Της Σίσσυς Σταυροπιεράκου
Οκτώ ημερομηνίες σταθμοί, αρχής γενομένης από σήμερα, που μπορεί να κρύβουν εμπόδια ή και δυσάρεστες εκπλήξεις βρίσκονται στον δρόμο της ελληνικής κυβέρνησης στην πορεία για την ολοκλήρωση του προγράμματος διάσωσης.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η συζήτηση για το αν η επόμενη μέρα των μνημονίων θα πρέπει να στηριχτεί σε μια «προληπτική γραμμή στήριξης», όπως πρότεινε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, ή σε ένα cash buffer όπως επιδιώκει η ελληνική κυβέρνηση . «Κρας τεστ» για τις αποφάσεις που αφορούν στο μοντέλο εποπτείας θα αποτελέσει η πρώτη έξοδος στις αγορές ,αυτή τη φορά όχι για να αναχρηματοδοτηθεί υφιστάμενο χρέος αλλά για να αντληθεί «φρέσκο χρήμα», έως 3 ευρώ.
Μετά την αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελλάδας από τον οίκο Standard & Poor’s σε Β από Β- (ομόλογα πιο κερδοσκοπικά από την κατηγορία ΒΒ+ που είναι τα αξιόπιστα), στο οικονομικό επιτελείο θέλουν να εκμεταλλευτούν το πανηγυρικό κλίμα προβαίνοντας σε νέο δανεισμό από τις κεφαλαιαγορές. Η εντυπωσιακή βελτίωση στην αγορά ομολόγων διευκολύνει σημαντικά τα σχέδια της κυβέρνησης για νέα έξοδο στις αγορές το αμέσως επόμενο διάστημα. Εάν η χώρα στις δύο πρώτες εξόδους, αποδείξει ότι μπορεί να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών, ώστε να δανείζεται με λογικό κόστος, σίγουρα θα μπορέσει να διεκδικήσει πιο ευνοϊκό καθεστώς. Ένα από τα μεγάλα θέματα για την ολοκλήρωση του 3ου μνημονίου θα είναι η αξιοποίηση των εγκεκριμένων δανειακών κονδυλίων τα οποία δεν έχουν διατεθεί ακόμα.
Ακόμη και αν εκταμιευτούν κανονικά οι δόσεις που είχαν προγραμματιστεί για την 3η και την 4η αξιολόγηση, εκκρεμεί και πάλι ένα ποσό της τάξεως των 18 δισ. ευρώ, το… μέλλον του οποίου θα πρέπει να κλειδώσει τον Ιούνιο, καθώς η συμφωνία του 3ου μνημονίου προβλέπει ότι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης δεν θα μπορεί να εκταμιεύσει ούτε ένα ευρώ μετά τις 20 Αυγούστου.
Οι ημερομηνίες είναι :
22 Ιανουαρίου
Το Eurogroup αποφασίζει τυπικά σήμερα για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης. Στόχος, έως τα μέσα Φεβρουαρίου να εκταμιευθεί δόση 6,7 δισ. ευρώ από τον ESM και να αρχίσει η συζήτηση για την τέταρτη αξιολόγηση.
Έως τέλη Ιανουαρίου
Θα επιχειρεί η πρώτη σημαντική έξοδος στις αγορές με επταετές ομόλογο ενώ θα γίνουν άλλες δύο,που θα αφορούν σε ένα τριετές και ένα δεκαετές ομόλογο.
Τα κεφάλαια που θα αντλήσει η Ελλάδα, πάντως, θα συμφωνηθούν και με τους δανειστές, οι οποίοι θέλουν να έχουν λόγο όσον αφορά στον νέο δανεισμό της χώρας, δεδομένου ότι όποια και αν είναι η αποκλιμάκωση των αποδόσεων το επόμενο διάστημα, το κόστος για την Ελλάδα θα είναι σαφώς υψηλότερο συγκριτικά με αυτό των δανείων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης.
Πρώτη εβδομάδα Φεβρουαρίου
Ξεκινούν τα στρες τεστ για τις τράπεζες. Στόχος είναι το ελληνικό στρες τεστ να ολοκληρωθεί στα τέλη Απριλίου ή αρχές Μαΐου, δηλαδή πριν από την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος, τον Αύγουστο του 2018, και τη λήψη των τελικών αποφάσεων για την επόμενη ημέρα. Με την κίνηση αυτή η ΕΚΤ ελπίζει να ικανοποιήσει το ΔΝΤ που ζητάει έκτακτο έλεγχο της ποιότητας του ενεργητικού (AQR) των τραπεζών. Αν τα αποτελέσματα του στρες τεστ δεν είναι ικανοποιητικά, τότε θα πραγματοποιηθεί, πριν από τη λήξη του προγράμματος, νέα ανακεφαλαιοποίηση, κάτι που απεύχεται η ελληνική κυβέρνηση όπως ο διάβολος το λιβάνι. Ενδεχόμενο κουρέματος καταθέσεων αποκλείεται κατηγορηματικά. Αχίλλειος πτέρνα» στη φερεγγυότητα των τεσσάρων συστημικών τραπεζών της Ελλάδας είναι ο μεγάλος όγκος των μη εξυπηρετούμενων δανείων τους.
Παράλληλα, ο Πρωθυπουργός εντός του μήνα αναμένεται να προχωρήσει σε ανασχηματισμό της κυβέρνησής του.Εάν και όλες οι πληροφορίες ανέφεραν ότι ο ανασχηματισμός θα γινόταν περί τα τέλη Ιανουαρίου οι εξελίξεις στο Σκοπιανό και η έντονη κινητικότητα που καταγράφεται γύρω από αυτό το μέτωπο,οδήγησαν τον πρωθυπουργό στη μετάθεση της ημερομηνίας του ανασχηματισμού. Η νέα κυβέρνηση θα είναι εκείνη που θα σηκώσει το βάρος για την έξοδο από το μνημόνιο ενώ θα είναι εκείνη που θα έχει και εκλογικά χαρακτηριστικά αφού θα προετοιμάσει το έδαφος για τις εκλογές,ακόμη και εάν αυτές γίνουν το 2019.
Στις 16 Φεβρουαρίου
Είναι προγραμματισμένη η νέα αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο Fitch, και αναμένεται αναβάθμιση κατά μία κλίμακα.
Έως 29 Φεβρουαρίου
Το ΔΝΤ θα δώσει το στίγμα του σχετικά με το εάν θα συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα. Οι Ευρωπαίοι έχουν ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να υπάρξει συζήτηση για το χρέος πριν από την ολοκλήρωση του 3ου μνημονίου, κάτι που δημιουργεί έντονο προβληματισμό σχετικά με το ποια θα είναι η αντίδραση του ΔΝΤ αν δεν πάρει τις διαβεβαιώσεις που ζητεί μέσα στους πρώτους μήνες του 2018.
Χωρίς απόφαση για το χρέος, το ΔΝΤ δεν πρόκειται να αποφασίσει πλήρη συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα.
Μάιος
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι αυτό το οποίο θα αποφασίσει αν θα ζητήσει να εφαρμοστεί το 2019 αντί το 2020 η μείωση του αφορολόγητου. Εάν διαπιστωθεί ότι το πρωτογενές πλεόνασμα είναι εκτός στόχου, θα πρέπει να ψηφιστεί η σχετική διάταξη από τη Βουλή, που θα ορίζει ότι το αφορολόγητο όριο θα εφαρμοστεί από την 1-1-2019. Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι φορολογούμενοι θα επιβαρυνθούν από το 2019 με 650 ευρώ ο καθένας ετησίως, ενώ περίπου 1 εκατ. φορολογούμενοι θα πληρώσουν φόρο καθώς βρίσκονταν κάτω από το αφορολόγητο όριο, ενώ συνταξιούχοι με μηνιαία εισοδήματα 500-600 ευρώ θα χάσουν μία σύνταξη μόνο από τα σκληρά μέτρα της φορολογίας.
24 Μαΐου
Στο Eurogroup της 24ης Μαΐου οι δανειστές επιδιώκουν να κλείσει η 4η αξιολόγηση σε τεχνικό επίπεδο. Τα χρονικά περιθώρια θα είναι ασφυκτικά και για την ολοκλήρωση της 4ης αξιολόγησης. Οι διαπραγματεύσεις με στόχο την ολοκλήρωση των τελευταίων 82 προαπαιτούμενων θα πρέπει να ξεκινήσει από τον Μάρτιο με στόχο να ολοκληρωθεί έως τότε, προκειμένου να υπάρχουν χρονικά περιθώρια για επίτευξη συμφωνίας και επί των υπόλοιπων ανοικτών θεμάτων όπως είναι η αξιοποίηση των κονδυλίων που έχουν εγκριθεί για την Ελλάδα στο πλαίσιο του 3ου μνημονίου.
Ιούνιος
Οι δανειστές στο βασικό σενάριο συμφωνούν με την κυβέρνηση στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης του τρίτου προγράμματος. Πιθανή εμπλοκή θα έχει ήδη ανοίξει παράθυρο εκλογών.
στο 