Η νομική εταιρία Αppleby είναι από τις μεγαλύτερες της αγοράς για offshore (υπεράκτιες) εταιρείες, με 100
εκατομμύρια δολάρια ετήσια έσοδα, 470 εργαζόμενους και γραφεία σχεδόν σε κάθε
σημαντικό φορολογικό παράδεισο.
Η Appleby ιδρύθηκε στο Χάμιλτον, πρωτεύουσα των Βερμούδων, όπου έχει την έδρα
της σε ένα απλό κτίριο. Ο κατάλογος, όμως, των πελατών της είναι εξαιρετικός,
καθώς σε αυτόν περιλαμβάνονται πριγκίπισσες, πρωθυπουργοί και αστέρες του Χόλυγουντ,
όπως και μερικοί από τους πλουσιότερους ολιγάρχες του κόσμου – από τη Ρωσία, τη
Μέση Ανατολή, την Ασία και την Αφρική.
Η Appleby βρίσκεται τώρα στο επίκεντρο των Paradise Papers – μίας διεθνούς
έρευνας που οδηγεί κατευθείαν στις σκιώδεις διαδρομές δισεκατομμυρίων. Η γερμανική
εφημερίδα Süddeutsche Zeitung έδωσε στη δημοσιότητα συνολικά περίπου 13,4 εκατομμύρια
έγγραφα, τα οποία δείχνουν τον τρόπο που ορισμένοι χρησιμοποιούν εταιρείες
γραμματοκιβωτίων (offshore) για να καλύψουν την εγκληματική συμπεριφορά τους ή να κρύψουν χρήματα που
έχουν αποκτήσει από αμφιλεγόμενες πηγές.
Περιουσιακά στοιχεία επωνύμων και μεγάλων εταιρειών σε φορολογικούς παραδείσους
Σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα, τα έγγραφα αποκαλύπτουν τις μέχρι τώρα
άγνωστες διασυνδέσεις Αμερικανού υπουργού με Ρώσους ολιγάρχες. Συνολικά, στα έγγραφα
φιγουράρουν περισσότεροι από δώδεκα σύμβουλοι, μέλη του υπουργικού συμβουλίου
και δωρητές του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Στις διασυνδέσεις αυτές, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Guardian, περιλαμβάνονται σημαντικές πληρωμές από εταιρεία, της οποίας συνιδιοκτήτης είναι ο γαμπρός του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, στη ναυτιλιακή εταιρεία του Αμερικανού υπουργού Εμπορίου, Γουίλμπουρ Ρος.
Η SZ υποστηρίζει ότι τα έγγραφα αποδεικνύουν πως εταιρείες κολοσσοί -
όπως η Nike, η Apple, η Uber ή το Facebook – συρρικνώνουν τους φόρους τους σε
γελοία χαμηλά ποσοστά. Ο Guardian αναφέρει ότι το Twitter και το Facebook έλαβαν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από επενδύσεις που ανατρέχουν σε ρωσικά κρατικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Σύμφωνα με τον Guardian, τα έγγραφα αποκαλύπτουν ότι εκατομμύρια στερλινών από την ιδιωτική περιουσία της βασίλισσας Ελισάβετ έχουν επενδυθεί σε επενδυτικό ταμείο των νησιών Κέιμαν. Δείχνουν, επίσης, ότι ο ταμίας του Καναδού πρωθυπουργού, Τζάστιν Τριντο, διαχειρίζεται καταπίστευμα στα νησιά Κέιμαν.
Η SZ αναφέρει ότι περισσότεροι
από 120 πολιτικοί από σχεδόν 50 χώρες εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Στη Γερμανία, τα ίχνη οδηγούν σε χιλιάδες πελάτες, δικαιούχους ή άλλα
εμπλεκόμενα πρόσωπα, χωρίς αυτό βέβαια να αποτελεί αυτόματα νομικό παράπτωμα.
Μεταξύ των υπεράκτιων χρηστών είναι δισεκατομμυριούχοι, ευγενείς,
επιχειρηματίες, κληρονόμοι, επενδυτές, καταδικασθέντες απατεώνες και πρώην πολιτικοί,
όπως ο πρώην καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ, αλλά και εταιρείες όπως η Sixt, η
Deutsche Post ή η αλυσίδα ξενοδοχείων Meininger, η Siemens, η Allianz, η Bayer
και η Deutsche Bank, γράφει η SZ
Τα έγγραφα δείχνουν έναν κόσμο που έχει προσαρμοστεί στις ανάγκες των
μεγάλων εταιρειών, των πλουσίων και των εξαιρετικά πλουσίων. Ανοίγουν την πόρτα
σε μια βιομηχανία που υπόσχεται την υψηλότερη μυστικότητα και καλύπτει ένα
προηγουμένως αόρατο δίκτυο σε όλο τον κόσμο.
Τα Paradise Papers δείχνουν πόσο αδιάρρηκτος είναι ο κόσμος των offshore με
τα βιομηχανικά έθνη. Ο οικονομολόγος Γκάμπριελ Ζουκμάν έχει υπολογίσει πόσο
μεγάλη είναι η διάσταση αυτού του κόσμου για την έρευνα αυτή: περισσότερα από
600 δισεκατομμύρια ευρώ μετατοπίζονται ετησίως από πολυεθνικές εταιρείες σε
φορολογικούς παραδείσους.
Οι πολύ λούσιοι έχουν “παρκάρει” 7,9 τρισ. ευρώ σε φορολογικούς παραδείσους
Αλλά οι φορολογικοί παράδεισοι βοηθούν όχι μόνο τις εταιρείες να αποφύγουν
τους φόρους, αλλά και τους ιδιώτες. Δεν πρόκειται μόνο για φόρους, αλλά και για
το γεγονός ότι οι πλούσιοι, ιδίως, μπορούν να παρακάμψουν τους νόμους που τους
ενοχλούν – ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για φόρους κληρονομιάς, για θέματα
ευθύνης ή για προστασία των πιστωτών.
“Για τους υπερ-πλούσιους, υπάρχει ένας κόσμος πέρα από το
νόμο”, λέει ο κοινωνιολόγος Μπρουκ Χάρινγτον συγγραφέας του βιβλίου
Capital without Borders. Έτσι, από όλους τους ανθρώπους, οι πλουσιότεροι θα
μπορούν να απολαύσουν “τα οφέλη της κοινωνίας” χωρίς να υπόκεινται
στους περιορισμούς τους.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν εκείνοι που εμφανίζονται ελάχιστα ή καθόλου στα
έγγραφα: άνθρωποι που κερδίζουν κανονικά ή λίγα χρήματα. Και όμως αυτός ο κόσμος
των offshore έχει αντίκτυπο σε όλους μας. Από τις εθνικές οικονομίες λείπουν τα
δισεκατομμύρια των φόρων , για παράδειγμα για τη λειτουργία νοσοκομείων, για τη
δημιουργία παιδικών σταθμών ή για την κοινωνική ασφάλεια
Η διάσταση του προβλήματος δείχνει έναν άλλο υπολογισμό του οικονομολόγου
Γκαμπριέλ Ζουκμάν : Οι υπερ-πλούσιοι έχουν “παρκάρει” 7,9 τρισεκατομμύρια ευρώ
στους φορολογικούς παραδείσους.
Πηγές πληροφοριών: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Guardian
στο 