκτρονικών υπηρεσιών.
Η πρόταση προβλέπει την απλούστευση των κανόνων τιμολόγησης,
επιτρέποντας στους πωλητές να εκδίδουν τα τιμολόγια σύμφωνα με τους
κανόνες της χώρας τους, ακόμη και όταν διεξάγονται διασυνοριακές συναλλαγές
(Ενδοκοινοτικές συναλλαγές). Οι εταιρείες δεν θα είναι πλέον υποχρεωμένες να
καταρτίζουν κατάλογο των διασυνοριακών συναλλαγών (ενδοκοινοτικών
συναλλαγών) για τη φορολογική τους αρχή [η αποκαλούμενη «ανακεφαλαιωτική
δήλωση» (VIES)].
Αυτή η νομοθετική πρόταση θα σταλεί στα κράτη-μέλη στο
Συμβούλιο για συμφωνία και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για διαβούλευση. Η
Επιτροπή θα ακολουθήσει αυτή την πρωτοβουλία το 2018 με μια λεπτομερή νομική
πρόταση για την τροποποίηση της τεχνικής ονομαζόμενης «οδηγίας για τον ΦΠΑ»
έτσι ώστε να μπορέσει να εφαρμοστεί ομαλά το οριστικό καθεστώς ΦΠΑ που
προτείνεται σήμερα.
Τα έσοδα από τον ΦΠΑ
αποτελούν ένα μεγάλο έσοδο για την ευρωπαϊκή ένωση το οποίο αυξάνεται
σημαντικά. Το 2015 τα έσοδα από το ΦΠΑ για την Ε.Ε. ξεπέρασαν το 1
τρισεκατομμύριο ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 7% του Α.Ε.Π. της Ε.Ε.
Ωστόσο, παρά τις πολλές μεταρρυθμίσεις, το σύστημα ΦΠΑ δεν
μπόρεσε να συμβαδίσει με τις προκλήσεις της σημερινής παγκόσμιας, ψηφιακής και
κινητής οικονομίας. Το ισχύον σύστημα ΦΠΑ χρονολογείται από το 1993 και
προοριζόταν να αποτελέσει μεταβατικό σύστημα. Είναι κατακερματισμένο και
υπερβολικά περίπλοκο για τον αυξανόμενο αριθμό επιχειρήσεων που λειτουργούν
διασυνοριακά και αφήνει την πόρτα ανοιχτή στην απάτη: Οι εγχώριες και
διασυνοριακές συναλλαγές αντιμετωπίζονται διαφορετικά και αγαθά ή οι υπηρεσίες
μπορούν να αγοραστούν χωρίς ΦΠΑ στην Ενιαία Αγορά.
Συνολικά, χάνονται περισσότερα από 150 δισ. ευρώ ΦΠΑ κάθε
χρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι τα κράτη – μέλη χάνουν έσοδα που θα μπορούσαν να
χρησιμοποιηθούν για τα σχολεία, τους δρόμους και την υγειονομική περίθαλψη. Από
αυτό εκτιμάται ότι περίπου 50 δισ. ευρώ – ή 100 ευρώ ανά πολίτη της Ε.Ε. κάθε
χρόνο – οφείλονται σε διασυνοριακή απάτη στον τομέα του ΦΠΑ.
Πηγή πληροφοριών: Taxheaven
στο 