Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το νέο πρόγραμμα «ευφυής γεωργία» του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών & Ενημέρωσης και του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων. Στόχος, σε πρώτη φάση είναι η κάλυψη περισσότερων από 15.000.000 στρέμματα, της μισής δηλαδή καλλιεργητικής έκτασης της χώρας.
«Οι νέες τεχνολογίες δίνουν σύγχρονα εργαλεία στα χέρια των αγροτών», είπε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο γενικός γραμματέας Ψηφιακής Πολιτικής στην Ελλάδα, Στέλιος Ράλλης και πρόσθεσε ότι «με το έργο για την «ευφυή γεωργία» συνδυάζουμε αυτές τις καινοτόμες τεχνολογίες για να βελτιώσουμε τις καλλιεργητικές πρακτικές και την καθημερινότητα όσων συμμετέχουν στην αγροτική παραγωγή».
Η υλοποίηση του έργου προβλέπεται να ξεκινήσει στο β’ εξάμηνο του 2018 και αναμένεται να υλοποιηθεί μέσα σε 12 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται στα 31 εκατ. ευρώ και θα ενταχθεί στο Πρόγραμμα Δημοσιών Επενδύσεων. Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως πρόκειται για την πρώτη εθνική υποδομή ευφυούς γεωργίας στην Ευρώπη.
Θα περιλαμβάνει μια τεχνολογική πλατφόρμα και την απαραίτητη υποδομή για την υποστήριξη του ψηφιακού εκσυγχρονισμού του γεωργικού τομέα, η οποία θα επιτρέπει τη συλλογή δεδομένων από τα αγροτεμάχια ανοικτών καλλιεργειών.
Στόχος είναι να καλυφθεί το 60% της παραγόμενης αξίας των ελληνικών προϊόντων με αρχική εφαρμογή στις 20 πιο παραγωγικές και εξαγώγιμες καλλιέργειες όπως τα σιτηρά, το ρύζι, το βαμβάκι, την ελιά, το αμπέλι, εσπεριδοειδή, καλλωπιστικά φυτά, ενώ σταδιακά θα καλυφθεί το σύνολο της παραγωγής.
Αναλυτικότερα, στην περιφέρεια Αττικής θα καλυφθούν συνολικά 110.000 στρέμματα, στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας 1.925.000 στρέμματα, στην περιφέρεια Δυτικής Ελλάδα 1.330.000 στρέμματα, στην περιφέρεια Θεσσαλίας 2.340.000 στρέμματα, στην περιφέρεια Κρήτης 1.240.000 στρέμματα, στην περιφέρεια Πελοποννήσου 1.580.000 στρέμματα, στην περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 370.000 στρέμματα, στην περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας 1.040.000 στρέμματα, στην Περιφέρεια Ηπείρου 290.000 στρέμματα, στις Περιφέρειες Ιονίων Νήσων και Νοτίου Αιγαίου 210.000 στρέμματα και 130.000 στρέμματα αντίστοιχα, ενώ στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας 1.360.000 στρέμματα.
Στις 13 Περιφέρειες 6.500 σταθμοί
Συνολικά θα τοποθετηθούν 6.500 επίγειοι σταθμοί στις 13 περιφέρειες της χώρας. Η εγκατάστασή τους θα γίνει σε τρεις φάσεις. Την πρώτη και τη δεύτερη φάση θα εγκατασταθούν από 1.000 σταθμοί, ενώ την τρίτη και την τελευταία θα εγκατασταθούν οι υπόλοιποι 4.500 σταθμοί.
Αρχικά θα πρέπει να επικαιροποιηθεί η μελέτη χωροθέτησης αφού η κατανομή των σταθμών θα πρέπει να γίνει, έτσι ώστε να καλύπτεται το μεγαλύτερο δυνατό ποσοστό της παραγωγικής γης.
Οι σταθμοί θα έχουν δυνατότητα ασύρματης επικοινωνίας μεταξύ τους και με την πλατφόρμα, ενώ θα είναι εφοδιασμένοι με αισθητήρες μέτρησης εδαφικών και μετεωρολογικών παραμέτρων, σε συνεργασία με τους υφιστάμενους μετεωρολογικούς σταθμούς της ΕΜΥ. Η αποστολή των δεδομένων που θα συλλέγονται από τους αισθητήρες θα στέλνονται στην πλατφόρμα μέσω του δικτύου κινητής τηλεφωνίας.
Μερικές από τις δυνατότητες που θα έχουν είναι η συλλογή δεδομένων για την καλλιέργεια, το έδαφος, την ατμόσφαιρα, το νερό και την αγροτική εκμετάλλευση από κάθε χωράφι ξεχωριστά. Στη συνέχεια τα δεδομένα θα αξιοποιούνται μέσω της πλατφόρμας ώστε να παράγονται εξειδικευμένες συμβουλές για το χωράφι από όπου και θα προέρχονται τα δεδομένα.
Οι σταθμοί θα είναι φορητοί, με ενεργειακή αυτονομία, ενώ θα έχουν και αυξημένη ανθεκτικότητα σε ακραία καιρικά φαινόμενα, ενώ παράλληλα θα μπορούν να επεκτείνουν τη λειτουργικότητά τους σε τομείς όπως η κτηνοτροφία κλπ.
Τα δεδομένα
Τα δεδομένα που θα συλλέγονται από τους επίγειους σταθμούς θα «φιλοξενούνται» στο υπολογιστικό νέφος (cloud) το οποίο παράλληλα θα εξυπηρετεί τις προηγμένες διαδικασίες συλλογής, επεξεργασίας, ανάλυσης και σύνδεσης δεδομένων μέσω της εξειδικευμένης πλατφόρμας.
Στο δίκτυο αυτό θα αξιοποιηθούν και οι κόμβοι του εγκυρότερου και πιο ολοκληρωμένου δικτύου μέτρησης μετεωρολογικών παραμέτρων, αυτού της ΕΜΥ. Εν συνεχεία, οι πληροφορίες θα ταξινομούνται σε ειδικά διαμορφωμένη «αποθήκη» δεδομένων σε υποδομές του υπολογιστικού νέφους.
Τέλος, τα δεδομένα, με την κατάλληλη επεξεργασία, θα τροφοδοτούν προηγμένα συστήματα υποστήριξης της λήψης αποφάσεων με βάση τις ανάγκες κάθε παραγωγού και κάθε καλλιέργειας. Οι συμβουλευτικές μέθοδοι που σχετίζονται με την άρδευση, τη λίπανση και τη φυτοπροστασία, θα προκύπτουν μέσα από έξυπνους αλγόριθμους.
Από το έργο αυτό θα ωφεληθούν σε πρώτη φάση περίπου 450.000 αγρότες, γεωργοί κλπ, οι οποίοι οι οποίοι θα λαμβάνουν προειδοποιήσεις για ακραία καιρικά φαινόμενα, καλλιεργητικές συμβουλές «κομμένες και ραμμένες στα μέτρα του χωραφιού τους».
Αυτές θα φτάνουν στο κινητό του αγρότη μέσω γραπτού μηνύματος (sms), χωρίς να χρειάζεται απαραίτητα η τηλεφωνική συσκευή να είναι smart phone, είτε μέσω εφαρμογής (application). Παράλληλα, ο γεωργός θα έχει πρόσβαση σε ηλεκτρονικές εφαρμογές που θα του επιτρέπουν την ψηφιοποίηση των καλλιεργητικών δεδομένων (π.χ. πότε/πόσο πότισε, πότε/πόσο έβρεξε) ενώ παράλληλα προβλέπεται εξειδικευμένη εκπαίδευση των ωφελούμενων μέσω ημερίδων και online επιμόρφωσης.
Σε β’ φάση, μετά από δυο καλλιεργητικές περιόδους, όταν και αναμένεται να ολοκληρωθεί η επαλήθευση των δεδομένων, οι αγρότες θα μπορούν να λαμβάνουν εξειδικευμένες συμβουλές, ενώ συνολικά αναμένεται να αγγίξουν το ένα εκατομμύριο.
Τα δεδομένα θα μπορούν να αξιοποιηθούν και σε άλλους τομείς, και αυτό γιατί θα είναι ανοικτά και θα συνδυάζονται με τα ανοικτά δεδομένα από το πρόγραμμα «Copernicus» της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η τεχνολογική πλατφόρμα δύναται να αξιοποιηθεί και ως εργαλείο υποβοήθησης και αυτοματοποίησης των διαδικασιών πιστοποίησης και ελέγχου από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Τα οφέλη
Θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε τα οφέλη του προγράμματος στα εξής:
– Αύξηση του κέρδους του παραγωγού μέσω της μείωσης του κόστους παραγωγής και την ορθολογική χρήση αγροχημικών που οφείλεται στην ελεγχόμενη (και συχνά μειωμένη) εφαρμογή εισροών.
– Βελτίωση της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος και αύξηση του ύψους παραγωγής, λόγω της ακριβέστερης αντιμετώπισης των αναγκών των καλλιεργειών σε λίπανση, άρδευση και φυτοπροστασία.
– Μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου της γεωργίας λόγω της ορθολογικής χρήσης φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων και αρδευτικού νερού.
– Πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση των κινδύνων που απειλούν την παραγωγή, χάρη στην έγκαιρη προειδοποίηση των παραγωγών.
-Δημιουργία πρόσθετης αξίας στα αγροτικά προϊόντα μέσω της εξασφάλισης της ασφάλειας των τροφίμων και της πλήρους ιχνηλάτησης των προϊόντων σε όλα τα στάδια παραγωγής.
– Συμμόρφωση με το κανονιστικό πλαίσιο της Ε.Ε., το οποίο αποσκοπεί στον ψηφιακό μετασχηματισμό της αγροτικής παραγωγής (για παράδειγμα, ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα μπορεί να διενεργεί τηλεπισκοπικούς ελέγχους στη βάση των στοιχείων που θα έχουν συλλεχθεί μέσω της πλατφόρμας).
– Πρόσβαση των ερευνητών και των ερευνητικών κέντρων σε τεράστιο όγκο δεδομένων για ερευνητικούς σκοπούς.
– Ενθάρρυνση της καινοτομίας για τη δημιουργία νέων εφαρμογών και λογισμικού στη βάση της αξιοποίησης των ανοιχτών δεδομένων.
– Πρόσβαση από τους καταναλωτές σε υψηλότερης ποιότητας προϊόντα.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
στο 