Με απόφασή του το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε πως από τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος προκύπτει ότι όταν η κοινή δήλωση των συζύγων υποβάλλεται από τον άνδρα σύζυγο, αυτό προϋποθέτει συναίνεση αμφοτέρων των συζύγων και πως όταν διατυπώνεται ρητώς η έλλειψη τέτοιας συναίνεσης από έναν έστω από τους συζύγους, οι σύζυγοι διατηρούν το δικαίωμά τους να υποβάλλουν αυτοτελώς δηλώσεις φόρου για τα εισοδήματά τους.
Οι σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του, εφόσον:
- Έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση ή έχει λυθεί το σύμφωνο συμβίωσης κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης. Το βάρος της απόδειξης για τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης ή τη λύση του συμφώνου συμβίωσης φέρει ο φορολογούμενος.
- Ο ένας από τους δύο συζύγους ή ένα από τα δύο μέρη συμφώνου συμβίωσης είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση. Για τα εισοδήματα των ανήλικων τέκνων υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης είναι ο γονέας ή το μέρος συμφώνου συμβίωσης που ασκεί τη γονική μέριμνα».
- Όταν ο ένας από τους δύο συζύγους είναι σε δικαστική ή νόμιμη απαγόρευση ή τελεί υπό δικαστική αντίληψη.
Κατά την εκκαθάριση της δήλωσή τους, ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου ενώ τυχόν ζημίες του εισοδήματος του ενός συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης δεν συμψηφίζονται με τα εισοδήματα του άλλου συζύγου ή του άλλου μέρους συμφώνου συμβίωσης.
Ο φόρος εισοδήματος που προκύπτει από την εκκαθάριση βεβαιώνεται στο όνομα του συζύγου, αφού έχει προηγηθεί η εκκαθάριση κατά την οποία συμψηφίζονται οι φόροι μεταξύ των συζύγων
Αν οι σύζυγοι θέλουν να χωρίσουν τις οφειλές τους από το εκκαθαριστικό μπορούν να το κάνουν υποβάλλοντας αίτηση στην εφορία. Πιο συγκεκριμένα, με αίτηση του ενός συζύγου μπορεί να ζητηθεί ο χωρισμός των οφειλόμενων ποσών σε δύο ξεχωριστές πράξεις ώστε οι οφειλόμενες δόσεις να αφορούν τα εισοδήματα εκάστου συζύγου και να μην καταβάλλονται από κοινού περιοδικά στον ίδιο κωδικό. Ο κάθε σύζυγος έχει τη δυνατότητα να καταβάλει αυτό που του αναλογεί χωρίς προηγούμενο συμψηφισμό των φορολογικών αποτελεσμάτων.
Σε περίπτωση που ένας εκ των συζύγων έχει χρέη στην εφορία, φορολογική ενημερότητα εκδίδεται μόνο σε περίπτωση που η οφειλή ρυθμιστεί ή εξοφληθεί. Το ίδιο ισχύει και στον σύζυγο του οφειλέτη. Ο τρόπος για να μπορεί σύζυγος να εξασφαλίσει την άμεση διαθεσιμότητα της φορολογικής ενημερότητάς του, εφόσον δεν οφείλει ο ίδιος, είναι η κατάθεση αίτησης διαχωρισμού χρεών.
Με την υποβολή αίτησης, δίνεται η δυνατότητα η επιστροφή φόρου που δικαιούται ο ένας εκ των συζύγων να μην συμψηφιστεί με τις οφειλές του άλλου συζύγου.
Σε περίπτωση που ο ένας σύζυγος δεν είναι υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης φόρου εισοδήματος στην Ελλάδα γιατί δεν έχει τη φορολογική κατοικία του στη χώρα μας δεν υποχρεούται να υποβάλει κοινή δήλωση φόρου εισοδήματος με το έτερον ήμισυ εφόσον εκείνο πληροί κριτήρια φορολογικού κατοίκου Ελλάδας.