Πώς θα ρυθμίσουν τις οφειλές τους επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα-Αναλυτικές οδηγίες από τη δικηγόρο Χριστίνα Γλυκού

Τα πέντε κλειδιά για
ρύθμιση οφειλών από επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα είναι:

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ:

1.Η Eπιλογή:
Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ν.4469/17

Εξωδικαστική ρύθμιση χρεών επιχειρήσεων (δημοσιεύτηκε τον
Μαϊο του 2017, έναρξη 03/08/2017)

Στατιστικά πρώτου μήνα: 6.100 αιτήσεις, μόνο 525 προχώρησαν
τη διαδικασία, 82 οριστικά υποβληθείσες αιτήσεις – δεν απευθύνονται σε
ειδικούς, λάθος συμπλήρωση της αίτησης – ελλιπής αίτηση -.

Σύμπραξη τριών ειδικοτήτων: λογιστή, οικονομολόγου,
δικηγόρου

Ορισμός συντονιστή από το μητρώο των πιστοποιημένων
Διαμεσολαβητών του Υπουργείου

Ταυτόχρονη ρύθμιση με όλους τους πιστωτές εξωδικαστικά (88
ημέρες)

Αναστολή καταδιωκτικών μέτρων με την κατάθεση της αίτησης
(μόνο ηλεκτρονικά)

Η αίτηση υποβάλλεται άπαξ και η υποβολή δεύτερης αίτησης από
τον ίδιο οφειλέτη αποκλείεται

Πλήρωση σωρευτικά τριών (3)
προϋποθέσεων για την υπαγωγή

Εισάγεται για πρώτη φορά στην ελληνική έννομη τάξη μια
οργανωμένη εξωδικαστική διαδικασία για συνολική και μακροχρόνια ρύθμιση χρεών
των ελληνικών επιχειρήσεων, οι οποίες λόγω της οξύτατης οικονομικής κρίσης
αδυνατούν να ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις

Διαδικασία 10 σταδίων

Στο επίκεντρο ο οφειλέτης, αντίθετα με τα διεθνή σχετικά
πρότυπα

(εκκινεί διαδικασία, εγκρίνει αντιπροτάσεις πιστωτών και το
τελικό σχέδιο αναδιάρθρωσης)

Καινοτομίες νόμου αναφορικά και με πιστωτές

Η εν λόγω εξωδικαστική επίλυση δύναται να καταστεί τόσο
δεσμευτικά ισχυρή, όσο μια δικαστική απόφαση

Δυνητική επικύρωση από αρμόδιο Δικαστήριο

Το ύψος των συνολικών οφειλών θα πρέπει να υπερβαίνει το
ποσό των 20.000 Ε (οι δε οφειλές να έχουν βεβαιωθεί στο ύψος αυτό έως τις 31
Δεκεμβρίου 2016)

Άρση τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου

Συντονισμένη προσπάθεια ρύθμισης ‘’κόκκινων δανείων’’
επιχειρήσεων -μετά την αποτυχία του ´´νόμου Δένδια ´´-

Συναινετικός χαρακτήρας – λύση win-win

– 2Η Επιλογή: Aπλοποιημένη διαδικασία για οφειλές 20.000 –
50.000 Ε

Στα πλαίσια του νόμου 4469/17 περί εξωδικαστικού μηχανισμού
ρύθμισης επιχειρήσεων (έναρξη Αύγουστος
2017)

Απλοποίηση διαδικασίας

Για όσες επιχειρήσεις έχουν συνολικές οφειλές προς Δημόσιο
και τραπεζες μέχρι 50.000 Ε

Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά στην ειδική πλατφόρμα

Μια φορά έχει ο κάθε οφειλέτης δυνατότητα υποβολής της
αίτησης

Η ρύθμιση αφορά βιώσιμες επιχειρήσεις

Όχι αυτές που έχουν τεθεί σε εκκαθάριση ή όσες εχουν λυθεί

Αξιολόγηση βιωσιμότητας με πλήρωση σωρευτικά 2 κριτηρίων

1. Κερδοφορία (έστω
και οριακή) σε 2 από τις 3 τελευταίες χρήσεις

(όχι ζημία
δηλαδή)

2. το σύνολο των οφειλών που απομένει μετά τη διαγραφή
προστίμων να μην ξεπερνά το οκταπλάσιο της κερδοφορίας που παρουσιάζει η επιχείρηση

Λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο ποσό από τη σύγκριση της
κερδοφορίας στην τελευταία χρήση και του μέσου όρου των δυο πλέον θετικών καθαρών αποτελεσμάτων
(κερδοφορία) στις 3 τελευταίες χρήσεις (σύμπραξη με λογιστή εταιρείας για την
εξέταση κριτηρίων υπαγωγής)

Σύμπραξη τριών ειδικοτήτων : λογιστή, δικηγόρου και
οικονομλόγου καθολη τη διαρκεια της διαδικασιας

Οι πιστωτές διατηρούν το δικαίωμα να κάνουν αξιολόγηση του
κατά πόσο είναι βιώσιμη η επιχείρηση για να εκτιμήσουν την δυνατότητα
αποπληρωμής των χρεων από τον οφειλέτη

Εάν κάποιος πιστωτής ο οποίος έχει το 50% των χρεών κρίνει
ότι ο οφειλέτης – επιχείρηση δεν είναι βιώσιμος, το δημόσιο δεν κάνει καμια
προταση ρυθμισης οφειλων στα πλαισια αυτης της διαδικασίας

Αν κριθει βιωσιμος (και εφοσον υπαρχει απαρτια από πιστωτες)
διατυπωνονται προτάσεις και αντιπροτασεις για ρυθμιση οφειλων (διαδικασια
διαπραγματευσης)

Κανονες:

Αφαιρούνται τα
ακόλουθα ποσά ανά πιστωτή:

1. το σύνολο των τόκων υπερημερίας, των πιστωτών του
ιδιωτικού τομέα.

2. ποσοστό 95% των απαιτήσεων του Δημοσίου, από πρόστιμα που
έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση.

3. ποσοστό 85% των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων
Κοινωνικής Ασφάλισης, από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.

Καθορίζονται ισόποσες τοκοχρεωλυτικές μηνιαίες δόσεις, που δεν
επιτρέπεται να είναι χαμηλότερες από 50 ευρώ το μήνα ανά πιστωτή. Δηλαδή αν
κάποιος χρωστά σε περισσότερους πιστωτές, το ελάχιστο ποσό πολλαπλασιάζεται.

ΜΗΝΙΑΙΕΣ ΔΟΣΕΙΣ

– προς το Δημόσιο, Tράπεζες και τα Ταμεία δεν επιτρέπεται να
ξεπερνά τις 120 δόσεις.

– προς τους λοιπούς ιδιώτες πιστωτές δεν επιτρέπεται να
ξεπερνά τις 24 δόσεις.

– προς εργαζόμενους που τους οφείλονται δεδουλευμένα από
συμβάσεις παροχής εργασίας οποιουδήποτε τύπου, οι δόσεις δεν επιτρέπεται να
ξεπερνούν τις έξι (6).

– Ο αριθμός των δόσεων είναι κοινός για κάθε μία από τις
ανωτέρω κατηγορίες πιστωτών.

– Αν η βασική οφειλή προς το Δημόσιο ή kai τους Φορείς
Κοινωνικής Ασφάλισης, είναι μέχρι το ποσό των τριών χιλιάδων ευρώ (3.000 €) ανά
πιστωτή, οι δόσεις είναι μέχρι τριάντα εξι (36). Στην περίπτωση αυτή, δεν
υφίσταται η υποχρέωση προσφοράς κοινού αριθμού δόσεων για όλους τους «θεσμικούς
πιστωτές>>, δηλαδή δημόσιο και ταμεία.

– αν ποσοστό 2,75%
της κερδοφορίας της επιχείρησης είναι μεγαλύτερο από τη συνολική αρχική μηνιαία
δόση, τότε η συνολική μηνιαία δόση αναπροσαρμόζεται, ώστε να ισούται με αυτό το
ποσό. Το επιπλέον ποσό κατανέμεται συμμέτρως στους θεσμικούς πιστωτές – ταμεία
-, ανάλογα με την απαίτηση του καθενός, και ο αριθμός των δόσεων, να ισούται με
το σύνολο της οφειλής προς αυτούς, μειωμένης κατά τα ποσά οφειλών που
διεγράφησαν.

Το επιτόκιο είναι κυμαινόμενο για τις τραπεζες και αναπροσαρμόζεται ανά τρίμηνο.

Για τους υπόλοιπους πιστωτές του ιδιωτικού τομέα, το
επιτόκιο θα είναι σταθερό, με βάση τον χρόνο (ημερομηνία) υποβολής της αίτησης.
Εναλλακτικά, ο οφειλέτης μπορεί να προτείνει να καταβάλει την οφειλή του σε
όλους τους θεσμικούς πιστωτές σε δώδεκα (12) ή λιγότερες άτοκες δόσεις.

Στην περίπτωση αυτή,, οι δόσεις που οφείλονται προς τράπεζες
και χρηματοδοτικούς φορείς βαρύνονται με το κυμαινόμενο επιτόκιο (euribor + 5
μονάδες).

Το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης επιτρέπεται να
υποβάλλουν προτάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν επιτρέπεται να υποβάλλουν προτάσεις
αναδιάρθρωσης οφειλών ή να ψηφίζουν υπέρ προτάσεων αναδιάρθρωσης οφειλών που
έχουν συνταχθεί από άλλους, αν η συνολική αξία της περιουσίας του οφειλέτη
είναι τουλάχιστον είκοσι πέντε (25) φορές μεγαλύτερη από τη συνολική οφειλή
προς ρύθμιση.

3η Επιλογή: ΔΙΜΕΡΗΣ
ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΠΙΣΤΩΤΗ

Εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών κατόπιν διαπραγμάτευσης με τον
πιστωτή (μεμονωμένα)

Πληρεξούσιο ή εξουσιοδότηση από την επιχείρηση

΄΄κούρεμα ΄΄ σε τόκους + κεφάλαιο, μείωση της μηνιαίας
δόσης, επιμήκυνση στην αποπληρωμή ή εφαπαξ καταβολή και διαγραφή υπολοίπου

Εθελοντική παράδοση ακινήτου + διαγραφή υπολοίπου

Προτιμάται η εν λόγω λύση όταν υπάρχει ένας πιστωτής

ΙΔΙΩΤΕΣ

1Η ΕΠΙΛΟΓΗ: ΝΟΜΟΣ
3869/10 ΠΕΡΙ ΥΠΕΡΧΡΕΩΜΕΝΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ (ΝΟΜΟΣ ΚΑΤΣΕΛΗ)

Προστασία πρώτης κατοικίας (υπό προϋποθέσεις)

‘’Αυστηροποίηση’’ του Νόμου

Άρση τραπεζικού απορρήτου πλέον

Προστασία από πλειστηριασμό και κατάσχεση

2Η ΕΠΙΛΟΓΗ: ΔΙΜΕΡΗΣ
ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΠΙΣΤΩΤΗ

Εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών κατόπιν διαπραγμάτευσης με τον
πιστωτή (μεμονωμένα)

Πληρεξούσιο ή εξουσιοδότηση από τον ιδιώτη

΄΄κούρεμα ΄΄ σε τόκους + κεφάλαιο, μείωση της μηνιαίας
δόσης, επιμήκυνση στην αποπληρωμή ή εφάπαξ καταβολή και διαγραφή υπολοίπου

Προστασία από πλειστηριασμό και κατάσχεση

Εθελοντική παράδοση ακινήτου + διαγραφή υπολοίπου

Προτιμάται η εν λόγω λύση όταν υπάρχει ένας πιστωτής

ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ

• Εθελοντική παράδοση ακινήτου για ρύθμιση ή
  εξόφλησης οφειλής από δάνειο (voluntary surrender)
• Πλαίσιο φιλικών λύσεων (ισπανικό μοντέλο amicable solutions)
• Εξυγίανση και ρύθμιση ΄΄κόκκινων΄΄ δανείων
• Οφειλές σε καθυστέρηση
• Εξωδικαστικός τρόπος επίλυσης διαφοράς, αμοιβαία
  αποδεκτή λύση (win-win όχι
  win – loose όπως στα
  δικαστήρια)
• Αστικός Κώδικας άρθρο 288 καλή πίστη,
  συναλλακτικά ήθη, εν γενει οικονομική ελευθερία οφειλετών

Προβλέπεται και από τον
αναθεωρημένο κώδικα δεοντολογίας των τραπεζών του Ν. 4224/2013 (ΦΕΚ
Β΄2376/2.8.2016 – (τμήμα ΙΙ τύποι
μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων – παράρτημα ΙΙ)

• Εναρμονισμένη ρύθμιση με ευρωπαϊκή οδηγία 2014

Προφίλ πελάτη: οφειλές από επιχειρηματικό δάνειο, συρρίκνωση
των εισοδημάτων του λόγω οικονομικής κρίσης, επιθυμία για παραχώρηση ακινήτου
του σε επαρχία

Οι δανειολήπτες, στα πλαίσια εξωδικαστικής
επίλυσης των διαφορών τους με τα τραπεζικά ιδρύματα (λύσεις αμοιβαία αποδεκτές, λύσεις win-win) και λόγω της οικονομικής τους
δυσχέρειας, έχουν τη δυνατότητα
συμψηφιστικής παραχώρησης περιουσιακού στοιχείου κυριότητας τους προς το
τραπεζικό ίδρυμα (υπό το πρίσμα της ελευθερίας των συναλλακτικών ηθών, όπως
ορίζει ο νόμος) με οριστική διαγραφή του τυχόν υπολοίπου της οφειλής ή
περαιτέρω ρύθμιση αυτού με τη χαμηλότερη δυνατή δόση μηνιαίως και επιμήκυνση
στην αποπληρωμή του .

Μέχρι σήμερα, τα περισσότερα
αιτήματα των οφειλετών περιορίζονταν ή σε εφαπαξ καταβολή κάποιου ποσού και
διαγραφή του υπολοίπου ή μείωση της μηνιαίας δόσης αυτού, επιμήκυνση στην
αποπληρωμή και ΄΄κούρεμα΄΄ λογιστικού κεφαλαίου – τόκων, το οποίο διέφερε
ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες και τις συνθήκες ζωής του οφειλέτη΄΄.

Πλεον δεν είναι λίγοι οι
οφειλέτες (επιχειρηματίες ή ιδιώτες) που επιθυμούν τη ρύθμιση των οφειλών τους
με παραχώρηση ακινήτου, σε μια προσπάθεια οριστικής επίλυσης της μεταξύ τους
διαφοράς.

Προβλέπεται δε η ανωτέρω
δυνατότητα ως ‘’τύπος μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων ‘’ στον αναθεωρημένο κώδικα
δεοντολογίας των τραπεζών (περίπτωση β΄), αναφέρεται δε ρητώς ότι ΄΄ ..ο
δανειολήπτης παραχωρεί οικειοθελώς την κυριότητα του υπέγγυου ακινήτου στο
ίδρυμα. Στη σχετική συμφωνία διατυπώνεται σαφώς ο τρόπος διευθέτησης του τυχόν
υπολοίπου και η εν λόγω λύση μπορεί να αφορά οικιστικό ακίνητο ή επαγγελματική
στέγη”.