Διευκρινίσεις για τις αποζημιώσεις που λαμβάνουν οι επιχειρήσεις και οι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς που έχουν πληγεί από θεομηνίες δίνει με νέα εγκύκλιό του το υπουργείο Οικονομικών.
Παράλληλα επισημαίνεται ότι, η επιχορήγηση καταβάλλεται εντός 4 ετών από την ημερομηνία επέλευσης της θεομηνίας, με την επιφύλαξη της εφαρμογής των Κανονισμών χορήγησης ενισχύσεων ήσσονος σημασίας. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις όπου παρατηρούνται σημαντικές και εκτεταμένες ζημίες τόσο σε αριθμό πληγεισών επιχειρήσεων όσο και σε μέγεθος καταστροφής, μπορεί να παρέχεται προκαταβολή έναντι του συνολικού ποσού της επιχορήγησης, κατόπιν αιτήματος του αρμόδιου Αντιπεριφερειάρχη. Το αίτημα δύναται να διαβιβασθεί στην Επιτροπή Κρατικής Αρωγής του άρθρου 16 του ν. 4797/2021 για διατύπωση σχετικής γνώμης προς τον Υπουργό Οικονομικών.
Επίσης στην ίδια απόφαση επισημαίνονται τα εξής:
1.ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ
Δικαιούχοι επιχορήγησης είναι επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς.
α) Στους μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς συγκαταλέγονται τα νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες ιδιωτικού δικαίου, τα οποία επιδιώκουν κοινωφελείς ή άλλους σκοπούς που ενδιαφέρουν το κοινωνικό σύνολο και δεν επιδιώκουν κέρδος, όπως φιλανθρωπικά σωματεία, κοινωφελή ιδρύματα και αστικές εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
β) Στις επιχειρήσεις συγκαταλέγονται βιομηχανικές και βιοτεχνικές μονάδες, εμπορικά καταστήματα, αγροτικές εκμεταλλεύσεις, επιχειρήσεις που ασκούν νόμιμη οικονομική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από τη μορφή τους, συμπεριλαμβανομένων και των ατομικών επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών, καθώς και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, μεταποίηση ή εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας. Επίσης, συμπεριλαμβάνονται και οι δημόσιες επιχειρήσεις, δημοτικές ή κοινοτικές κοινωφελείς επιχειρήσεις, ανώνυμες εταιρείες των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.).
γ) Ειδικότερα, στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, περιλαμβάνονται οι γεωργικές ή κτηνοτροφικές μονάδες (επιχειρήσεις) οι οποίες ανήκουν σε ένα ή περισσότερα φυσικά πρόσωπα ή και σε νομικά πρόσωπα. Επίσης, δικαιούχοι επιχορήγησης δύναται να είναι και οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, όσοι δηλαδή έχουν δικαίωμα εγγραφής στο μητρώο αγροτών και αγροτικών εκμεταλλεύσεων.
δ) Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου παρατηρούνται σημαντικές και εκτεταμένες ζημίες σε αριθμό πληγεισών αγροτικών εκμεταλλεύσεων ή σε μέγεθος καταστροφής, δικαιούχοι δύναται να είναι και φυσικά πρόσωπα που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία, αλλά κατέχουν αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Στην περίπτωση αυτή, η επιχορήγηση δεν ξεπερνά το πενήντα τοις εκατό (50%) της επιχορήγησης που καθορίζεται για τις λοιπές επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις και απαιτείται η έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης του άρθρου 12 του ν.4797/2021.
Ποιοι δεν λαμβάνουν αποζημίωση
Στους δικαιούχους επιχορήγησης δεν συμπεριλαμβάνονται οι κάθε είδους υπηρεσίες του δημοσίου, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, οι ναοί και οι ιερές μονές.
2.ΟΙ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗΣ
Οι προϋποθέσεις επιχορήγησης είναι οι εξής:
Οι ανωτέρω κατηγορίες, είναι δικαιούχοι της ενίσχυσης εφόσον:
• ασκούσαν νόμιμη οικονομική δραστηριότητα την ημέρα επέλευσης της θεομηνίας και συνεχίζουν να λειτουργούν (με τον ίδιο ΑΦΜ) κατά το χρόνο καταβολής της. Η νόμιμη λειτουργία αποδεικνύεται από την άδεια λειτουργίας της επιχείρησης ή λοιπές άδειες που προβλέπονται από το θεσμικό πλαίσιο,
• έχουν την έδρα τους ή ασκούν νόμιμα την δραστηριότητά τους στην οριοθετημένη περιοχή, όπως αυτή ορίζεται στη σχετική κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Υποδομών και Μεταφορών και, κατά περίπτωση, Εσωτερικών,
• έχουν υποστεί υλικές ζημίες σε στοιχεία ενεργητικού τους ως άμεση συνέπεια της θεομηνίας. Επιπλέον, οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις και οι αγρότες πρέπει:
• Να υποβάλλουν τη δήλωση ενιαίας ενίσχυσης στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ελέγχου.
• Να έχουν εκπληρώσει την υποχρέωση καταβολής της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς στον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων.
Οι πληγείσες επιχειρήσεις που ασκούν εποχική δραστηριότητα, δικαιούνται επιχορήγησης μόνο εφόσον είναι σε θέση να αποδείξουν την νόμιμη δραστηριότητά τους από την οποία προκύπτει η εποχικότητά τους.
Όσες επιχειρήσεις ασκούν δραστηριότητα σε δημόσια κτίρια ή σε μη ιδιόκτητα κατά πλήρη κυριότητα (100%) κτίρια, δικαιούνται επιχορήγησης για τα ζημιωθέντα περιουσιακά στοιχεία τα οποία ανήκουν στην επιχείρηση και εμπίπτουν στις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 4 του ν. 4797/2021.
3.ΟΙ ΖΗΜΙΕΣ
Οι καλυπτόμενες ζημιές
Η επιχορήγηση, σύμφωνα με τη διαδικασία των άρθρων 7 και 8 του ν.4797/2021, δύναται να καλύπτει μέρος των υλικών ζημιών, οι οποίες:
– θα καταγραφούν από τις αρμόδιες για την καταγραφή και αποτίμηση ζημιών επιτροπές κρατικής αρωγής της κάθε Περιφέρειας (του άρθρου 16 του ν.4797/2021) και
– προκλήθηκαν άμεσα από τη θεομηνία, σε στοιχεία ενεργητικού, όπως κτιριακές εγκαταστάσεις, εξοπλισμός, πρώτες ύλες, εμπορεύματα, φορτηγά αυτοκίνητα δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης, καθώς και αυτοκίνητα επαγγελματικής χρήσης, μέσα παραγωγής, συμπεριλαμβανομένου και του εγγείου κεφαλαίου και αποθηκευμένα προϊόντα, τα οποία καταγράφηκαν ως κατεστραμμένα.
Όσον αφορά τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν.4797/2021, ενισχύσεις, οι οποίες χορηγούνται βάσει του Κανονισμού Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων, δύνανται να χορηγούνται και βάσει των άρθρων 7 και 8 του ν.4797/2021, με την επιφύλαξη των Κανονισμών του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) για την ασφάλιση της φυτικής παραγωγής και του ζωικού κεφαλαίου. Σε κάθε περίπτωση καλύπτει μέρος των υλικών ζημιών σε στοιχεία ενεργητικού ως ανωτέρω.
Κατηγορίες ζημιών:
Οι ζημιές χωρίζονται στις παρακάτω κατηγορίες:
1. Κτιριακές εγκαταστάσεις:
Στις κτιριακές εγκαταστάσεις συμπεριλαμβάνονται και αποθήκες και βοηθητικοί χώροι, εφόσον βρίσκονται στην οριοθετημένη περιοχή και είναι δηλωμένες στο Ε9. Οι ζημιές σε κτιριακές εγκαταστάσεις καλύπτονται μόνο εφόσον οι δικαιούχοι είναι ιδιοκτήτες και όχι ενοικιαστές, δηλαδή ανήκουν κατά πλήρη κυριότητα (100%) στην επιχείρηση – αγροτική εκμετάλλευση που επλήγη και όχι σε τρίτους (εταίρους, μετόχους κ.λπ.) και υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποζημιώνονται από άλλη πηγή, όπως από την αντίστοιχη απόφαση οριοθέτησης περιοχών και χορήγησης στεγαστικής συνδρομής.
2. Εξοπλισμός και μέσα παραγωγής:
Καλύπτονται ζημιές που έχουν συνάφεια με το αντικείμενο και με τη δραστηριότητα της επιχείρησης.
Ενδεικτικά, αναφέρονται:
-Στις περιπτώσεις ξενοδοχείων: καρέκλες, ψυγεία, κρεβάτια, κλιματισμός, ιματισμός, καυστήρες, κλπ.
-Στις περιπτώσεις εμπορικών καταστημάτων: γραφεία, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ταμειακές μηχανές, κλπ.
-Στις περιπτώσεις ιατρείων: ιατρικά μηχανήματα, κλπ.
-Στις περιπτώσεις υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων: αγωγοί, ηλεκτρομηχανολογικά στοιχεία, λοιπός βοηθητικός εξοπλισμός κ.λπ.
-Στα μέσα παραγωγής συγκαταλέγονται επίσης και σκάφη εφόσον αποτελούν παραγωγικό μέσο για τη δραστηριότητα της επιχείρησης.
Ενδεικτικά στις περιπτώσεις αγροτικών εκμεταλλεύσεων και αγροτών ως εξοπλισμός νοούνται τα τρακτέρ, μηχανήματα συγκομιδής, αντλιοστάσια, θερμοκήπια, πομώνες, κλπ., ενώ ως μέσα παραγωγής νοούνται και το έγγειο κεφάλαιο, εφόσον οι δικαιούχοι είναι ιδιοκτήτες και όχι ενοικιαστές, τα δέντρα πολυετούς καλλιέργειας, κλπ.
3. Πρώτες ύλες, εμπορεύματα και αποθηκευμένα προϊόντα:
Για παράδειγμα, στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις ως πρώτες ύλες νοούνται και τα λιπάσματα, οι ζωοτροφές, κλπ., ενώ ως εμπορεύματα νοούνται και τα αποθέματα γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, που έχουν καταγραφεί ως κατεστραμμένα, ανήκουν στην επιχείρηση και βρίσκονται εντός της οριοθετημένης περιοχής.
4. Αυτοκίνητα επαγγελματικής χρήσης:
Πρόκειται για φορτηγά αυτοκίνητα δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης και αυτοκίνητα επαγγελματικής χρήσης που έχουν καταγραφεί ως κατεστραμμένα, ανήκουν στην επιχείρηση και βρίσκονταν εντός της οριοθετημένης περιοχής. Στις περιπτώσεις ιδιοκτητών ταξί περιλαμβάνονται και τα οχήματα τους, δηλαδή τα επιβατηγά δημόσιας χρήσης (ταξί).
Ζημίες που δεν καλύπτονται
Ζημίες που δεν καλύπτονται από το ν.4797/2021:
-Επισημαίνεται ότι με τη διαδικασία του ν.4797/2021 δεν καλύπτονται άλλες κατηγορίες ζημιών πέραν των ζημιών σε στοιχεία ενεργητικού που προβλέπονται στο νόμο, ως ανωτέρω. Τυχόν επιπλέον ενισχύσεις που προβλέπονται στον Κανονισμό ΚΟΕ, δύναται να παρέχονται δυνάμει αυτού και σύμφωνα με τις διατάξεις του (ΚΥΑ 619/146296/29.12.2016).
-Επίσης, με τη διαδικασία του ν.4797/2021 δεν αποζημιώνεται το ζωικό κεφάλαιο και η φυτική παραγωγή. Απώλειες ζωικού κεφαλαίου (αιγοπροβάτων, βοοειδών, μελισσοσμηνών, κυψελών κ.λπ.) που είχε δηλωθεί στον ΕΛΓΑ μέσω της Δήλωσης Καλλιέργειας Εκτροφής και εφόσον είχε καταβληθεί η Ειδική Ασφαλιστική Εισφορά στον ΕΛΓΑ, αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ, σύμφωνα με τον Κανονισμό ασφάλισης ζωικού κεφαλαίου (ΚΥΑ 157501/2011, Β’1669).
-Απώλειες φυτικού κεφαλαίου αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ, σύμφωνα με τον Κανονισμό ασφάλισης φυτικής παραγωγής (ΚΥΑ 157502/Β’1668), πλην της περίπτωσης των πυρκαγιών. Ειδικά στην περίπτωση των πυρκαγιών, δεν αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ απώλειες φυτικού κεφαλαίου. Ωστόσο επισημαίνεται ότι οι απώλειες των δέντρων πολυετούς καλλιέργειας δύναται να αποζημιωθούν ως μέσα παραγωγής, σύμφωνα με τις διαδικασίες του ν.4797/2021.
-Ζημία η οποία καλύπτεται από το ασφαλιστήριο συμβόλαιο, εφόσον υπάρχει, δεν αποζημιώνεται με τη διαδικασία του ν.4797/2021, κατά το μέρος που καλύπτεται από το ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Η ζημία δύναται να αποζημιώνεται, ως ένα ποσοστό, επί του μέρους μόνο που υπερβαίνει το ποσό που εισέπραξε ο δικαιούχος από την ασφαλιστική εταιρεία, όπως το ποσοστό καθορίζεται στην απόφαση του υπουργού Οικονομικών της παρ. 5 του άρθρου 7 του ν. 4797/2021. Για τον υπολογισμό της ενίσχυσης, από το ύψος της εκτιμηθείσας ζημίας αφαιρείται τυχόν ασφαλιστική αποζημίωση που έλαβε ή πρόκειται να λάβει ο δικαιούχος. Σε κάθε περίπτωση, για την καταβολή της επιχορήγησης απαιτείται η ολοκλήρωση του προσδιορισμού του ποσού της ζημίας που καλύπτεται από ασφαλιστήριο συμβόλαιο.
στο 