Πόσο θα πληρώνουμε την πλαστική σακούλα από το 2018

Γενικοί στόχοι της ΚΥΑ είναι η μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη χρήση της λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς, η ενθάρρυνση της πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων που βλάπτουν ανεπανόρθωτα τα θαλάσσια οικοσυστήματα και η αποτελεσματικότερη χρήση των πόρων, με περιορισμό των αρνητικών κοινωνικοοικονομικών συνεπειών. Επιπλέον, στόχος της ρύθμισης είναι η αλλαγή νοοτροπίας των καταναλωτών προς τη χρήση σακουλών μεταφοράς προϊόντων πολλαπλών χρήσεων και όχι μιας χρήσης.

Οι βασικές ρυθμίσεις που προβλέπονται στην ΚΥΑ είναι :

· Ορίζεται τέλος ανταποδοτικού χαρακτήρα σε όλες τις λεπτές πλαστικές σακούλες μιας χρήσης (πάχους 0-50 μm) από την 1.1.2018, με εξαίρεση τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς με πάχος μικρότερο από 15 μm, οι οποίες απαιτούνται για λόγους υγιεινής ή παρέχονται ως πρωτογενής συσκευασία χύδην τροφίμων.

· Το τέλος, ύψους 3 λεπτών (για το 2018) και 7 λεπτών από την 1.1.2019, θα είναι απολύτως ανταποδοτικό και θα διατίθεται από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης σε συνεργασία με τους Δήμους για την δωρεάν διάθεση στους πολίτες εναλλακτικών μέσων (επαναχρησιμοποιούμενη πλαστική πολλών χρήσεων, πάνινη, διχτάκι, βιοαποδομήσιμη σακούλα), τα οποία θα μειώνουν την κατανάλωση και θα προάγουν την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση.

· Εξαιρούνται από το τέλος οι σακούλες που διατίθενται από περίπτερα και υπαίθριο εμπόριο.

Παράλληλα καθιερώνονται υποχρεωτικά:

· η «επώνυμη» σακούλα με αριθμό μητρώου παραγωγού, ημερομηνία και τόπο παραγωγής

· η διακριτή χρέωση των σακουλών πάχους 50-70 μm από τα καταστήματα (χωρίς τέλος)

· η προώθηση από τα σούπερ μάρκετ σακουλών πολλαπλής χρήσης ή βιοαποδομήσιμων με χρέωση ή χωρίς, ή με αντάλλαγμα χρησιμοποιημένες πλαστικές σακούλες προς ανακύκλωση

· η αναγραφή του κόστους πώλησης της σακούλας, καθώς και του τέλους στα παραστατικά.

Τέλος, για να ενθαρρυνθεί η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση, υποχρεούνται :

· οι παραγωγοί πλαστικών σακουλών να συμβάλλονται με συστήματα ανακύκλωσης

· τα σούπερ μάρκετ να ενθαρρύνουν την επαναχρησιμοποίηση και να συνδράμουν στην ανακύκλωση της πλαστικής σακούλας με διάφορα κίνητρα προς τους πελάτες τους

· ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης να ενημερώνει τους πολίτες και να παρακολουθεί την παραγωγή, εμπορία και πώληση σακουλών σε συνεργασία με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου.

Οι ρυθμίσεις υιοθετήθηκαν σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο, με γνώμονα την ανάγκη περιορισμού της περιβαλλοντικής επίπτωσης και ταυτόχρονα την σταδιακή και βαθμιαία προσαρμογή της ελληνικής βιομηχανίας παραγωγής πλαστικής σακούλας.

Δήλωση του σναπληρωτή ΥΠΕΝ Σωκράτη Φάμελλου:

«Η πολύ υψηλή κατανάλωση πλαστικών σακουλών μίας χρήσης στη χώρα μας, η ανεξέλεγκτη διάθεσή τους μετά τη χρήση και η ανθεκτικότητά τους στη φθορά, βλάπτουν σοβαρά το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Ταυτόχρονα μεγάλο μέρος τους διατίθεται σε χώρους υγειονομικής ταφής και δεν ανακτάται.

Πρώτο μας μέλημα είναι η μείωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας για να περιορίσουμε τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Επιδιώκουμε την αλλαγή της καταναλωτικής συμπεριφοράς, έχοντας -ως πολίτες- γνώση των επιπτώσεων στο περιβάλλον. Παράλληλα επιδιώκουμε τη μετατροπή της παραγωγικής διαδικασίας, προσαρμοσμένης στα νέα πρότυπα μιας κυκλικής οικονομίας, χωρίς απώλεια εθνικού προϊόντος και εργασίας αλλά με νέα εργασία. Αυτές οι αλλαγές πρέπει να χαρακτηρίσουν συνολικά τη χρήση των πλαστικών στην κοινωνία μας.

Υπήρξε ουσιαστική προεργασία της ΚΥΑ, με διαδικασίες διαλόγου και σύνθεσης, ώστε να επιλέξουμε ρυθμίσεις που θα ευνοούν τη μείωση της κατανάλωσης, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση. Οι παραγωγοί σακούλας και οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων λιανικής και εμπορίου συμμετείχαν ουσιαστικά στην προετοιμασία της ΚΥΑ, ώστε να μην περιοριστούμε στην εναρμόνιση του εθνικού δικαίου με το κοινοτικό αλλά να δώσουμε καλύτερη προοπτική και στην κοινωνία και στην οικονομία. Το θέμα συνδέεται με την περιβαλλοντική προστασία αλλά και με τη νέα απασχόληση που θα δημιουργηθεί, τη στήριξη των ελλήνων παραγωγών, την αποδοτικότητα των πόρων και την προώθηση πιο βιώσιμων καταναλωτικών προτύπων.

Το ειδικό ανταποδοτικό τέλος στην πλαστική σακούλα, το οποίο ο καταναλωτής θα καταβάλλει στα σούπερ μάρκετ ή όπου αγοράζει προϊόντα (εκτός από περίπτερα και λαϊκές), θα επιστρέφεται 100% στην κοινωνία με εναλλακτικά είδη, όπως σακούλες επαναχρησιμοποιήσιμες, ή λιπασματοποιήσιμες, τις οποίες θα μοιράζουμε μέσα από τον οργανισμό ανακύκλωσης και τους Δήμους. Το μέτρο αυτό, αποτρεπτικού χαρακτήρα, θα εφαρμοστεί βαθμιαία, ξεκινώντας από τα 3 λεπτά ανά τεμάχιο. Ανάλογα εργαλεία και κίνητρα για πολίτες και Δήμους προβλέπονται και στον νέο νόμο για την ανακύκλωση.

Δίνουμε προτεραιότητα στην πρόληψη παραγωγής απορριμμάτων από τη χρήση πλαστικής σακούλας, στην επαναχρησιμοποίηση, στην αποδοτικότητα των πόρων, στη διαλογή στην πηγή. Για την επιτυχία αυτών των μέτρων ένας σημαντικός άξονας δράσεων θα αφορά την πληροφόρηση, την ευαισθητοποίηση και την περιβαλλοντική εκπαίδευση.

Θέτουμε το πλαίσιο συνεργασίας των πολιτών, της Αυτοδιοίκησης, των παραγωγών και των εμπόρων ώστε να βγάλουμε την πλαστική σακούλα από τις καταναλωτικές μας συνήθειες και να προσεγγίσουμε μια κοινωνική και οικονομική λειτουργία χωρίς απορρίμματα».