H Eυρωπαϊκή Επιτροπή έχει πολεμική διάθεση. Η Μαργκρέτε Βεστάγκερ, η Επίτροπος Ανταγωνισμού, συνεχίζει την μάχη κατά των φορολογικών στρατηγικών των μεγάλων πολυεθνικών.
Οι ανακοινώσεις της Τετάρτης περιελάμβαναν μεταξύ άλλων μια απόπειρα να εισπραχτούν 250 εκατ. ευρώ από την Amazon για φόρους που θα έπρεπε να είχε πληρώσει στο Λουξεμβούργο, καθώς και την παραπομπή της Ιρλανδίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο γιατί δεν κατάφερε να συλλέξει φόρους 13 δισ. ευρώ από την Apple.
Η Amazon και το Λουξεμβούργο υποστηρίζουν πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τραβάει το σχοινί πολύ μακριά και ότι οι φοροαπαλλαγές ήταν διαθέσιμες σε όλες τις εταιρείες. Η ειδικά προσαρμοσμένη φορολογική συμφωνία του Λουξεμβούργου με τον κολοσσό του ηλεκτρονικού εμπορίου, η οποία έθετε όρια στα κέρδη που μπορούν να φορολογηθούν, δείχνει ότι η Κομισιόν έχει δίκιο και ότι το ντιλ συνιστά παράνομη κρατική βοήθεια.
Η υπόθεση της Amazon, μαζί με αυτήν που αφορά την Apple, πιθανότατα θα καταλήξει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Αλλά ακόμα και αν η Κομισιόν χάσει την συγκεκριμένη μάχη, δεν πρέπει να σταματήσει τον πόλεμο για να δημιουργηθούν ισότιμοι όροι στην διεθνή εταιρική φορολόγηση, με όποια όπλα έχει διαθέσιμα.
Η πραγματικότητα είναι ότι σε παγκόσμιο επίπεδο, γίνεται πιο δύσκολο να επιβληθεί μια δίκαιη και ουσιαστική φορολόγηση στις μεγάλες εταιρείες. Ο συνδυασμός του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού και η άνοδος των κερδών από άυλες πηγές όπως τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, σημαίνει ότι τα κέρδη μπορούν να εγγραφούν σε μια πληθώρα προορισμών με όλο και πιο εξελιγμένες λογιστικές πρακτικές.
Πολλές πτυχές της παγκοσμιοποίησης, από την μετανάστευση στις διασυνοριακές ροές δεδομένων και τις εκπομπές ρύπων, έχουν αποκαλύψει μεγάλα κενά στην αρχιτεκτονική της παγκόσμιας διακυβέρνησης. Η φοροαποφυγή των πολυεθνικών μέσω των τιμών μεταβίβασης και άλλες μορφές μεταφορές κερδών είναι ένα ακόμα κενό. Είναι κάτι οικονομικά αναποτελεσματικό: δίνει ένα πλεονέκτημα στις μεγάλες εταιρείες που μπορούν στη συνέχει να το χρησιμοποιήσουν για να ασκήσουν επιθετική τιμολόγηση έναντι των μικρότερων ανταγωνιστών.
Η διεθνής συνεργασία σε αυτό το ζήτημα, τόσο εντός της Ε.Ε. όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν είναι αρκετή. Οι ευρωπαϊκές προσπάθειες έχουν έρθει αντιμέτωπες με την αδιαλλαξία ορισμένων κρατών μελών όπως το Λουξεμβούργο και η Ιρλανδία, τα οποία έχουν χτίσει ολόκληρες βιομηχανίες πάνω στη χαμηλή φορολόγηση.
Οι ευρύτερες προσπάθειες για αντιμετώπιση της φοροαποφυγής μέσω του ΟΟΣΑ, του κλαμπ των πλούσιων κυρίως κρατών, έχουν παρομοίως αντιμετωπίσει μια έλλειψη βούλησης από την πλευρά ορισμένων κρατών να συνεργαστούν σε αυτόν τον τομέα.
Δυστυχώς οι ΗΠΑ, οι οποίες φορολογούν τα κέρδη από δραστηριότητες στο εξωτερικό όταν επαναπατρίζονται στην Αμερική, φαίνονται αποφασισμένες να ακολουθήσουν την κατεύθυνση της επιδείνωσης της διεθνούς μεταφοράς κερδών, μεταπηδώντας σε ένα εδαφικό φορολογικό σύστημα. Αυτό θα σημαίνει ότι τα κέρδη των αμερικάνικων εταιρειών θα μπορούν να εγγραφούν σε οποιοδήποτε φορολογικό παράδεισο πιστεύουν ότι είναι καλύτερα οι δικηγόροι και οι λογιστές της.
Στο πλαίσιο αυτό, η αποφασιστικότητα της Κομισιόν είναι αξιέπαινη. Οι κανόνες της Ε.Ε. για την κρατική βοήθεια μπορεί να είναι ή να μην είναι το ιδανικό εργαλείο για να κυνηγήσει εταιρείες όπως η Amazon. Αυτό αφορά τα δικαστήρια. Αλλά είναι ένα από τα λίγα που υπάρχουν και η Κομισιόν ορθώς προσπαθεί να το εκμεταλλευτεί στο έπακρο.
Πηγή: Financial Times, Euro2day.gr